Ana sayfa
Forumlar
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Blog
Neler yeni
Yeni mesajlar
Son aktiviteler
Giriş yap
Kayıt ol
Neler yeni
Ara
Ara
Sadece başlıkları ara
Kullanıcı:
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Menü
Giriş yap
Kayıt ol
Install the app
Yükle
Forumlar
Tasavvuf
Ehli Sünnet Tarikat ve Cemaatler
Tesbih çekmek bidatmi her iki tarafin görşü
JavaScript devre dışı. Daha iyi bir deneyim için, önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya
alternatif bir tarayıcı
kullanmalısınız.
Konuya cevap cer
Mesaj
<blockquote data-quote="mucahid_tr" data-source="post: 123809" data-attributes="member: 12305"><p><strong><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px">TESBİH ÇEKMEK</span></span></strong></p><p><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><strong><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">Bid’at diyenlerin görüşü:</span></span></strong></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Boncuklarla olan tesbih bid'attır, çünkü Peygamber </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in zamanında olmayıp, O'ndan sonra icad edilmiştir. Lugat âlimleri, tesbih'in yeni bir kelime olduğunu ve Arablar'ın bu kelimeyi tanımadığını söylerler. Bu itibarla nasıl olur da, Rasûlullah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem), </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ashabına bilmedikleri bir şeyi tavsiye eder?</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">İbn Vaddah el-Kurtubi, </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(el-bid'a ve'n-Nehyu Anhâ, s.12)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Salet b. Behram'dan rivâyet ettiği bir eserde;</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">"İbn Mesud boncuklarla tesbih çeken bir kadına uğrar, onları kopartıp atar, sonrada taşlarla tesbih çeken bir adama gelir ve ayağı ile vurur. Ardından şöyle der: "Çok ileriye gittiniz! Karanlık bid'atlara daldınız! Muhammed </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in ashabını ilimde geçtiniz!"</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Boncuklarla tesbih çekmek Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in yoluna muhâliftir. Bu konuda Abdullah b. Amr şöyle der:</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">"Rasûlullah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'i sağ eliyle tesbih çekerken gördüm."<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="color: #0000ff">[1]</span></span></span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Ayrıca Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in bazı hanımlarına verdiği emre de uymamaktadır. Şöyle buyurur:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">"Sizlere Subhânallah, Allahu Ekber deyip Allah'ı eksiklikten tenzih etmeyi emrederim. Gaflet edip de Lâ ilâhe İllalâh'ı unutmayın, parmaklarınızla tesbih çekin çünkü onlar sorulur ve konuşturulurlar." Bu hadis hasendir.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Hadisi, Ebû Dâvud ve diğerleri rivâyet etmişlerdir. Hâkim ve ez-Zehebî hadisin sahih olduğunu söylerler. En-Nevevî ve el-Askalâni </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Emâli el-Ezkâr, 1/84)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ise, hasen hükmünü vermişlerdir. </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Diğer taraftan biri gelipte, parmaklar ile olan tesbihin, adet çoğaldıkça sayısının muhafazasını imkânsız olduğunu söylerse, ona şöyle deriz. Bu karmaş</span>ık<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lığa sebeb diğer bir bid'attır. Yani dinimizde gelmediği şekilde, Allah Teâlâ'nın çokça belirli bir sayıda zikredilmesidir. İşte bu bid'at boncuklarla tesbih bid'at sahih sünnette sabit olan en çok zikir adedi yüz'dür. Bunu da adet edinen kişi kolaylıkla, yanlışsız bir şekilde yapabilir. Parmaklarla tesbihin daha faziletli olduğuna ittifak etmelerine rağmen, boncuklarla yapılan tesbih, parmaklarla sünnet olan tesbihi fiilen bitirmiştir. Birde insanlar bu bid'at ile yeni icatlar getirmişlerdir. Tarikatçılar bunu boyunlarına bile asarlar. Şeyhleri olan Abdullah el-Ğumari, tesbihin boyuna asılmasını yazıcının kalemi kulağına koymasına kıyas ederek, bunda bir sakıncanın olmadığını söyler! Boncuklarla tesbih hadisi görüldüğü gibi uydurmadır. Bazılarıda hem seninle konuşur hem de elindeki tesbihiyle tesbih çeker. Veya senin sözüne kulak verir. Kimide selâmı teleffuz etmeden tesbihini kaldırarak alır. Bu bid'atın daha birçok yanlışlığı vardır. Şairin dediği gibi:Her türlü hayır selefe uymadadır.</span></span></span></p><p><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">Kabul edenlerin görüşü:</span></span></span></strong></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Feyyûmî el-Misbah’da </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">öyle dedi: “Allah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Celle Celalühü)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> mahlûkat</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ibdâ’ etmekle ibdâ’ etti, onlar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> model</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">siz olarak yaratt</span>ı,<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> demektir. <em>Ebda’tü</em> ve <em>Ebda’tühü</em> onu ç</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">kard</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">m ve ihdâs ettim demektir. Bu mana’dan olarak muhâlif hale bid’at denilmi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. Bid’at ibtida’dan isimdir. Nas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">l ki, r</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">f’at (yükseklik) irtifa’dan is</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">e, sonra bulunan (bid’at</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n) dinde noksanl</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">k ve yahut fazlal</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">k olan </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eylerde kullan</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lmas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> galip oldu. Lakin kimi zaman bir k</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">sm</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> mek</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ruh olmaz ve mübah bid’at olarak isimlendirilir.” </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Haf</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">z </span>Ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">umârî </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">öyle diyor: “Yaln</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">z ba</span>şı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">na terk, kendi</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">siyle beraber, terk edilenin yasaklanan bir </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ey oldu</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">una dâir bir nass bulunmad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">kça, onun (terk edilen </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyin) haraml</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"></span>ğı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">na delâlet etmez. Aksine o i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">in en fazla, me</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ru oldu</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">unu gösterir. O terk edilen (yap</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lmayan) i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">in mah</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">surlu olu</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">u ise tek ba</span>şı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">na terkten anla</span>şı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lmaz.”