FaKiR
Meþveret Bþk.
6.Söz
Sözler
نفس و مالنى جنابِ حقّه صاتمق و اوكۡا عبد اولمق و عسكر اولمق؛ نه قدر كارلى بر تجارت، نه قدر شرفلى بر رتبه اولديغنى آكۡلامق ايسترسهكۡ، شو تمثيلى حكايهجگى ديكۡله:
بر زمان بر پادشاه، رعيتندن ايكى آدمه، هر بريسنه أمانةً برر چيفتلك ويرر كه؛ ايچنده فابريقه، ماكينه، آت، سلاح گبى هر شى وار. فقط فورطنهلى بر محاربه زمانى اولديغندن، هيچ بر شى قرارنده قالماز. يا محو اولور ويا تبدّل ايدر گيدر. پادشاه، او ايكى نفره كمالِ مرحمتندن بر ياورِ أكرمنى گوندردى. غايت مرحمتكار بر فرمان ايله اونلره دييوردى: ألكۡزده اولان أمانتمى بكۡا صاتيكۡز. تا، سزكۡ ايچون محافظه ايدهيم، بيهوده ضايع اولماسين. هم محاربه بيتدكدن صوكۡره سزه داها گوزل بر صورتده إعاده ايدهجگم. هم گويا او أمانت مالكۡزدر، پك بيوك بر فيآت سزه ويرهجگم. هم او ماكينه و فابريقهدهكى آلَتلر، بنم ناممله و بنم تزگاهمده ايشلتديريلهجك. هم فيآتى، هم اجرتلرى، بردن بيكۡه يوكسلهجك. بتون او كارى سزه ويرهجگم. هم ده سز، عاجز و فقيرسكۡز. او قوجه ايشلركۡ مصارفاتنى تدارك ايدهمزسكۡز. بتون مصارفاتى و لوازماتى، بن درعهده ايدرم. بتون وارداتى و منفعتى سزه ويرهجگم. هم ده ترخيصات زماننه قدر ألكۡزده بيراقهجغم. ايشته بش مرتبه كار ايچنده كار...
أگر بكۡا صاتمازسهكۡز، ذاتًا گورييورسكۡز كه، هيچ كيمسه ألندهكنى محافظه ايدهمييور. هركس گبى ألكۡزدن چيقاجقدر. هم بيهوده گيدهجك، هم او يوكسك فيآتدن محروم قالاجقسكۡز. هم او نازك، قيمتدار آلَتلر، ميزانلر، إستعمال ايديلهجك شاهانه معدنلر و ايشلر بولماديغندن؛ بتون بتون قيمتدن دوشهجكلر. هم إداره و محافظه زحمتى و كلفتى باشكۡزه قالاجق. هم أمانتده خيانت جزاسنى گورهجكسكۡز. ايشته بش درجه خسارت ايچنده خسارت...
هم ده بكۡا صاتمق ايسه، بكۡا عسكر اولوب بنم ناممله تصرّف ايتمك ديمكدر. عادى بر أسير و باشى بوزوغه بدل، عالى بر پادشاهكۡ خاص، سربست بر ياورِ عسكرى اولورسكۡز.
اونلر، شو إلتفاتى و فرمانى ديكۡلهدكدن صوكۡره، او ايكى آدمدن عقلى باشنده اولانى ديدى:
- باش اوستنه، بن مع الإفتخار صاتارم. هم، بيكۡ تشكّر ايدرم.
ديگرى مغرور، نفسى فرعونلاشمش، خودبين، عيّاش، گويا أبدى او چيفتلكده قالاجق گبى، دنيا زلزلهلرندن دغدغهلرندن خبرى يوق. ديدى:
- يوق! پادشاه كيمدر؟ بن ملكمى صاتمام، كيفمى بوزمام...
برآز زمان صوكۡره برنجى آدم اويله بر مرتبهيه چيقدى كه، هركس حالنه غبطه ايدردى. پادشاهكۡ لطفنه مظهر اولمش، خاص سراينده سعادتله ياشايور. ديگرى، اويله بر حاله گرفتار اولمش كه: هم هركس اوكۡا آجييور، هم ده "مستحق!" دييور. چونكه خطاسنكۡ نتيجهسى اولارق هم سعادتى و ملكى گيتمش، هم جزا و عذاب چكييور.
