Adana

faris

Well-known member
Akdeniz Bölgesinin birinci, Türkiye’nin dördüncü büyük şehridir. 2002 rakamlarına göre nüfusu 1 milyon 950 bindir.

Seyhan Nehrinin Toroslar’dan Çukurova’ya indiği yerde deniz seviyesinden 23 metre yükseklikte kurulmuştur.

Türkiye’nin güneyindeki Çukurova bölgesinin merkezidir. Tarihte Kilikya diye adlandırılan bu bölge Adana, İçel ve Hatay illerinin tümünü kapsar. Ceyhan ve Seyhan nehirlerinden dolayı alüvyonlu toprak yapısı sebebiyle ülkenin en verimli tarım alanlarından biridir. Bölgede ak altın diye anılan pamuk üretimi; önce tekstil sanayinin daha sonrada diğer sanayinin bölgede gelişmesine neden olmuştur.

Müslümanların bu şehirle olan bağlantısı Halife Ömer devrinde başladı. Ancak bu şehirle asıl bağlantı Emevî Halifesi Abdülmelik döneminde oldu. Türk-İslâm toplulukları tarafından yerleşime açılması ise Abbasîler zamanında, Hârûn Reşîd döneminde Horasanlı kumandan Ebû Süleym et-Türkî tarafından gerçekleştirildi. Adana 10. yüzyılda Rumlar’ın, 11. yüzyıl sonlarında Selçukluların ve bir müddet de Haçlıların eline geçti. 12. yüzyılda bir ara Konya Selçuklularının idaresine girmişse de, bu hâkimiyet uzun sürmeyerek tekrar Bizans İmparatorluğu ile Kilikya Ermenileri arasında el değiştirdi. Bundan sonra Adana, 14. yüzyıl ortalarından itibaren Memlükler’in ve bunlara bağlı olarak 1378-1562 yılları arasında Yüregir Boyu beylerinden Ramazan Beye ve ailesine intikal etti. Bu dönemin ardından Adana uzun müddet Memlüklerle Osmanlıların nüfuz mücâdelesine sahne oldu. Nihayet Çukurova bölgesi ile birlikte Yavuz Sultan Selim’in Mısır seferi esnasında Osmanlı topraklarına katıldı. Bununla beraber uzun bir müddet daha Ramazanoğulları tarafından idare edildi.

Osmanlı hâkimiyetindeki Adana, zaman zaman Halep eyaletine bağlı bir sancak olarak, bazan da müstakil bir eyalet halinde Osmanlı idarî teşkilâtında yer aldı.

l. Dünya Savaşı sonunda 24 Aralık 1918’de Fransızlar tarafından işgal edilen Adana, halkın şiddetli direnişi neticesinde iki yıllık bir Fransız hâkimiyetinden sonra, 1921’de Ankara İtilâfnâmesi ile Türkiye’ye teslim edildi. 5 Ocak 1922’de Fransızlar, şehri, kendilerine yardımcı olan Ermenilerle birlikte terk ettiler. Bu tarih halen günümüzde Adana’nın kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır.
 
Üst