</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Traditional Arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">من سن فى الاسلام سنة حسنة فعمل بها بعده كتب له مثل اجر من عمل بها، ولا ينقص من اجورهم شيئ ومن سن فى الاسلام سنة سيئة فعمل بها بعده كتب عليه مثل وزر من عمل بها ولا ينقص من اوزارهم شيئ</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px">“Kim İslâm’da iyi bir çığır açar da, kendinden sonrakiler onunla amel ederlerse, onunla amel edenlerin sevaplarının aynısı, o çığırı açan kimseye yazılır ve öbürlerinin sevaplarından da hiçbir şey eksiltilmez. Kim de İslâm’da kötü bir çığır açar da kendinden sonrakiler onunla amel ederlerse, onunla amel edenlerin günahlarının aynısı, o kötü çığırı açan kimseye yazılır ve öbürlerinin günahlarından hiçbir şey eksiltilmez.” </span></span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[2]</span></span></span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Hz.Ömer </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yallahu Anh)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">’</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n “<em>bu ne güzel bi</em></span><em><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r bid’attir</span></em><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">”, </span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[3]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> sözü bu türdendir. Bu (terâvîh namaz</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n topluca k</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">l</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nmas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">) hay</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">rl</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> fiillerden olunca ve methedilen fiillere dâhil bulununca, onu bid’at diye isimlendirip methetmi</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ş</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. Çünkü Nebi </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> onu bu </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ş</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ekliyle on</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lara sünnet k</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lm</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">am</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ış</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">t</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r. Onu baz</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> gecelerde k</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lm</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ış</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> sonrada terk etmi</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ş</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">, ona devam etmemi</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ş</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">, onun için insanlar</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> toplama</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">m</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ış</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">t</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r. Hz. Ebû Bekir </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rad</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yallahu Anh)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> zaman</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nda yoktu. Sadece Ömer </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yallahu Anh) </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">insanlar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> onun için toplad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ve ona te</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">vik etti. Bu yüzden ona bid’at </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ismini verdi. Hâlbuki o gerçekte sünnettir. Çünkü Aleyhi’ssalatü ve’s-selâm Efendimiz: “Sünnetime ve benden sonraki ra</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">id halifelerin sünnetine yap</span>ışı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">z </span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[4]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ve benden sonra iki ki</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">iye Ebû Bekir ve Ömer’e uyunuz” buyurdu.</span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[5]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Di</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">er “Her icad edilen bid’att</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r” hadisi</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bu te’vile hamledilir. Sadece </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">unu murad etmektedir; </span>Ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eriat</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n as</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">llar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">na ters dü</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">en, sünnete uymayan </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyler.</span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[6]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(</span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">bnü’l Esir’in sözleri burada son buldu.)</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Nebî </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> mübahlar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n tama</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">m</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lememi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. Hatta kendisi i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ledi</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i zam</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">an, ümmetine farz olmas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> yahut me</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">akkatli hale gelmesi korkusuyla baz</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> menduplar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> kasten terk etmi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. O yüzden kim Nebî </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">’in bir </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyi yapmad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> davas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yla, bir </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">e</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yin haraml</span>ığı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> iddia ederse, hakk</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nda delil bulunma</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yan bir </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ey idd</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ia etti, demektir.