ايشته أى نفسِ پرهوس! شو مثالكۡ دوربينى ايله حقيقتكۡ يوزينه باق. امّا او پادشاه ايسه، أزل أبد سلطانى اولان ربّكۡ، خالقكۡدر. و او چيفتلكلر، ماكينهلر، آلَتلر، ميزانلر ايسه، سنكۡ دائرهِٔ حياتكۡ ايچندهكى ماملككۡ و او ماملككۡ ايچندهكى جسم، روح و قلبكۡ و اونلر ايچندهكى گوز و ديل، عقل و خيال گبى ظاهرى و باطنى حاسّهلركۡدر. و او ياورِ أكرم ايسه، رسولِ كريمدر. و او فرمانِ أحكم ايسه، قرآنِ حكيمدر كه، بحثنده بولونديغمز تجارتِ عظيمهيى، شو آيتله إعلان ايدييور:
و او طالغهلى محاربه ميدانى ايسه، شو فورطنهلى دنيا يوزيدر كه؛ طورمييور، دونويور، بوزولويور و هر إنسانكۡ عقلنه شو فكرى ويرييور: "مادام هر شى ألمزدن چيقهجق، فانى اولوب غائب اولاجق. عجبا باقىيه تبديل ايدوب إبقا ايتمك چارهسى يوق مى؟" دييوب، دوشونوركن بردن سماوى صداىِ قرآن ايشيديلييور. دير: "أوت وار. هم، بش مرتبه كارلى بر صورتده گوزل و راحت بر چارهسى وار."
سؤال: نهدر؟
الجواب: أمانتى، صاحبِ حقيقيسنه صاتمق.. ايشته او صاتيشده، بش درجه كار ايچنده كار وار.
برنجى كار: فانى مال، بقا بولور. چونكه قيّومِ باقى اولان ذاتِ ذو الجلاله ويريلن و اونكۡ يولنده صرف ايديلن شو عمرِ زائل، باقىيه إنقلاب ايدر، باقى ميوهلر ويرر. او وقت عمر دقيقهلرى، عادتا تخملر، چكردكلر حكمنده ظاهرًا فنا بولور، چورور. فقط عالمِ بقاده، سعادت چيچكلرى آچارلر و سنبللهنيرلر. و عالمِ برزخده ضيادار، مونس برر منظره اولورلر.
ايكنجى كار: جنّت گبى بر فيآت ويريلييور.
اوچنجى كار: هر أعضا و حاسّهلركۡ قيمتى، بردن بيكۡه چيقار. مثلا: عقل بر آلَتدر. أگر جنابِ حقّه صاتمايوب بلكه نفس حسابنه چاليشديرسهكۡ، اويله مشئوم و مُزعج و معجِّز بر آلَت اولور كه؛ گچمش زمانكۡ آلامِ حزينانهسنى و گلهجك زمانكۡ أهوالِ مخوّفانهسنى سنكۡ بو بيچاره باشكۡه يوكلتهجك، يُمنسز و مضر بر آلَت دركهسنه اينر. ايشته بونكۡ ايچوندر كه: فاسق آدم، عقلكۡ إزعاج و تعجيزندن قورتولمق ايچون، غالبًا يا سرخوشلغه ويا أگلنجهيه قاچار. أگر مالكِ حقيقيسنه صاتيلسه و اونكۡ حسابنه چاليشديرسهكۡ؛ عقل، اويله طلسملى بر آناختار اولور كه: شو كائناتده اولان نهايتسز رحمت خزينهلرينى و حكمت دفينهلرينى آچار. و بونكۡله صاحبنى، سعادتِ أبديهيه مهيّا ايدن بر مرشدِ ربّانى درجهسنه چيقار. مثلا: گوز بر حاسّهدر كه، روح بو عالمى او پنجره ايله سير ايدر. أگر جنابِ حقّه صاتمايوب بلكه نفس حسابنه چاليشديرسهكۡ؛ گچيجى، دوامسز بعض گوزللكلرى، منظرهلرى سير ايله شهوت و هوسِ نفسانيهيه بر قوّاد دركهسنده بر خدمتكار اولور. أگر گوزى، گوزكۡ صانعِ بصيرينه صاتسهكۡ و اونكۡ حسابنه و إذنى دائرهسنده چاليشديرسهكۡ؛ او زمان شو گوز، شو كتابِ كبيرِ كائناتكۡ بر مطالعهجيسى و شو عالمدهكى معجزاتِ صنعتِ ربّانيهنكۡ بر سيرجيسى و شو كُرهِٔ أرض باغچهسندهكى رحمت چيچكلرينكۡ مبارك بر آريسى درجهسنه چيقار. مثلا: ديلدهكى قوّهِٔ ذائقهيى، فاطرِ حكيمنه صاتمازسهكۡ، بلكه نفس حسابنه، معده نامنه چاليشديرسهكۡ؛ او وقت معدهنكۡ طاولاسنه و فابريقهسنه بر قپوجى دركهسنه اينر، سقوط ايدر. أگر رزّاقِ كريمه صاتسهكۡ؛ او زمان ديلدهكى قوّهِٔ ذائقه، رحمتِ إلٰهيه خزينهلرينكۡ بر ناظرِ ماهرى و قدرتِ صمدانيه مطبخلرينكۡ بر مفتّشِ شاكرى رتبهسنه چيقار.
