Soru: Yazın sıcak günlerinde kalın giysilerle dolaşmak insanı zorluyor. Buna rağmen ince giysilerle de tesettürün temin edilemeyeceğini söyleyenler de oluyor.
Yani sıcaklarda da taşınması zor giysiler giymeye mecburuz demeye getiriyorlar bazıları... Bu söylentiler aklımıza pek yatmıyor ama bilgimiz de yetmiyor doğrusunu tespit için. Bu konuda bilgi verebilir misiniz? Yazın sıcaklarında insan kolay taşınan kumaşlarla da tesettürlü olamaz mı? Mutlaka hantal model ve kalın kumaş giymeye mecbur mu? Mevsime uygun düşen giysilerle de tesettür temin edileceğini düşünmem yanlış mı?
****
Cevap: Bu köşede, inanca uygun düşen giyimin kısaca tarifi yapılmış, kesin olan ölçü verilmişti. O ölçüyü bir daha tekrarlayacak olursak sorunun cevabını bulmak mümkün olabilir. Şöyle ki:
- İnanca uygun düşen giyim, (el-yüz dışında) tüm bedeni örten uzunlukta ve beden hatlarını belli etmeyen bollukta olan giyimdir!.. Kumaş ve model şartı yoktur bu tarifin içinde.
Öyle ise bu tarife uygun düşen her türlü kumaş ve modelde giyim, inanca uygun düşen giyimdir. Giyilen kumaşın ince ya da kalın olması değil, beden hatlarını göstermeyecek bolluk ve uzunlukta olması mühimdir. Altını göstermeyen tüm giysiler, beden hatlarını teşhir etmeyen tüm modeller tercih edilebilecek giyimlerden sayılabilirler...
Bu itibarla sıcak yaz aylarının giysileriyle soğuk mevsimin giysileri farklı olacaktır elbette. Her mevsimde hantal model, kalın kumaş gibi zorlaştırmalar söz konusu değildir.
Nitekim kutup soğuklarındaki bir hanımın tesettürlü giyimi, içi miflonlu kalın bir tulum olabileceği gibi, sıcak Afrika'daki hanımın tesettürlü giyimi de çarşaf gibi ince ve bol giysiler olacaktır.
Geçen defa da hatırlatmıştım dar giyim konusundaki hadisin fevkalade açık ve kesin tarifini... Efendimiz (sas) Hazretleri, iki kelime ile bilgilendirmiştir inanan hanımları...
-Kasiytün, ariyatün... olmayasınız... Yani, giyinmişler ama giyinmemişler gibi beden hatları tümüyle meydanda...
Demek ki, ya şeffaf giyinmişler, ya da çok dar giydiklerinden giyinmemişler gibi, beden hatları sanki açıktaymış gibi teşhirde... Böyle olmamalıdır ikazında bulunuyor hadis...
Anlaşılan odur ki, beden hatlarını ortaya çıkarmayan bollukta olan her türlü kumaş ve model tercih edilebilecek giyimlerdendir... Kimse sevmediği kumaşı tercihe, beğenmediği modeli giymeye mecbur tutulamaz... Tarife uyan her kumaş, her model uygun sayılabilir. Şahsın kültür zenginliğine, sosyal çevresine, içindeki imanî isteklerine göre tercihleri söz konusu olabilir.
Elbette bu tercihlerde noksanlardan başlayanlarla mükemmele ulaşanlar da olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, her mükemmel önceki noksanlardan başlayarak gelmiştir oraya. Tekamül tedricidir. Nitekim her güzel Kur'an okuyan yanlış okuyarak geldiği gibi mükemmel okuyuşlara...
Yani bizde ya hep ya hiççilik yoktur!.. Bugün hepsini yapamayanlar, ne kadarını yapıyorlarsa onunla yetinebilirler. Yarın da daha ilerisine ilgi duyabilirler, mükemmeline yönelebilirler.
Bu konuda maneviyat büyüklerinin sözü bize ışık tutmaktadır:
-En mükemmel mükemmelin düşmanıdır!.. Yani ya mükemmelini yapacağım, ya da hiçbirini yapmayacağım... sözü, doğru gibi görünse de bazen en az mükemmelini de yapamaz duruma düşürebilir. Öyle ise yapabildiğini hemen yapmalı, yapamadıkları için de ileride yapma azim ve aşkında olmalıdır.
Şimdi değilse ne zaman diyerek eksikli kusurlu da olsa hemen başlamayı tercih etmelidir... Zaten hiçbir kimse kendisini kusursuz göremez. Kendisini mükemmelde sananların dahi nice kusurları, noksanları olabilir. Kendini kusursuz görmek en büyük kusurdur... Kim benim kusurum yok, diyorsa o söz en büyük kusur olarak ona yetip de artar bile.
