İ’lem eyyühe’l-aziz! İnsanın bir ferdinde bir cemaat-i mükellefîn bulunur. Evet, her bir uzuv, birşey için yaratılmıştır. O uzvu, o şeyde kullanmakla mükelleftir. Meselâ, herbir hasse için bir ibadet vardır. Onun hilâfında kullanılması dalâlettir.
Alti cizili cumlede ; herbir insanda mukellef yani sorumlu bir cemaat, topluluk bulundugunu, bu cemaatten kastin ise cumlenin devaminda insani olusturan uzuvlarin tamami olarak bahsedilmis... mesela dil bir gorevli memurdur.. vazifesini tat almak, Allah' i anmak vb. den baslayarak..onlara yuzlere kadar cikarabiliriz... Dilimiz vazifesini yerine getirmekle yukumludur...ve bu onun ibadetidir... vazifesinin disinda kullanilmasi yanlis olur...mesela dilinizle Allah'i zikretmek yerine onu soz tasima, yalan , giybet gibi kotu amel ve niyetler uzere kullansak, burada dil nimetini kotuye kullanmis ve hatta hakkina girmis oluruz... uztadin Dalalet yani sapkinlik, dogrudan ayrilik dedigi budur... bir nevi gorevi kotuye kullandirmak, emanete hiyanetlik gibidir, yanlistir..
Meselâ, baş ile yapılan secde Allah için olursa ibadettir, gayrısı için dalâlettir. Kezâlik, şuarânın hayalen yaptıkları hayret ve muhabbet secdeleri dalâlettir. Hayal, onunla fâsık olur.
verilen dil ornegi gibi, Ustad basi ornek vermis ; bas, onu Yaratan Allah icin degil de, baskasi icin secde ederse yine dalalettir, yanlistir.. Devaminda Ustad diyor; bunun gibi Sairlerin hayalen yaptiklari hayret secdeleri; mesela kimisi asiriya kacarak ovguler yagdirir.. sevdigi kisiyi ilahlastirir, adeta tapinilacak bir mevkiye hayalen o kisiyi koyar... (secde etmek demek ondan ustununu tanimamak demek ki bu hayalen, yada mecazen de mumkundur)...halbuki ovgu ve sevgilerin, muhabbetlerin en yucesine layik olan Allah'dir... iste bu sekilde hayali dahi kotuye kullanip onunla insan gunaha girebilir... hayali fasik yani gunahkar yapmaktan bunu anlayabiliriz...
sonuc itibariyle Hayal dahi; dil, baş gibi insanin maddi olmasada manevi boyutundan, butununden bir parcadir ve Hayal dahil her uzvu vazifesi dahilinde dogru sekilde kullanmak gerekir...
ins. acizane yardimci olabilmisimdir...
ilave etmek isteyen kardesler buyursunlar insaAllah...