ايشته أى عقل، دقّت ايت! مشئوم بر آلَت نرهده؟ كائنات آناختارى نرهده؟ أى گوز، گوزل باق! عادى بر قوّاد نرهده؟ كتبخانهِٔ إلٰهينكۡ متفنّن بر ناظرى نرهده؟ و أى ديل، ايى طاد! بر طاولا قپوجيسى و بر فابريقه ياساقجيسى نرهده؟ خزينهِٔ خاصّهِٔ رحمت ناظرى نرهده؟
و داها بونلر گبى باشقه آلَتلرى و أعضالرى قياس ايتسهكۡ آكۡلارسكۡ كه: حقيقةً مؤمن جنّته لايق و كافر جهنّمه موافق بر ماهيت كسب ايدر. و اونلركۡ هر برى، اويله بر قيمت آلمالرينكۡ سببى: مؤمن، ايمانيله خالقنكۡ أمانتنى، اونكۡ نامنه و إذنى دائرهسنده إستعمال ايتمهسيدر. و كافر، خيانت ايدوب نفسِ أمّاره حسابنه چاليشديرمسيدر.
دردنجى كار: إنسان ضعيفدر، بلالرى چوق. فقيردر، إحتياجى پك زياده. عاجزدر، حيات يوكى پك آغير. أگر قديرِ ذو الجلاله طايانوب توكّل ايتمزسه و إعتماد ايدوب تسليم اولمازسه، وجدانى دائم عذاب ايچنده قالير. ثمرهسز مشقّتلر، ألملر، تأسّفلر اونى بوغار. يا سرخوش ويا جاناوار ايدر.
بشنجى كار: بتون او أعضا و آلَتلركۡ عبادتى و تسبيحاتى و او يوكسك اجرتلرى، أكۡ محتاج اولديغكۡ بر زمانده، جنّت يميشلرى صورتنده سكۡا ويريلهجگنه؛ أهلِ ذوق و كشف و أهلِ إختصاص و مشاهده إتّفاق ايتمشلر.
ايشته بو بش مرتبه كارلى تجارتى ياپمازسهكۡ، شو كارلردن محروميتدن باشقه، بش درجه خسارت ايچنده خسارته دوشهجكسكۡ.
برنجى خسارت: او قدر سَوْديگكۡ مال و أولاد و پرستش ايتديگكۡ نفس و هوا و مفتون اولديغكۡ گنجلك و حيات ضايع اولوب غائب اولاجق، سنكۡ ألكۡدن چيقاجقلر. فقط گناهلرينى، ألملرينى سكۡا بيراقوب بوينكۡه يوكلتهجكلر.
ايكنجى خسارت: أمانتده خيانت جزاسنى چكهجكسكۡ. چونكه أكۡ قيمتدار آلَتلرى، أكۡ قيمتسز شيلرده صرف ايدوب نفسكۡه ظلم ايتدكۡ.
اوچنجى خسارت: بتون او قيمتدار جهازاتِ إنسانيهيى، حيوانلقدن چوق آشاغى بر دركهيه دوشوروب حكمتِ إلٰهيهيه إفترا و ظلم ايتدكۡ.
دردنجى خسارت: عجز و فقركۡ ايله برابر، او پك آغير حيات يوكنى، ضعيف بلكۡه يوكلهيوب زوال و فراق سيللهسى آلتنده دائم واويلا ايدهجكسكۡ.
بشنجى خسارت: حياتِ أبديه أساساتنى و سعادتِ اُخرويه لوازماتنى تدارك ايتمك ايچون ويريلن عقل، قلب، گوز و ديل گبى گوزل هديهِٔ رحمانيهيى، جهنّم قپولرينى سكۡا آچاجق چركين بر صورته چويرمكدر.
