Abdülkâhir-i cürcânî

faris

Well-known member
Arap dil bilgini ve edebiyat nazariyatçısıdır. Ortaçağın önemli kültür merkezlerinden biri olan Hazar denizinin güneydoğu köşesindeki Cürcân’da doğdu. 1079’da vefat etti. Devrin tanınmış âlimlerinden dersler aldı. Tahsilini tamamladıktan sonra Cürcân’da ders vermeye başladı. Kısa zamanda şöhreti yayılmaya başladı. Ondan ders okumak isteyen ilim meraklıları Cürcân’a akın etmeye başladılar.

Abdülkâhir-i Cürcânî “İmâmü’n-Nühât” (dil bilginlerinin önderi) diye tanınır. Arap dilinin bütün inceliklerine vâkıf idi. Özellikle nahvî (Arap grameriyle ilgili) “Arapça mantığı” ele alması ile ünlüdür. Onun Esrârü’l-Belâğa ve Delâilü’l-İ’câz adlı eserlerini Fahreddîn-i Râzî gibi büyük bir âlim ve mütefekkirin özetlemesi, Cürcânî’nin sahasındaki otoritesini gösterir.

Abdülkâhir-i Cürcânî’nin, asıl çalışma alanını, Kur’ân-ı Hakîmin i’câzı teşkil eder. Beş yüz sayfalık Delâilü’l-İ’câz adlı eserinde Kur’ân-ı Kerîm’in nazım yönünden mu’cize oluşunu ispat eder. Ona göre Kur’ân’ın gerçek anlamda i’câzı, sahip olduğu fesahat ve belâğattan kaynaklanmaktadır.
 
Üst