kenz-i mahfi
Sorumlu
Rast:Sağ, doğru düzgün. manalarına geliyor.
"rast" kelimesi Farsça isim soylu bir sözcük olup Türkçemize girmiş ve çok sık kullandığımız bir kelimedir. Kelimenin asıl manası "sağ taraf, doğru ve düzgün" olduğu halde bizde daha çok "rast gelmek", "rast gitmek" şeklinde deyimlerde kullanıldığı gibi "rastgele" şeklinde temenni ifade etmek için de kullanılır. Bunların içinde en çok kullanılanı olan "rast gelmek" terimidir.
"rast" kelimesi Farsça'da "sağ taraf" olarak kullanılmaktadır. "çep" kelimesi ise "sol taraf" olarak kullanılmaktadır.
İngilizce "right = sağ" Almanca "rechts = sağ" ve "İsveççe "ratt = sağ" kelimeleri Farsça'dan bu dillere geçmiş bir kelimedir.
Yine Kürtçe'de "sağ" kelimesinin karşılığı "rast"tır.
"rast gelmek" deyiminin kullanılış şekilleri şunlardır:
1. Düşünmediği ve ummadığı halde karşılaşmak, rastlamak.
Mesela: "Eve giderken yolda Ali'ye rast geldim."
2. Düşünmediği ve düşünülmediği halde payına düşmek.
Mesela: "Bediüzzaman da, beraberindeki üç yüz gönüllüyü rast geldikleri toplara birer ikişer taksim edip Bitlis'e gönderir."
3. Hedefi bulmak.
Mesela: Çok ev aradım, fakat hiç bir yerde rast gelmedim.
4. Tesadüf etmek, denk gelmek.
Mesela: "Enes de kime rast geldiyse çağırdı."
"rast gelmek" ifadesi Türkçe'mizde "tesadüf etmek" manasında sıkça kullanılmaktadır. "tesadüf" kelimesini felsefi manasında kullanmak çok tehlikelidir. Risale-i Nur Külliyatı'nda, felsefi manada kullanılan "tesadüf" kelimesi "Şirk, küfür ve tabiat" ile aynı kefeye konulmuştur. Bu konu ayrıca işleneceğinden şimdilik kısa kesiyoruz.
"işi rast gitmek" deyimi "Bir işin istenilen şekilde gelişmesi" manasında kullanılmaktadır. Genellikle iyi temennilerde bu deyimi çok kullanırız.
"rast" kelimesinin karşılığı olan "tesadüf etmek", "denk gelmek" ve "karşılaşmak" kelimelerine bakıldığında;
"tesadüf" kelimesi 25 yerde
"denk gelmek" kelimesi sadece 1 yerde
"karşılaşmak" kelimesi 11 yerde "rast gelmek" manasında kullanılmıştır.
"rast" kelimesinin Risale-i Nur Külliyatı'nda geçme oranları şöyledir:
Ayrıca Sözler'de 17. Söz'deki Farisi beytlerde 1 defa "rast" kelimesi geçmektedir. Bununla beraber toplam 111 defa "rast" kelimesi kullanılmış oluyor.
"rast" kelimesini günlük hayatta çok kullandığımız halde yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı gibi Risale-i Nur Külliyatı'nda çok kullanılan kelimeler arasında değildir.
"rast" kelimesi Farsça isim soylu bir sözcük olup Türkçemize girmiş ve çok sık kullandığımız bir kelimedir. Kelimenin asıl manası "sağ taraf, doğru ve düzgün" olduğu halde bizde daha çok "rast gelmek", "rast gitmek" şeklinde deyimlerde kullanıldığı gibi "rastgele" şeklinde temenni ifade etmek için de kullanılır. Bunların içinde en çok kullanılanı olan "rast gelmek" terimidir.
"rast" kelimesi Farsça'da "sağ taraf" olarak kullanılmaktadır. "çep" kelimesi ise "sol taraf" olarak kullanılmaktadır.
İngilizce "right = sağ" Almanca "rechts = sağ" ve "İsveççe "ratt = sağ" kelimeleri Farsça'dan bu dillere geçmiş bir kelimedir.
Yine Kürtçe'de "sağ" kelimesinin karşılığı "rast"tır.
"rast gelmek" deyiminin kullanılış şekilleri şunlardır:
1. Düşünmediği ve ummadığı halde karşılaşmak, rastlamak.
Mesela: "Eve giderken yolda Ali'ye rast geldim."
2. Düşünmediği ve düşünülmediği halde payına düşmek.
Mesela: "Bediüzzaman da, beraberindeki üç yüz gönüllüyü rast geldikleri toplara birer ikişer taksim edip Bitlis'e gönderir."
3. Hedefi bulmak.
Mesela: Çok ev aradım, fakat hiç bir yerde rast gelmedim.
4. Tesadüf etmek, denk gelmek.
Mesela: "Enes de kime rast geldiyse çağırdı."
"rast gelmek" ifadesi Türkçe'mizde "tesadüf etmek" manasında sıkça kullanılmaktadır. "tesadüf" kelimesini felsefi manasında kullanmak çok tehlikelidir. Risale-i Nur Külliyatı'nda, felsefi manada kullanılan "tesadüf" kelimesi "Şirk, küfür ve tabiat" ile aynı kefeye konulmuştur. Bu konu ayrıca işleneceğinden şimdilik kısa kesiyoruz.
"işi rast gitmek" deyimi "Bir işin istenilen şekilde gelişmesi" manasında kullanılmaktadır. Genellikle iyi temennilerde bu deyimi çok kullanırız.
"rast" kelimesinin karşılığı olan "tesadüf etmek", "denk gelmek" ve "karşılaşmak" kelimelerine bakıldığında;
"tesadüf" kelimesi 25 yerde
"denk gelmek" kelimesi sadece 1 yerde
"karşılaşmak" kelimesi 11 yerde "rast gelmek" manasında kullanılmıştır.
"rast" kelimesinin Risale-i Nur Külliyatı'nda geçme oranları şöyledir:
| Sözler | 18 |
| Mektubat | 17 |
| Lem'alar | 6 |
| Şualar | 9 |
| Mesnevi-i Nuriye | 8 |
| İşarat-ül İ'caz | 7 |
| Asa-yı Musa | 6 |
| Barla Lahikası | 8 |
| Kastamonu Lahikası | 5 |
| Emirdağ Lahikası | 7 |
| Sikke-i Tasdik-i Gaybi | 6 |
| Tarihçe-i Hayatı | 13 |
| TOPLAM | 110 |
Ayrıca Sözler'de 17. Söz'deki Farisi beytlerde 1 defa "rast" kelimesi geçmektedir. Bununla beraber toplam 111 defa "rast" kelimesi kullanılmış oluyor.
"rast" kelimesini günlük hayatta çok kullandığımız halde yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı gibi Risale-i Nur Külliyatı'nda çok kullanılan kelimeler arasında değildir.