شيمدى صاتمغه باقهجغز. عجبا او قدر آغير بر شى ميدر كه، چوقلرى صاتمقدن قاچييورلر. يوق، قطعا و أصلا! هيچ اويله آغيرلغى يوقدر. زيرا حلال دائرهسى گنيشدر، كيفه كافى گلير. حرامه گيرمگه هيچ لزوم يوقدر. فرائضِ إلٰهيه ايسه خفيفدر، آزدر. اللّٰهه عبد و عسكر اولمق، اويله لذّتلى بر شرفدر كه، تعريف ايديلمز. وظيفه ايسه: يالكۡز بر عسكر گبى اللّٰه نامنه ايشلهملى، باشلاملى. و اللّٰه حسابيله ويرمهلى و آلمالى. و إذنى و قانونى دائرهسنده حركت ايتملى، سكونت بولمالى. قصور ايتسه، إستغفار ايتملى. يا ربّ! قصوريمزى عفو ايت، بزى كنديكۡه قول قبول ايت، أمانتكۡى قبض ايتمك زماننه قدر بزى أمانتده أمين قيل. آمين ديمهلى و اوكۡا يالوارملى...
Sözler
آلتنجى سوز
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ
نفس و مالنى جنابِ حقّه صاتمق و اوكۡا عبد اولمق و عسكر اولمق؛ نه قدر كارلى بر تجارت، نه قدر شرفلى بر رتبه اولديغنى آكۡلامق ايسترسهكۡ، شو تمثيلى حكايهجگى ديكۡله:
بر زمان بر پادشاه، رعيتندن ايكى آدمه، هر بريسنه أمانةً برر چيفتلك ويرر كه؛ ايچنده فابريقه، ماكينه، آت، سلاح گبى هر شى وار. فقط فورطنهلى بر محاربه زمانى اولديغندن، هيچ بر شى قرارنده قالماز. يا محو اولور ويا تبدّل ايدر گيدر. پادشاه، او ايكى نفره كمالِ مرحمتندن بر ياورِ أكرمنى گوندردى. غايت مرحمتكار بر فرمان ايله اونلره دييوردى: ألكۡزده اولان أمانتمى بكۡا صاتيكۡز. تا، سزكۡ ايچون محافظه ايدهيم، بيهوده ضايع اولماسين. هم محاربه بيتدكدن صوكۡره سزه داها گوزل بر صورتده إعاده ايدهجگم. هم گويا او أمانت مالكۡزدر، پك بيوك بر فيآت سزه ويرهجگم. هم او ماكينه و فابريقهدهكى آلَتلر، بنم ناممله و بنم تزگاهمده ايشلتديريلهجك. هم فيآتى، هم اجرتلرى، بردن بيكۡه يوكسلهجك. بتون او كارى سزه ويرهجگم. هم ده سز، عاجز و فقيرسكۡز. او قوجه ايشلركۡ مصارفاتنى تدارك ايدهمزسكۡز. بتون مصارفاتى و لوازماتى، بن درعهده ايدرم. بتون وارداتى و منفعتى سزه ويرهجگم. هم ده ترخيصات زماننه قدر ألكۡزده بيراقهجغم. ايشته بش مرتبه كار ايچنده كار...
أگر بكۡا صاتمازسهكۡز، ذاتًا گورييورسكۡز كه، هيچ كيمسه ألندهكنى محافظه ايدهمييور. هركس گبى ألكۡزدن چيقاجقدر. هم بيهوده گيدهجك، هم او يوكسك فيآتدن محروم قالاجقسكۡز. هم او نازك، قيمتدار آلَتلر، ميزانلر، إستعمال ايديلهجك شاهانه معدنلر و ايشلر بولماديغندن؛ بتون بتون قيمتدن دوشهجكلر. هم إداره و محافظه زحمتى و كلفتى باشكۡزه قالاجق. هم أمانتده خيانت جزاسنى گورهجكسكۡز. ايشته بش درجه خسارت ايچنده خسارت...
هم ده بكۡا صاتمق ايسه، بكۡا عسكر اولوب بنم ناممله تصرّف ايتمك ديمكدر. عادى بر أسير و باشى بوزوغه بدل، عالى بر پادشاهكۡ خاص، سربست بر ياورِ عسكرى اولورسكۡز.
اونلر، شو إلتفاتى و فرمانى ديكۡلهدكدن صوكۡره، او ايكى آدمدن عقلى باشنده اولانى ديدى:
- باش اوستنه، بن مع الإفتخار صاتارم. هم، بيكۡ تشكّر ايدرم.
