FaKiR
Meþveret Bþk.
ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ VE TEZ YAZIMI
1. Araştırma yöntemleri
Her araştırmada belirli aşamalar süreçler ve yöntemler vardır. Bunlar deneyimlerle ortaya konan etkinliği sınanmış ilkelerdir. Araştırmacılar çalışmalarını bu doğrultuda yaptıkları takdirde zamanda ve emekten tasarruf ederler.
Araştırma sürecindeki aşamalar söyle belirlenir: Konuyu seçme, konuyu sınırlandırma, tez cümlesi oluşturma, araştırmanın metonu belirleme geçici plan hazırlama, geçici bir bibliyografya oluşturma, okuma ve not alma, son olarakda yazma.
Konu seçimindeki ilk işlerden biriside düşünülen konu üzerinde daha önceden yapılan çalışmaların gözden geçirilmesidir. O alandaki başka çalışmalar araştırmacı için hem bir bilgi, hemde ilham kaynağıdır.Bu şekilde o güne kadar konun hangi yönleri ile nasıl ilgilenilip neler ortaya çıkarıldığını görmek mümkün olacaktır.
Tez doğruluğu sınanmamış bir öneridir. Çalışma boyunca edinilen bilgiler ve varılan sonuçlar tezi kanıtlamıyor ise tezin bu yönde değiştirilmesi gerekmektedir.Tez, araştırmaya beli bir bakış açısı kazandırır ve araştırmanın yönünü belirler. İyi bir tez okuyucuda ilgi uyandırmalı ve o çalışmayı okumak için vakit ayırmaya değer bulunmalıdır. Bu bakımda tez cümlesi olabildiğince sağlam ve ilgi çakici nitelikte olmalıdır.Yanlızca bilinen şeyleri tekrar eden zayıf tez cümlelerinde kaçınmak gerekir.
Günümüzde araştırmalar geleneksel kütüphane kaynaklarını yanında Internet’te Web kaynaklrından da yararlanılarak yapılmaktadır. Internetteki global kaynaklara kolay ulaşım sayesinde araştırma yapılan konuda farklı kültürlerden alınan kaynaklarla konunun zenginleştirilmesi önemlidir.
Yöntem aşamasında ayrıca ister kütüphane araştırması, ister deney, ister gözlem veya mülakat yöntemleri olsun, tutulacak notların ve ulaşılan kaynakların nasıl kaydedileceğine karar vermek gerekir.Bu konuda değişik yöntemler uygulanabilir. Klasik kart yönteminde elde edilen bilgiler kaynağa göre ayrı ayrı kartlara işlenir. Bazende kart yöntenmi yerine kaynaklar ve bilgiler tek bir blok nota işlenir.En son kullanılan yöntem ise tüm notların elektronik ortamda toplanmasıdır.
Taslak plan ana fikirlerle destekleyici bilgilerin akış sırasını ve bunlar arasındaki ilişkileri ortaya koyar. Başlıklar ve alt başlıkların her birine, izlenen sisteme göre bir numara veya bir harf verilir.Alt başlıkların yazımında belirli miktarda boşluklar bırakılarak içeriden başlanır.
Bir araştırmada yararlanılan kaynaklar çok çeşitli olabilir; Kitaplar, bültenler, makaleler, gazeteler, istatistikler, raporlar, yıllıklar, özel mektuplar, vs. bunlardan bazılarıdır.
Kaynaklardaki bilgiler özetlenerek tez ile ilgili olan kısımları not edilirken bazende aktarma yapılır. Aktarma aynen yada değiştirilerek yani kendi kelimelerinizide katarak yapılabilir. Aynen aktarmada aktarılan yazı ilke olarak gerek kelimeler gerek noktalama işaretleri yönünden ana metindekinin aynısı olmalıdır, nereden ve kimden alındığıda not edilmelidir.
Not alma süreci devam ederken zaman zaman geçici tezin bu notlara göre değerlendirilmesi yapılır.Tez cümlesine yapılacak eklemeler veya çıkartmalarla araştırmanı tezi daha etkin bir hale getirilmesi sağlanmış olucaktır.
Okuma ve not alma ile birlikte araştırma raporunun genel yapısı veya planı da giderek şekil almaya başlar ve açıklık kazanır. Ana bölümlerin tez ile, alt başlıkların da ana bölümlerle olan ilişkisi daha iyi görülür. Buna bağlı olarak taslak planda gelişir ve daha ayrıntılı duruma gelir.
Araştırma sonucda toplana malzemenin desteği ve kendi fikirlerimizn katkısıyla gerçekleri sunuşumuz,yorumlarımız, analiz etmemiz, ve diğer yazarların görüşleri ile karşılaştırarak bir sonuca ulaşmamız araştırmanın kalbini oluşturur.
Kitap veya benzeri yazı ürünü biçimindeki eserler izinsiz çoğaltılıp ticari amaçla kullanılamaz yada izinsiz yabancı eserler çeirilip ticari amaçla kullanılamaz. Bunu için bilimsel amacın gerekti ölçüde alıntı yapılması ve kesinlikle kaynağın gösterilmesi gerekmektedir. Kaynak gösterilmeden alıntı yapmak bir tür hırsızlık sayılır.