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Bida’atle murad edilen, </span></strong><strong>Ş</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eriat</span></strong><strong>ı</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n kendisine dela</span></strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">let edece</span></strong><strong>ğ</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i asl</span></strong><strong>ı</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bulunmayan </span></strong><strong>ş</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyler türünden yap</span></strong><strong>ı</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lan icadlard</span></strong><strong>ı</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r. </span></strong><strong>Ş</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eriat’tan kendisine delalet ede</span></strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">cek bir asl</span></strong><strong>ı</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bulunan </span></strong><strong>ş</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyler ise, lugat olarak her ne kadar bid’at ise de </span></strong><strong>ş</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eriat’ça bid’at de</span></strong><strong>ğ</strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i</span></strong><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ldir. </span></strong></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Nevevî </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">öyle demi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir: Nebî </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">’in “her bir bid’at sap</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">kl</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">kt</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r” sözü, s</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">rland</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lm</span>ış<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bir umûmî hükümdür. Kastedilen bid’atlar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n ço</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">unlu</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">udur. </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Lugat âlimleri demi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lerdir ki: Bid’at demek, geçmi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> misali olmadan yap</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lan her bir </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. Âlimler bid’at</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n be</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> k</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">s</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">m oldu</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">unu söylemi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir: Vacip, mendub, haram, mekruh ve mübah. Vacip olan bid’atlerden birisi kelam âlimlerinin mülhid ve bid’atç</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lara kar</span>şı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> delilleri dizmeleri ve benzeri </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eylerdir. Mendub olan bid’atlerden biri de ilim kit</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">aplar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> yazmak, medreseleri, tekkeleri ve ba</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ka </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eyleri bina etmek</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir. Mübah olan bid’atlerden biri de de</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ik yemek</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ler ve benzeri </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eylerde geni</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">liktir. Haram ve mekruh olan bid’atler ise aç</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">kt</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r. Bu anlatt</span>ığı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">m bilinirse, hadisin asl</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nda manas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> genel ola</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n s</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">rlar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> (ba</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ka deliller yüzünden) daralt</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">lan bir hadis oldu</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">unu bilir. Ömer </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yallahu Anh)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">’</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n “Ne güzel bid’at” sözü de bunu teyid etmektedir. </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">mâm </span>Ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">afi’i </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">öyle demi</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">tir: </span>Ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eriattan dayana</span>ğı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> olan her </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ey, selef onu yapmasada bid’at de</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ildir. Zira sele</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">fin onunla amel etmeyi terk etmesi, bazen o anda kendileri için mevcut olan bir mazeret sebebiyle yahut ondan daha üstün bir </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ey sebebiyle yahut da onun bilgisi tamam</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">na ula</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">mamas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> sebebiyle olmu</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> olabilir. (</span>Ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">afii’nin sözü bitti</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">)</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">İmâm Dârimi, Süneni'den yaptığı bir rivâyette, Ebû Mûsa'l- Eş’arî, Mescidde ellerinde küçük taşlar bulunan insanlardan meydana gelen bir zikir halkası görmüştü. (Birisi), yüz defa tekbir getirin, diyor, yüz defa tekbir getiriyorlardı. Sonra yüz defa lâ ilâhe illallâh deyin diyor, onlarda yüz defa lâ ilâhe illallah, diyorlardı. Yüz kere sübhanallah deyin, diyor onlarda yüz defa sübhanellah diyorlardı. Ebû Mûsâ el- Eş'ari bunu hayırlı bir iş, İbn-i Mes'ud da bid’at olarak gördüklerini söylüyorlard</span>ı. <span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Taşlarla toplu zikretmeyi bir Sahabi güzel ve hayır diğeri de bid'at ve şer görmüştür.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Yine Sahabilerden baz</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ıları, </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Kur’ân’</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ın toplanıp Mushaflaştırılmasını Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> tarafından yapılmadığını söyleyerek bid’at diyorlardı. Hz. Ömer (Radı</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yallahu Anh) ise bid’at olarak görmedi.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Kimi âlimlerden sahabi kavlini hüccet görmediği rivâyet edilse de </span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">slâm</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> âlimlerinin Cumhuru onu delil görüp, bağlayıcı kabul ederler. Hanefîler de onlardandır. Hatta bazı rivâyetlerde, bunu, </span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">slâm</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> âlimlerinin sadece cumhuru değil, hepsi kabul eder. Yalnız bir sahabi kavline ters, başka bir sahabi kavli varsa tercihe gidilir, birisi alınır. (Geniş bilgi için Menar ve şerhlerine (mesela, Fethu'l-Gaffar'a:</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">347-348</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ve İ'la mukaddimesi Kavâid Fi Ulûmi'l-Hadis </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(85-86-87'e)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bakılsın.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Üç: Sufiyye de burada sahâbeden birçoklarının fiilini ve Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">efendimizin takrirlerini esas olarak, başka birisinin sözünü almamıştır. Başka birçok delilden istifâdeyle Abdullah İbn-i Mes'ud'un değil de, Ebû Mûsâ (r.anh)'ın kanâatini seçmişlerdir. Evet, Abdullah İbn-i Mesud'un Sünneti muhafazadaki hassasiyeti her türlü takdirin üstündeydi; lakin öte yanda Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in takrirleri ve sahâbe </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rıdvanullâhi teâlâ aleyhim)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'den taşlarla tesbih edenlerde vardı. Nitekim bu taşlarla zikir hususunda İmâm Celâleddin es-Suyûtî müstekil bir risalede yazmıştı. Ondan istifâdeyle aşağıya birkaç rivâyet alıyoruz.