Ziya paşa

ABDULLAH4

Forum Yöneticisi



Ziya Paşa 1829 yılında İstanbul’da doğdu ve 1880’de Adana’da vefat etti. Eğitimini tamamladıktan sonra Osmanlı Sarayına kâtip olarak alındı. Sarayda devrin moda dili olan Fransızca’yı öğrenen Ziya Paşa Fransız edebiyatına ve Batı kültürüne ilgi duydu. 1859’da yazdığı Tercî-i Bend adlı şiiriyle adını duyurdu. Bir süre Paris’te bulunan Ziya Paşa, Fransız edebiyatından birçok tercümeler yaptı. Londra’da Namık Kemal ile birlikte Hürriyet Gazetesini çıkardı.

Daha sonra tekrar İstanbul’a dönen şair, Şûrâ-yı Devlet (Danıştay) üyeliğinde ve Kânûn-ı Esâsî (Anayasa) Encümenliğinde bulundu. Bu arada klâsik İslâm şairlerinden (Arap, Fars, Türk) örnekler taşıyan Harâbât adlı üç ciltlik antolojisini yayınladı. Bu eser Nâmık Kemâl tarafından “Eski edebiyatın propagandasını” yaptığı gerekçesiyle Tahrîb-i Harâbât ve Takip adlı eserlerle tenkit edildi. II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesinin ardından önce Suriye valiliğine, ardından Adana valiliğine tayin edildi.

Şiirleri Eş’âr-ı Ziyâ adıyla neşredildi. Tercî-i Bend ile Terkîb-i Bend en önemli manzumeleridir. Zafernâme hiciv şeklinde yazılmıştır. Endülüs Tarihi ve Engizisyon Tarihi Fransızca’dan yaptığı önemli çevirilerdir.

Ziya Paşa, Batı medeniyetinin kabulü konusunda kapıların kayıtsız şartsız ardına kadar açılmasına değil, yalnız iyi yönlerinin alınmasına taraftar idi. Devrin aydınları arasında İslâmiyetin ilerlemeye engel olduğu fikri yaygındı. Bu yanlış kanaati Ziya Paşa Terkîb-i Bend manzumesinde şiddetle eleştirdi.
 
Üst