Yemen

ABDULLAH4

Forum Yöneticisi



Arabistan Yarımadasının güneybatı köşesini kaplayan kıyı ülkesidir. Yemen Cumhuriyeti’nin yüzölçümü 527.968 km2’dir. Dili Arapça ve İngilizce; dini İslâm; başkenti San’a’dır. 1997 yılı sayımlarına göre nüfusu 10 milyon 200 bindir.

Kur’ân-ı Kerimde Hz. Süleyman’ın hayatıyla ilgili olarak Yemen’den (Sebe) söz edilir. Sebe halkının Güney Yemen’in başkenti San’a’ya 50 km uzaklıktaki bir yerde olduğu bilinmektedir. Ayrıca Kur’ân’da geçen Âd kavminin de Hicaz, Yemen ve Yemâme arasında yaşadığı biliniyor.

İslâm dinî, bu bölgeye Peygamber Efendimiz (a.s.m.) hayattayken ulaşmıştır. Efendimiz (a.s.m.), Hicrî 9. yılda Hz. Ali’yi (r.a.) Yemen halkını İslâma davet etmesi için gönderdi. Hz. Ali’nin (r.a.) daveti etkili oldu ve Yemen halkı kitleler hâlinde İslâma girdi.

820 yılından itibaren bu bölgede bir çok yönetim kuruldu. 1517’den sonra bütünüyle Osmanlılar tarafından yönetildi. İngilizler 1839 tarihine kadar Yemen’i almak için bir çok girişimde bulundular. Sonunda 1839’da Aden’i işgal ettiler. Daha sonra Güney Yemen olarak bilinen bölgeyi ele geçirdiler. Kuzey Yemen ise herhangi bir Avrupa ülkesinin sömürgesi durumuna düşmeden 30 Ekim 1918’e kadar Osmanlı yönetiminde kaldı. Güney Yemen 1967’de tam olarak bağımsızlığını elde etti.

İki Yemen Nisan 1990’da bir birleşme anlaşması imzaladı ve bu anlaşma uyarınca 22 Mayıs 1990’da birleşme gerçekleştirildi. Anlaşma 22 Kasım 1992’ye kadarki sürenin geçiş süresi olarak kabul edilmesini, bu sürenin bitiminde seçim yapılmasını ve geçiş dönemi sonrası idarî mekanizmasının bu seçim sonuçlarına göre belirlenmesini öngörüyordu. Ancak geçiş döneminde gerekli önlemler ve uygulamalar gerçekleştirilemedi. Taraflar arasında ortaya çıkan sözlü ithamlar 20 Şubat 1994’te silahlı çatışmaya dönüştü ve Yemen yeni bir iç savaşın içine sürüklenmiş oldu. Güney Yemen tarafı 12 Mayıs 1994’te Kuzey’den ayrıldığını bildirerek bağımsızlığını ilan etti. Ancak Kuzey Yemen yöneticileri bunu kabul etmeyerek isyancı Güney Yemen birliklerinin mevzilerine yönelik saldırılarını şiddetlendirdiler. Temmuz 1994 başlarında da Güney Yemen’in başkenti Aden’i ele geçiren Kuzey Yemen güçleri bütün Yemen’i yönetimleri altına aldılar.
 
Üst