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Birinci Rivâyet</span></strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">: Tirmizî, Hâkim ve Taberânî Safiyye </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(r.anha)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'dan rivâyet ettiler.:</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> yanıma girdi; önümde tesbih etmekte olduğum dört bin hurma çekirdeği vardı. Nedir bunlar ey Heyey'in kızı? Dedi. Onlarla tesbih ediyorum, dedim. Başında dikildiğimden beri bunlardan daha çok tesbih ettim buyurdu. (Onu) bana (da) öğret, ey Allah celle celâlühü'nün Rasûlü dedim. Sübhaneke adede mâ min şey'in/ Allah'ı yarattığı şeyler şeyler adedince tesbih ederim buyurdu. Bu hadis de sahihtir</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">.(Süyûti)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">Burada taşlarla tesbih yasaklanmadığına göre, onlarla tesbih edilebileceğine dair bir Takriri Sünnet vardır..</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">İkinci Rivâyet</span></strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">: Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâi, </span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">bn</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Mâce, </span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">bn</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Hibbân ve Hâkim Sa'd İbn-i Ebî Vakkas (r.anh)'den rivâyet etmişler, bu rivâyetin Tirmizî, hasen, Hâkim de sahih olduğunu söylemişlerdir. Sa'd ve Nebi </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> bir kadının yanına girmişler, kadının önünde de hurma çekirdekleri veya küçük taşlar vardı; tesbih ediyordu. Bunun üzerine Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> “bundan daha kolay” veya (râvînin tereddüdü) “daha efdal olanı sana haber vereyim mi?” buyurdu. Burada da inkar bulunmayıp, takrir vardır. </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Üçüncü rivâyet</span></strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">: Ahmed İbn-i Hanbel, ez-Zühd'de Yunus </span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">bn</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Ubeyd'in anasından şöyle dediğini rivâyet etti: “Ebû Safiyye'yi -ki O Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in ashabındandı ve komşumuz idi- küçük taşlarla tesbih ederken gördüm.”</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'">Bu rivâyet benzer bir lafızla, Hilal el- Haffar'ın Cüz'ünde, Beğavi'nin el- Mu'cemu's-Sahâbe’sinde ve İbn-i Asâkir'in Târih'inde dahi mevcuttur. </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Dördüncü Rivâyet:</span></strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> İbn-i Sad ve İbn-i Ebî Şeybe el-Musannef'de, Sad İbn-i Ebî Vakkas'dan, taşlarla tesbih ettiğini, rivâyet etmiştir.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Beşinci Rivâyet:</span></strong><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> Ahmed İbn-i Hanbel de Zühd'de, Ebu'd-Derdâ'nın hurma çekirdekleriyle tesbih ettiğini, rivâyet etmiştir.<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"><span style="color: #0000ff">[7]</span></span> </span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Hatm-i Hâcegâ'n</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n halka </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">eklinde olmas</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> ise, sün</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">net'te yer alan ilim ve zikir halkalar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">yla alâkal</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> nice hadisten al</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nm</span>ış<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">t</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r. Mesela: (Bir): Ebû Vâk</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">d el-Leysî </span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">öyle dedi: “Biz Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ile beraberken bir de ne görelim ki, üç ki</span>ş<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">i u</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">rad</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">. O</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">nlardan biri, halkada bir aral</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">k b</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">uldu ve oturdu.</span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[8]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'"> (</span>İ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ki) “Cennet bahçelerine u</span>ğ<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">rarsan</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">z (orada) otlan</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">n.” Cennet bahçeleri de nedir? dediler. (Cen</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">net bahçeleri) "Zikir halkalar</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">d</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">r" </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">dedi.</span></span></span></p><p><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">Rivâyetleri daha da çoğaltmak mümkün ise de, bizce bu, şurada luzumsuzdur. Bütün bunlar Sahâbe </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Rıdvanullahi teala aleyhim)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in tatbikatıdır. Bu rivâyetler göz önünde bulundurularak, Sûfiyye'ce topluca ve tek başına taşlarla zikretmenin bid'at olduğu tarafı değilde, hayır olduğu tarafı tercih edilmiştir. Şu halde taşlarla zikir Rasulüllah </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in takrirleri ve sahâbe </span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">(R</span>ı<span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">dvanullahi teala aleyhim)</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">'in amelinden alınma bir sünnettir. Hasan Sabbah'dan alınma değildir. Biz davamıza dair delil getirdik. Yap</span><span style="font-family: 'Souvenir Lt BT'">ıcı birleştirici olmak lazım.</span></span></span></p><p> </p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[1]</span></span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Garamond'"> Ebû Dâvûd, 1/230; Tirmizî, 4/255 (hasen olduğunu söylemiştir.); İbn Hibban, 2334; Hâkim, 1/547; el-Beyhakî, 2/253; ez-Zehebî'nin de ifâde ettiği gibi hadisin isnadı sahihtir.</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[2]</span></span></span></span><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"> Müslim, İlim 15 “Zekat” 69, Tayâlisî, el-Müsned, s. 92 h. No: 670, Humeydî, el-Müsned, c. II, s. 353 h. No: 805, Ahmed b. Hanbel, c. 4 s. 360-361</span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[3]</span></span></span></span><span style="font-family: 'Traditional Arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"> (Buhârî, Terâvîh Namazı(2010)</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[4]</span></span></span></span><span style="font-family: 'Traditional Arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"> (önceki Hadisin kendisi (Ebû Dâvûd ve Tirmizî hadisi)</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[5]</span></span></span></span><span style="font-family: 'Traditional Arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"> (Ahmet İbn-i Hanbel (5/382) Tirmizî, Menâkıp (3662,3805) İbn Mâce (97)</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[6]</span></span></span></span><span style="font-family: 'Traditional Arabic'"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"> (En-Nihaye fi Ğaribi’l –Hadis<img src="" class="smilie smilie--sprite smilie--sprite3" alt=":(" title="Frown :(" loading="lazy" data-shortname=":(" />1/106, 1/107)</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[7]</span></span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-family: 'Garamond'">(</span><span style="font-family: 'Garamond'">İ</span><span style="font-family: 'Garamond'">mâm Celâleddin es-Suyuti, el-Minha