Ahmet ŞAHİN ZAMAN
Yani sıcaklarda da taşınması zor giysiler giymeye mecburuz demeye getiriyorlar bazıları... Bu söylentiler aklımıza pek yatmıyor ama bilgimiz de yetmiyor doğrusunu tespit için. Bu konuda bilgi verebilir misiniz? Yazın sıcaklarında insan kolay taşınan kumaşlarla da tesettürlü olamaz mı? Mutlaka hantal model ve kalın kumaş giymeye mecbur mu? Mevsime uygun düşen giysilerle de tesettür temin edileceğini düşünmem yanlış mı?
****
Cevap: Bu köşede, inanca uygun düşen giyimin kısaca tarifi yapılmış, kesin olan ölçü verilmişti. O ölçüyü bir daha tekrarlayacak olursak sorunun cevabını bulmak mümkün olabilir. Şöyle ki:
- İnanca uygun düşen giyim, (el-yüz dışında) tüm bedeni örten uzunlukta ve beden hatlarını belli etmeyen bollukta olan giyimdir!.. Kumaş ve model şartı yoktur bu tarifin içinde.
Öyle ise bu tarife uygun düşen her türlü kumaş ve modelde giyim, inanca uygun düşen giyimdir. Giyilen kumaşın ince ya da kalın olması değil, beden hatlarını göstermeyecek bolluk ve uzunlukta olması mühimdir. Altını göstermeyen tüm giysiler, beden hatlarını teşhir etmeyen tüm modeller tercih edilebilecek giyimlerden sayılabilirler...
Bu itibarla sıcak yaz aylarının giysileriyle soğuk mevsimin giysileri farklı olacaktır elbette. Her mevsimde hantal model, kalın kumaş gibi zorlaştırmalar söz konusu değildir.
Nitekim kutup soğuklarındaki bir hanımın tesettürlü giyimi, içi miflonlu kalın bir tulum olabileceği gibi, sıcak Afrika'daki hanımın tesettürlü giyimi de çarşaf gibi ince ve bol giysiler olacaktır.
Geçen defa da hatırlatmıştım dar giyim konusundaki hadisin fevkalade açık ve kesin tarifini... Efendimiz (sas) Hazretleri, iki kelime ile bilgilendirmiştir inanan hanımları...
-Kasiytün, ariyatün... olmayasınız... Yani, giyinmişler ama giyinmemişler gibi beden hatları tümüyle meydanda...
Demek ki, ya şeffaf giyinmişler, ya da çok dar giydiklerinden giyinmemişler gibi, beden hatları sanki açıktaymış gibi teşhirde... Böyle olmamalıdır ikazında bulunuyor hadis...
Anlaşılan odur ki, beden hatlarını ortaya çıkarmayan bollukta olan her türlü kumaş ve model tercih edilebilecek giyimlerdendir... Kimse sevmediği kumaşı tercihe, beğenmediği modeli giymeye mecbur tutulamaz... Tarife uyan her kumaş, her model uygun sayılabilir. Şahsın kültür zenginliğine, sosyal çevresine, içindeki imanî isteklerine göre tercihleri söz konusu olabilir.
Elbette bu tercihlerde noksanlardan başlayanlarla mükemmele ulaşanlar da olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, her mükemmel önceki noksanlardan başlayarak gelmiştir oraya. Tekamül tedricidir. Nitekim her güzel Kur'an okuyan yanlış okuyarak geldiği gibi mükemmel okuyuşlara...
Yani bizde ya hep ya hiççilik yoktur!.. Bugün hepsini yapamayanlar, ne kadarını yapıyorlarsa onunla yetinebilirler. Yarın da daha ilerisine ilgi duyabilirler, mükemmeline yönelebilirler.
Bu konuda maneviyat büyüklerinin sözü bize ışık tutmaktadır:
-En mükemmel mükemmelin düşmanıdır!.. Yani ya mükemmelini yapacağım, ya da hiçbirini yapmayacağım... sözü, doğru gibi görünse de bazen en az mükemmelini de yapamaz duruma düşürebilir. Öyle ise yapabildiğini hemen yapmalı, yapamadıkları için de ileride yapma azim ve aşkında olmalıdır.
Şimdi değilse ne zaman diyerek eksikli kusurlu da olsa hemen başlamayı tercih etmelidir... Zaten hiçbir kimse kendisini kusursuz göremez. Kendisini mükemmelde sananların dahi nice kusurları, noksanları olabilir. Kendini kusursuz görmek en büyük kusurdur... Kim benim kusurum yok, diyorsa o söz en büyük kusur olarak ona yetip de artar bile.
Ahmet ŞAHİN ZAMAN
