Derbent / derbend

Kýrýk Testi

Well-known member
Rusya Federasyonuna bağlı Dağıstan Özerk Cumhuriyetinin stratejik konuma sahip bir şehridir. Hazar Denizi ile Kafkas Dağlarının birbirine en çok yaklaştığı dar bir geçitte yer alır.

İlk yerleşim yerinin, Hazar Denizi ile Büyük Kafkas sıradağlarının arasında bulunan bir kale olduğu sanılmaktadır. 5. ve 6. yüzyıllarda Sâsânîler tarafından kale-şehir hâline getirilmiş, Avrupa’yı Güneybatı Asya’ya bağlayan kervan yolunu güvence altına almak üzere kurulmuştur.

627’de Hazarlar tarafından zapt edilen şehir, 652-53 yıllarında Müslüman Arapların eline geçti. 1106’da Selçuk-Oğuz akınları sırasında Derbent’e Türk boyları yerleşti. 1239’da Moğol idaresi altına girdi. 1509’da Safevî Devleti bölgeye hakim oldu. 1578’de ise Osmanlı hakimiyeti altına girdi. 1590’a kadar Osmanlının askerî üssü konumundaydı. Bundan sonra tekrar Safevîlerin eline geçen bölge, 1722 yılında Rusların idaresi altına girdi. Osmanlı Devletinin ve Kırım Hanlığının Dağıstan’daki faaliyetleri ve İran’ın tekrar güçlenmesi 1735’te Rusya’yı antlaşma yapmaya zorladı. Antlaşma ile Derbent, Bakü ve Hazar kıyısındaki bölgeler yeniden İran’a verildi. Şehir Kuba ve Gürcistan Hanlarının hakimiyetinden sonra tekrar Rusların eline geçti. Hattâ İranlılar ve Osmanlılar Kuba Hanlığına yardım etmelerine rağmen, 1828’de Rusların bu şehri almasına engel olamadılar. Böylece Rusya Federasyonuna bağlı Dağıstan Özerk Cumhuriyetinin merkezi hâline geldi.

1992’deki nüfusu 84.000 civarındadır. Şehir halkı çoğunlukla Lezgice ve ona yakın dilleri konuşmaktadır. Ayrıca Rusça da oldukça yaygındır. Günümüzde Derbent, önemli bir demiryolu istasyonu ve liman şehridir.
 
Üst