Fis-Sibha, el-Hâvî lil-Fetâvâ içinde:2/37-38)</span></span></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Garamond'"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"><span style="font-size: 15px"><span style="color: #0000ff">[8]</span></span></span></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Franklin Gothic Medium'"> <span style="font-family: 'Traditional Arabic'">Muvatta (Selam:4) Ahmed (5/219), Buhârî (İlim: 8, Salat: 84), Ebû Dâvûd (Edep:14), Tirmizi (Edep: 12 İstizan:29), Mu'cem:1/503 KAYNAK SELEFİLER VE TASAVVUFÇULARIN GÖRÜŞLERİ</span></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="mucahid_tr, post: 123809, member: 12305"] [B][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4]TESBİH ÇEKMEK[/SIZE][/FONT][/B] [FONT=Souvenir Lt BT][B][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]Bid’at diyenlerin görüşü:[/FONT][/SIZE][/B][/FONT] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Boncuklarla olan tesbih bid'attır, çünkü Peygamber [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in zamanında olmayıp, O'ndan sonra icad edilmiştir. Lugat âlimleri, tesbih'in yeni bir kelime olduğunu ve Arablar'ın bu kelimeyi tanımadığını söylerler. Bu itibarla nasıl olur da, Rasûlullah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem), [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ashabına bilmedikleri bir şeyi tavsiye eder?[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]İbn Vaddah el-Kurtubi, [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](el-bid'a ve'n-Nehyu Anhâ, s.12)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] Salet b. Behram'dan rivâyet ettiği bir eserde;[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]"İbn Mesud boncuklarla tesbih çeken bir kadına uğrar, onları kopartıp atar, sonrada taşlarla tesbih çeken bir adama gelir ve ayağı ile vurur. Ardından şöyle der: "Çok ileriye gittiniz! Karanlık bid'atlara daldınız! Muhammed [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in ashabını ilimde geçtiniz!"[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Boncuklarla tesbih çekmek Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in yoluna muhâliftir. Bu konuda Abdullah b. Amr şöyle der:[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]"Rasûlullah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'i sağ eliyle tesbih çekerken gördüm."[FONT=Souvenir Lt BT][COLOR=#0000ff][1][/COLOR][/FONT][/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Ayrıca Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in bazı hanımlarına verdiği emre de uymamaktadır. Şöyle buyurur:[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Souvenir Lt BT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]"Sizlere Subhânallah, Allahu Ekber deyip Allah'ı eksiklikten tenzih etmeyi emrederim. Gaflet edip de Lâ ilâhe İllalâh'ı unutmayın, parmaklarınızla tesbih çekin çünkü onlar sorulur ve konuşturulurlar." Bu hadis hasendir.[/FONT][/SIZE][/FONT] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Hadisi, Ebû Dâvud ve diğerleri rivâyet etmişlerdir. Hâkim ve ez-Zehebî hadisin sahih olduğunu söylerler. En-Nevevî ve el-Askalâni [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Emâli el-Ezkâr, 1/84)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] ise, hasen hükmünü vermişlerdir. [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Diğer taraftan biri gelipte, parmaklar ile olan tesbihin, adet çoğaldıkça sayısının muhafazasını imkânsız olduğunu söylerse, ona şöyle deriz. Bu karmaş[/FONT]ık[FONT=Souvenir Lt BT]lığa sebeb diğer bir bid'attır. Yani dinimizde gelmediği şekilde, Allah Teâlâ'nın çokça belirli bir sayıda zikredilmesidir. İşte bu bid'at boncuklarla tesbih bid'at sahih sünnette sabit olan en çok zikir adedi yüz'dür. Bunu da adet edinen kişi kolaylıkla, yanlışsız bir şekilde yapabilir. Parmaklarla tesbihin daha faziletli olduğuna ittifak etmelerine rağmen, boncuklarla yapılan tesbih, parmaklarla sünnet olan tesbihi fiilen bitirmiştir. Birde insanlar bu bid'at ile yeni icatlar getirmişlerdir. Tarikatçılar bunu boyunlarına bile asarlar. Şeyhleri olan Abdullah el-Ğumari, tesbihin boyuna asılmasını yazıcının kalemi kulağına koymasına kıyas ederek, bunda bir sakıncanın olmadığını söyler! Boncuklarla tesbih hadisi görüldüğü gibi uydurmadır. Bazılarıda hem seninle konuşur hem de elindeki tesbihiyle tesbih çeker. Veya senin sözüne kulak verir. Kimide selâmı teleffuz etmeden tesbihini kaldırarak alır. Bu bid'atın daha birçok yanlışlığı vardır. Şairin dediği gibi:Her türlü hayır selefe uymadadır.[/FONT][/FONT][/SIZE] [B][FONT=Souvenir Lt BT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]Kabul edenlerin görüşü:[/FONT][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Feyyûmî el-Misbah’da [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]öyle dedi: “Allah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Celle Celalühü)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] mahlûkat[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] ibdâ’ etmekle ibdâ’ etti, onlar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] model[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]siz olarak yaratt[/FONT]ı,[FONT=Souvenir Lt BT] demektir. [I]Ebda’tü[/I] ve [I]Ebda’tühü[/I] onu ç[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]kard[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]m ve ihdâs ettim demektir. Bu mana’dan olarak muhâlif hale bid’at denilmi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir. Bid’at ibtida’dan isimdir. Nas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]l ki, r[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]f’at (yükseklik) irtifa’dan is[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]e, sonra bulunan (bid’at[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n) dinde noksanl[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]k ve yahut fazlal[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]k olan [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eylerde kullan[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lmas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] galip oldu. Lakin kimi zaman bir k[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]sm[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] mek[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ruh olmaz ve mübah bid’at olarak isimlendirilir.” [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Haf[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]z [/FONT]Ğ[FONT=Souvenir Lt BT]umârî [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]öyle diyor: “Yaln[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]z ba[/FONT]şı[FONT=Souvenir Lt BT]na terk, kendi[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]siyle beraber, terk edilenin yasaklanan bir [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ey oldu[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]una dâir bir nass bulunmad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]kça, onun (terk edilen [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eyin) haraml[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT][/FONT]ğı[FONT=Souvenir Lt BT]na delâlet etmez. Aksine o i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]in en fazla, me[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ru oldu[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]unu gösterir. O terk edilen (yap[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lmayan) i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]in mah[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]surlu olu[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]u ise tek ba[/FONT]şı[FONT=Souvenir Lt BT]na terkten anla[/FONT]şı[FONT=Souvenir Lt BT]lmaz.”