Rüşvet vermek ne zaman câiz olur?

Rüşvet, tek kelime ile haramdır. Allah rüşvet verene de, alana da lânet etmiştir. Rüşvetçilikle işini yoluna koymayı âdet edinen insan, makbul insan değildir. Haramla geçinmeyi esas alan kimse sayılır. Haramı esas kabul eden kimse ise ne Allah indinde, ne de kullar indinde makbul olur.

Bir hadîste Peygamberimiz:
— Rüşveti alan da, veren de Cehennemdedir, buyurmuştur.

Bu bakımdan rüşvete hiçbir zaman meşrû denemez, alan da veren de mazur sayılmaz. Ancak şu iki hususta rüşveti vermek zorunda kalan kimse inşaallah mesul olmaz:
1 — Haksız yere hapse girme durumu söz konusu olunca vereceği rüşvetle mâruz kalacağı haksızlıktan kurtulmayı niyet eden kimse.
2 — Başkasının hakkını kendine çevirmek için değil de, kendinin verilmeyen hakkını almak için rüşvet vermek zorunda kalan kimse.
Bu iki durumda da kendi öz hakkını almak söz konusu dur. Başkasının hakkını kendine çevirmek gibi bir haksızlık söz konusu değildir.
İbn-i Âbidinde bu hususta bilgi vardır.

Ahmed ŞAHİN

islam hukukunda zerayi diye bir şey vardır ki:
Zerîa lügatta kendisiyle bir şeye ulaşılan vasıta demektir. Usûlcülere göre zerâyi´ : Mefsedet veya mazarrat ihtiva edene, yasak olana ulaştıran her şeydir. Buna göre nasıl ki vacibe vasıta olan vacib ise harama vasıta olan da haramdır. Meselâ zina haramdır, zinaya vasıta olduğu için yabancı kadına bakmak da haramdır. Hac farzdır, hac için Beytullah´a ve hac yapılan mekanlara gitmek de farzdır. Çünkü sâri´ kulunu bir şeyle mükellef kılmışsa ona vasıta olarak taayyün eden her şeyi taleb etmiş demektir. Aynı şekilde bir şeyi haram kılmışsa ona götüren her şeyi haram kılmış demektir.
sedd-i zerayi ve feth-i zerayi olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
sedd-i zerayi de maksat zarara giden yolu kapatmaktır.zina haramdr harama götüren herşey haram kılınmıştır sarhoşluk ve harama nazar gibi...

feth-i zerayi ise iyiliğe götüren yolları açmaktır.
esiri kurtarmak için malın verilmesi,şerden emin olmak için ve haksızlığı kat'i olan ama ıspatlnamayan kararların reddi için kullanılabilir. fakat güç de olsa rüşvet verilmeden bunları gidermek mümkünse bu yola başvurmak caiz olmaz.