1. Araştırma yöntemleri
- Bilimsel Araştırma Nasıl Yapılır
Her araştırmada belirli aşamalar süreçler ve yöntemler vardır. Bunlar deneyimlerle ortaya konan etkinliği sınanmış ilkelerdir. Araştırmacılar çalışmalarını bu doğrultuda yaptıkları takdirde zamanda ve emekten tasarruf ederler.
Araştırma sürecindeki aşamalar söyle belirlenir: Konuyu seçme, konuyu sınırlandırma, tez cümlesi oluşturma, araştırmanın metonu belirleme geçici plan hazırlama, geçici bir bibliyografya oluşturma, okuma ve not alma, son olarakda yazma.
- Konu Seçimi
Konu seçimindeki ilk işlerden biriside düşünülen konu üzerinde daha önceden yapılan çalışmaların gözden geçirilmesidir. O alandaki başka çalışmalar araştırmacı için hem bir bilgi, hemde ilham kaynağıdır.Bu şekilde o güne kadar konun hangi yönleri ile nasıl ilgilenilip neler ortaya çıkarıldığını görmek mümkün olacaktır.
- Konuyu Sınırlandırma
- Araştırmanın Tezi (Tez Cümlesi Kurma)
Tez doğruluğu sınanmamış bir öneridir. Çalışma boyunca edinilen bilgiler ve varılan sonuçlar tezi kanıtlamıyor ise tezin bu yönde değiştirilmesi gerekmektedir.Tez, araştırmaya beli bir bakış açısı kazandırır ve araştırmanın yönünü belirler. İyi bir tez okuyucuda ilgi uyandırmalı ve o çalışmayı okumak için vakit ayırmaya değer bulunmalıdır. Bu bakımda tez cümlesi olabildiğince sağlam ve ilgi çakici nitelikte olmalıdır.Yanlızca bilinen şeyleri tekrar eden zayıf tez cümlelerinde kaçınmak gerekir.
- Araştırma Metodunun Belirlenmesi
Günümüzde araştırmalar geleneksel kütüphane kaynaklarını yanında Internet’te Web kaynaklrından da yararlanılarak yapılmaktadır. Internetteki global kaynaklara kolay ulaşım sayesinde araştırma yapılan konuda farklı kültürlerden alınan kaynaklarla konunun zenginleştirilmesi önemlidir.
Yöntem aşamasında ayrıca ister kütüphane araştırması, ister deney, ister gözlem veya mülakat yöntemleri olsun, tutulacak notların ve ulaşılan kaynakların nasıl kaydedileceğine karar vermek gerekir.Bu konuda değişik yöntemler uygulanabilir. Klasik kart yönteminde elde edilen bilgiler kaynağa göre ayrı ayrı kartlara işlenir. Bazende kart yöntenmi yerine kaynaklar ve bilgiler tek bir blok nota işlenir.En son kullanılan yöntem ise tüm notların elektronik ortamda toplanmasıdır.
- Taslak Plan Hazırlanması
Taslak plan ana fikirlerle destekleyici bilgilerin akış sırasını ve bunlar arasındaki ilişkileri ortaya koyar. Başlıklar ve alt başlıkların her birine, izlenen sisteme göre bir numara veya bir harf verilir.Alt başlıkların yazımında belirli miktarda boşluklar bırakılarak içeriden başlanır.
- Geçici Bibliyografya Hazırlamak
Bir araştırmada yararlanılan kaynaklar çok çeşitli olabilir; Kitaplar, bültenler, makaleler, gazeteler, istatistikler, raporlar, yıllıklar, özel mektuplar, vs. bunlardan bazılarıdır.
- Not Alma
Kaynaklardaki bilgiler özetlenerek tez ile ilgili olan kısımları not edilirken bazende aktarma yapılır. Aktarma aynen yada değiştirilerek yani kendi kelimelerinizide katarak yapılabilir. Aynen aktarmada aktarılan yazı ilke olarak gerek kelimeler gerek noktalama işaretleri yönünden ana metindekinin aynısı olmalıdır, nereden ve kimden alındığıda not edilmelidir.
- Veri İşleme ve Tezi Gözden Geçirme
Not alma süreci devam ederken zaman zaman geçici tezin bu notlara göre değerlendirilmesi yapılır.Tez cümlesine yapılacak eklemeler veya çıkartmalarla araştırmanı tezi daha etkin bir hale getirilmesi sağlanmış olucaktır.
Okuma ve not alma ile birlikte araştırma raporunun genel yapısı veya planı da giderek şekil almaya başlar ve açıklık kazanır. Ana bölümlerin tez ile, alt başlıkların da ana bölümlerle olan ilişkisi daha iyi görülür. Buna bağlı olarak taslak planda gelişir ve daha ayrıntılı duruma gelir.
Araştırma sonucda toplana malzemenin desteği ve kendi fikirlerimizn katkısıyla gerçekleri sunuşumuz,yorumlarımız, analiz etmemiz, ve diğer yazarların görüşleri ile karşılaştırarak bir sonuca ulaşmamız araştırmanın kalbini oluşturur.
- Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Kitap veya benzeri yazı ürünü biçimindeki eserler izinsiz çoğaltılıp ticari amaçla kullanılamaz yada izinsiz yabancı eserler çeirilip ticari amaçla kullanılamaz. Bunu için bilimsel amacın gerekti ölçüde alıntı yapılması ve kesinlikle kaynağın gösterilmesi gerekmektedir. Kaynak gösterilmeden alıntı yapmak bir tür hırsızlık sayılır.