[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Traditional Arabic][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]من سن فى الاسلام سنة حسنة فعمل بها بعده كتب له مثل اجر من عمل بها، ولا ينقص من اجورهم شيئ ومن سن فى الاسلام سنة سيئة فعمل بها بعده كتب عليه مثل وزر من عمل بها ولا ينقص من اوزارهم شيئ[/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Souvenir Lt BT][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4]“Kim İslâm’da iyi bir çığır açar da, kendinden sonrakiler onunla amel ederlerse, onunla amel edenlerin sevaplarının aynısı, o çığırı açan kimseye yazılır ve öbürlerinin sevaplarından da hiçbir şey eksiltilmez. Kim de İslâm’da kötü bir çığır açar da kendinden sonrakiler onunla amel ederlerse, onunla amel edenlerin günahlarının aynısı, o kötü çığırı açan kimseye yazılır ve öbürlerinin günahlarından hiçbir şey eksiltilmez.” [/SIZE][/FONT][FONT=Souvenir Lt BT][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][2][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][/FONT] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Hz.Ömer [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]yallahu Anh)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]’[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n “[I]bu ne güzel bi[/I][/FONT][I][FONT=Souvenir Lt BT]r bid’attir[/FONT][/I][FONT=Souvenir Lt BT]”, [/FONT][/FONT][/SIZE][FONT=Times New Roman][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][3][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT] sözü bu türdendir. Bu (terâvîh namaz[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n topluca k[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]l[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]nmas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]) hay[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]rl[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] fiillerden olunca ve methedilen fiillere dâhil bulununca, onu bid’at diye isimlendirip methetmi[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ş[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]tir. Çünkü Nebi [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] onu bu [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ş[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ekliyle on[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]lara sünnet k[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]lm[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]am[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ış[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]t[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]r. Onu baz[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] gecelerde k[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]lm[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ış[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] sonrada terk etmi[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ş[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT], ona devam etmemi[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ş[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT], onun için insanlar[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] toplama[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]m[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ış[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]t[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]r. Hz. Ebû Bekir [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rad[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]yallahu Anh)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] zaman[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]nda yoktu. Sadece Ömer [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]yallahu Anh) [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]insanlar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] onun için toplad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] ve ona te[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]vik etti. Bu yüzden ona bid’at [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ismini verdi. Hâlbuki o gerçekte sünnettir. Çünkü Aleyhi’ssalatü ve’s-selâm Efendimiz: “Sünnetime ve benden sonraki ra[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]id halifelerin sünnetine yap[/FONT]ışı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]z [/FONT][/FONT][/SIZE][FONT=Times New Roman][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][4][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT] ve benden sonra iki ki[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]iye Ebû Bekir ve Ömer’e uyunuz” buyurdu.[/FONT][/FONT][/SIZE][FONT=Times New Roman][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][5][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT] Di[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]er “Her icad edilen bid’att[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r” hadisi[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] bu te’vile hamledilir. Sadece [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]unu murad etmektedir; [/FONT]Ş[FONT=Souvenir Lt BT]eriat[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n as[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]llar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]na ters dü[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]en, sünnete uymayan [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eyler.[/FONT][/FONT][/SIZE][FONT=Times New Roman][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][6][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]([/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]bnü’l Esir’in sözleri burada son buldu.)[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Nebî [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] mübahlar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n tama[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]m[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]lememi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir. Hatta kendisi i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ledi[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]i zam[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]an, ümmetine farz olmas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] yahut me[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]akkatli hale gelmesi korkusuyla baz[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] menduplar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] kasten terk etmi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir. O yüzden kim Nebî [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]’in bir [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eyi yapmad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] davas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]yla, bir [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]e[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]yin haraml[/FONT]ığı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] iddia ederse, hakk[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]nda delil bulunma[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]yan bir [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ey idd[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ia etti, demektir.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]Bida’atle murad edilen, [/FONT][/B][B]Ş[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]eriat[/FONT][/B][B]ı[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]n kendisine dela[/FONT][/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]let edece[/FONT][/B][B]ğ[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]i asl[/FONT][/B][B]ı[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT] bulunmayan [/FONT][/B][B]ş[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]eyler türünden yap[/FONT][/B][B]ı[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]lan icadlard[/FONT][/B][B]ı[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]r. [/FONT][/B][B]Ş[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]eriat’tan kendisine delalet ede[/FONT][/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]cek bir asl[/FONT][/B][B]ı[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT] bulunan [/FONT][/B][B]ş[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]eyler ise, lugat olarak her ne kadar bid’at ise de [/FONT][/B][B]ş[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]eriat’ça bid’at de[/FONT][/B][B]ğ[/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]i[/FONT][/B][B][FONT=Souvenir Lt BT]ldir. [/FONT][/B][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Nevevî [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]öyle demi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir: Nebî [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]’in “her bir bid’at sap[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]kl[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]kt[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r” sözü, s[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]rland[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lm[/FONT]ış[FONT=Souvenir Lt BT] bir umûmî hükümdür. Kastedilen bid’atlar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n ço[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]unlu[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]udur. [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Lugat âlimleri demi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]lerdir ki: Bid’at demek, geçmi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT] misali olmadan yap[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lan her bir [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir. Âlimler bid’at[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n be[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT] k[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]s[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]m oldu[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]unu söylemi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir: Vacip, mendub, haram, mekruh ve mübah. Vacip olan bid’atlerden birisi kelam âlimlerinin mülhid ve bid’atç[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lara kar[/FONT]şı[FONT=Souvenir Lt BT] delilleri dizmeleri ve benzeri [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eylerdir. Mendub olan bid’atlerden biri de ilim kit[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]aplar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] yazmak, medreseleri, tekkeleri ve ba[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ka [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eyleri bina etmek[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]tir. Mübah olan bid’atlerden biri de de[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]i[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ik yemek[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ler ve benzeri [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eylerde geni[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]liktir. Haram ve mekruh olan bid’atler ise aç[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]kt[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r. Bu anlatt[/FONT]ığı[FONT=Souvenir Lt BT]m bilinirse, hadisin asl[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]nda manas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] genel ola[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]n s[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]rlar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] (ba[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ka deliller yüzünden) daralt[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]lan bir hadis oldu[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]unu bilir. Ömer [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]yallahu Anh)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]’[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n “Ne güzel bid’at” sözü de bunu teyid etmektedir. [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]İ[FONT=Souvenir Lt BT]mâm [/FONT]Ş[FONT=Souvenir Lt BT]afi’i [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]öyle demi[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]tir: [/FONT]Ş[FONT=Souvenir Lt BT]eriattan dayana[/FONT]ğı[FONT=Souvenir Lt BT] olan her [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ey, selef onu yapmasada bid’at de[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]ildir. Zira sele[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]fin onunla amel etmeyi terk etmesi, bazen o anda kendileri için mevcut olan bir mazeret sebebiyle yahut ondan daha üstün bir [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]ey sebebiyle yahut da onun bilgisi tamam[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]na ula[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]mamas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] sebebiyle olmu[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT] olabilir. ([/FONT]Ş[FONT=Souvenir Lt BT]afii’nin sözü bitti[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT])[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]İmâm Dârimi, Süneni'den yaptığı bir rivâyette, Ebû Mûsa'l- Eş’arî, Mescidde ellerinde küçük taşlar bulunan insanlardan meydana gelen bir zikir halkası görmüştü. (Birisi), yüz defa tekbir getirin, diyor, yüz defa tekbir getiriyorlardı. Sonra yüz defa lâ ilâhe illallâh deyin diyor, onlarda yüz defa lâ ilâhe illallah, diyorlardı. Yüz kere sübhanallah deyin, diyor onlarda yüz defa sübhanellah diyorlardı. Ebû Mûsâ el- Eş'ari bunu hayırlı bir iş, İbn-i Mes'ud da bid’at olarak gördüklerini söylüyorlard[/FONT]ı. [FONT=Souvenir Lt BT]Taşlarla toplu zikretmeyi bir Sahabi güzel ve hayır diğeri de bid'at ve şer görmüştür.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Yine Sahabilerden baz[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ıları, [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]Kur’ân’[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ın toplanıp Mushaflaştırılmasını Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] tarafından yapılmadığını söyleyerek bid’at diyorlardı. Hz. Ömer (Radı[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]yallahu Anh) ise bid’at olarak görmedi.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Kimi âlimlerden sahabi kavlini hüccet görmediği rivâyet edilse de [/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]slâm[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] âlimlerinin Cumhuru onu delil görüp, bağlayıcı kabul ederler. Hanefîler de onlardandır. Hatta bazı rivâyetlerde, bunu, [/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]slâm[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] âlimlerinin sadece cumhuru değil, hepsi kabul eder. Yalnız bir sahabi kavline ters, başka bir sahabi kavli varsa tercihe gidilir, birisi alınır. (Geniş bilgi için Menar ve şerhlerine (mesela, Fethu'l-Gaffar'a:[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]347-348[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] ve İ'la mukaddimesi Kavâid Fi Ulûmi'l-Hadis [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](85-86-87'e)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] bakılsın.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Üç: Sufiyye de burada sahâbeden birçoklarının fiilini ve Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]efendimizin takrirlerini esas olarak, başka birisinin sözünü almamıştır. Başka birçok delilden istifâdeyle Abdullah İbn-i Mes'ud'un değil de, Ebû Mûsâ (r.anh)'ın kanâatini seçmişlerdir. Evet, Abdullah İbn-i Mesud'un Sünneti muhafazadaki hassasiyeti her türlü takdirin üstündeydi; lakin öte yanda Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in takrirleri ve sahâbe [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rıdvanullâhi teâlâ aleyhim)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'den taşlarla tesbih edenlerde vardı. Nitekim bu taşlarla zikir hususunda İmâm Celâleddin es-Suyûtî müstekil bir risalede yazmıştı. Ondan istifâdeyle aşağıya birkaç rivâyet alıyoruz.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]Birinci Rivâyet[/FONT][/B][FONT=Souvenir Lt BT]: Tirmizî, Hâkim ve Taberânî Safiyye [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](r.anha)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'dan rivâyet ettiler.:[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] yanıma girdi; önümde tesbih etmekte olduğum dört bin hurma çekirdeği vardı. Nedir bunlar ey Heyey'in kızı? Dedi. Onlarla tesbih ediyorum, dedim. Başında dikildiğimden beri bunlardan daha çok tesbih ettim buyurdu. (Onu) bana (da) öğret, ey Allah celle celâlühü'nün Rasûlü dedim. Sübhaneke adede mâ min şey'in/ Allah'ı yarattığı şeyler şeyler adedince tesbih ederim buyurdu. Bu hadis de sahihtir[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT].(Süyûti)[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Souvenir Lt BT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]Burada taşlarla tesbih yasaklanmadığına göre, onlarla tesbih edilebileceğine dair bir Takriri Sünnet vardır..[/FONT][/SIZE][/FONT] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]İkinci Rivâyet[/FONT][/B][FONT=Souvenir Lt BT]: Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâi, [/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]bn[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] Mâce, [/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]bn[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] Hibbân ve Hâkim Sa'd İbn-i Ebî Vakkas (r.anh)'den rivâyet etmişler, bu rivâyetin Tirmizî, hasen, Hâkim de sahih olduğunu söylemişlerdir. Sa'd ve Nebi [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] bir kadının yanına girmişler, kadının önünde de hurma çekirdekleri veya küçük taşlar vardı; tesbih ediyordu. Bunun üzerine Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] “bundan daha kolay” veya (râvînin tereddüdü) “daha efdal olanı sana haber vereyim mi?” buyurdu. Burada da inkar bulunmayıp, takrir vardır. [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]Üçüncü rivâyet[/FONT][/B][FONT=Souvenir Lt BT]: Ahmed İbn-i Hanbel, ez-Zühd'de Yunus [/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]bn[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT] Ubeyd'in anasından şöyle dediğini rivâyet etti: “Ebû Safiyye'yi -ki O Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in ashabındandı ve komşumuz idi- küçük taşlarla tesbih ederken gördüm.”[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Souvenir Lt BT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium]Bu rivâyet benzer bir lafızla, Hilal el- Haffar'ın Cüz'ünde, Beğavi'nin el- Mu'cemu's-Sahâbe’sinde ve İbn-i Asâkir'in Târih'inde dahi mevcuttur. [/FONT][/SIZE][/FONT] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]Dördüncü Rivâyet:[/FONT][/B][FONT=Souvenir Lt BT] İbn-i Sad ve İbn-i Ebî Şeybe el-Musannef'de, Sad İbn-i Ebî Vakkas'dan, taşlarla tesbih ettiğini, rivâyet etmiştir.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][B][FONT=Souvenir Lt BT]Beşinci Rivâyet:[/FONT][/B][FONT=Souvenir Lt BT] Ahmed İbn-i Hanbel de Zühd'de, Ebu'd-Derdâ'nın hurma çekirdekleriyle tesbih ettiğini, rivâyet etmiştir.[FONT=Souvenir Lt BT][COLOR=#0000ff][7][/COLOR][/FONT] [/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Hatm-i Hâcegâ'n[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n halka [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]eklinde olmas[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] ise, sün[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]net'te yer alan ilim ve zikir halkalar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]yla alâkal[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT] nice hadisten al[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]nm[/FONT]ış[FONT=Souvenir Lt BT]t[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r. Mesela: (Bir): Ebû Vâk[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]d el-Leysî [/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]öyle dedi: “Biz Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem) [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ile beraberken bir de ne görelim ki, üç ki[/FONT]ş[FONT=Souvenir Lt BT]i u[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]rad[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]. O[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]nlardan biri, halkada bir aral[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]k b[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]uldu ve oturdu.[/FONT][/FONT][/SIZE][FONT=Times New Roman][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][8][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT] ([/FONT]İ[FONT=Souvenir Lt BT]ki) “Cennet bahçelerine u[/FONT]ğ[FONT=Souvenir Lt BT]rarsan[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]z (orada) otlan[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]n.” Cennet bahçeleri de nedir? dediler. (Cen[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]net bahçeleri) "Zikir halkalar[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]d[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]r" [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]dedi.[/FONT][/FONT][/SIZE] [SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Souvenir Lt BT]Rivâyetleri daha da çoğaltmak mümkün ise de, bizce bu, şurada luzumsuzdur. Bütün bunlar Sahâbe [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Rıdvanullahi teala aleyhim)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in tatbikatıdır. Bu rivâyetler göz önünde bulundurularak, Sûfiyye'ce topluca ve tek başına taşlarla zikretmenin bid'at olduğu tarafı değilde, hayır olduğu tarafı tercih edilmiştir. Şu halde taşlarla zikir Rasulüllah [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](Sallallahu Aleyhi ve Sellem)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in takrirleri ve sahâbe [/FONT][FONT=Souvenir Lt BT](R[/FONT]ı[FONT=Souvenir Lt BT]dvanullahi teala aleyhim)[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]'in amelinden alınma bir sünnettir. Hasan Sabbah'dan alınma değildir. Biz davamıza dair delil getirdik. Yap[/FONT][FONT=Souvenir Lt BT]ıcı birleştirici olmak lazım.[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Garamond][FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][1][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Garamond] Ebû Dâvûd, 1/230; Tirmizî, 4/255 (hasen olduğunu söylemiştir.); İbn Hibban, 2334; Hâkim, 1/547; el-Beyhakî, 2/253; ez-Zehebî'nin de ifâde ettiği gibi hadisin isnadı sahihtir.[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][2][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4] Müslim, İlim 15 “Zekat” 69, Tayâlisî, el-Müsned, s. 92 h. No: 670, Humeydî, el-Müsned, c. II, s. 353 h. No: 805, Ahmed b. Hanbel, c. 4 s. 360-361[/SIZE][/FONT] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][3][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][FONT=Traditional Arabic][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium] (Buhârî, Terâvîh Namazı(2010)[/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][4][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][FONT=Traditional Arabic][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium] (önceki Hadisin kendisi (Ebû Dâvûd ve Tirmizî hadisi)[/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][5][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][FONT=Traditional Arabic][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium] (Ahmet İbn-i Hanbel (5/382) Tirmizî, Menâkıp (3662,3805) İbn Mâce (97)[/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][6][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][FONT=Traditional Arabic][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium] (En-Nihaye fi Ğaribi’l –Hadis:(1/106, 1/107)[/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Garamond][FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][7][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium][FONT=Garamond]([/FONT][FONT=Garamond]İ[/FONT][FONT=Garamond]mâm Celâleddin es-Suyuti, el-Minha Fis-Sibha, el-Hâvî lil-Fetâvâ içinde:2/37-38)[/FONT][/FONT][/SIZE] [FONT=Garamond][FONT=Franklin Gothic Medium][SIZE=4][COLOR=#0000ff][8][/COLOR][/SIZE][/FONT][/FONT][SIZE=4][FONT=Franklin Gothic Medium] [FONT=Traditional Arabic]Muvatta (Selam:4) Ahmed (5/219), Buhârî (İlim: 8, Salat: 84), Ebû Dâvûd (Edep:14), Tirmizi (Edep: 12 İstizan:29), Mu'cem:1/503 KAYNAK SELEFİLER VE TASAVVUFÇULARIN GÖRÜŞLERİ[/FONT][/FONT][/SIZE] [/QUOTE]
Adı
İnsan doğrulaması
Peygamber Efendimiz a.s.v.'ın kabri nerededir? (Sadece şehir adını küçük harfler ile giriniz)
Cevap yaz
Forumlar
Tasavvuf
Ehli Sünnet Tarikat ve Cemaatler
Tesbih çekmek bidatmi her iki tarafin görşü
Bu site çerezler kullanır. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Accept
Daha fazla bilgi edin.…
Üst