ديگرى مغرور، نفسى فرعونلاشمش، خودبين، عيّاش، گويا أبدى او چيفتلكده قالاجق گبى، دنيا زلزلهلرندن دغدغهلرندن خبرى يوق. ديدى:
- يوق! پادشاه كيمدر؟ بن ملكمى صاتمام، كيفمى بوزمام...
برآز زمان صوكۡره برنجى آدم اويله بر مرتبهيه چيقدى كه، هركس حالنه غبطه ايدردى. پادشاهكۡ لطفنه مظهر اولمش، خاص سراينده سعادتله ياشايور. ديگرى، اويله بر حاله گرفتار اولمش كه: هم هركس اوكۡا آجييور، هم ده "مستحق!" دييور. چونكه خطاسنكۡ نتيجهسى اولارق هم سعادتى و ملكى گيتمش، هم جزا و عذاب چكييور.
ايشته أى نفسِ پرهوس! شو مثالكۡ دوربينى ايله حقيقتكۡ يوزينه باق. امّا او پادشاه ايسه، أزل أبد سلطانى اولان ربّكۡ، خالقكۡدر. و او چيفتلكلر، ماكينهلر، آلَتلر، ميزانلر ايسه، سنكۡ دائرهِٔ حياتكۡ ايچندهكى ماملككۡ و او ماملككۡ ايچندهكى جسم، روح و قلبكۡ و اونلر ايچندهكى گوز و ديل، عقل و خيال گبى ظاهرى و باطنى حاسّهلركۡدر. و او ياورِ أكرم ايسه، رسولِ كريمدر. و او فرمانِ أحكم ايسه، قرآنِ حكيمدر كه، بحثنده بولونديغمز تجارتِ عظيمهيى، شو آيتله إعلان ايدييور:
اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ
و او طالغهلى محاربه ميدانى ايسه، شو فورطنهلى دنيا يوزيدر كه؛ طورمييور، دونويور، بوزولويور و هر إنسانكۡ عقلنه شو فكرى ويرييور: "مادام هر شى ألمزدن چيقهجق، فانى اولوب غائب اولاجق. عجبا باقىيه تبديل ايدوب إبقا ايتمك چارهسى يوق مى؟" دييوب، دوشونوركن بردن سماوى صداىِ قرآن ايشيديلييور. دير: "أوت وار. هم، بش مرتبه كارلى بر صورتده گوزل و راحت بر چارهسى وار."
سؤال: نهدر؟
الجواب: أمانتى، صاحبِ حقيقيسنه صاتمق.. ايشته او صاتيشده، بش درجه كار ايچنده كار وار.
برنجى كار: فانى مال، بقا بولور. چونكه قيّومِ باقى اولان ذاتِ ذو الجلاله ويريلن و اونكۡ يولنده صرف ايديلن شو عمرِ زائل، باقىيه إنقلاب ايدر، باقى ميوهلر ويرر. او وقت عمر دقيقهلرى، عادتا تخملر، چكردكلر حكمنده ظاهرًا فنا بولور، چورور. فقط عالمِ بقاده، سعادت چيچكلرى آچارلر و سنبللهنيرلر. و عالمِ برزخده ضيادار، مونس برر منظره اولورلر.
ايكنجى كار: جنّت گبى بر فيآت ويريلييور.
اوچنجى كار: هر أعضا و حاسّهلركۡ قيمتى، بردن بيكۡه چيقار. مثلا: عقل بر آلَتدر. أگر جنابِ حقّه صاتمايوب بلكه نفس حسابنه چاليشديرسهكۡ، اويله مشئوم و مُزعج و معجِّز بر آلَت اولور كه؛ گچمش زمانكۡ آلامِ حزينانهسنى و گلهجك زمانكۡ أهوالِ مخوّفانهسنى سنكۡ بو بيچاره باشكۡه يوكلتهجك، يُمنسز و مضر بر آلَت دركهسنه اينر. ايشته بونكۡ ايچوندر كه: فاسق آدم، عقلكۡ إزعاج و تعجيزندن قورتولمق ايچون، غالبًا يا سرخوشلغه ويا أگلنجهيه قاچار. أگر مالكِ حقيقيسنه صاتيلسه و اونكۡ حسابنه چاليشديرسهكۡ؛ عقل، اويله طلسملى بر آناختار اولور كه: شو كائناتده اولان نهايتسز رحمت خزينهلرينى و حكمت دفينهلرينى آچار. و بونكۡله صاحبنى، سعادتِ أبديهيه مهيّا ايدن بر مرشدِ ربّانى درجهسنه چيقار. مثلا: گوز بر حاسّهدر كه، روح بو عالمى او پنجره ايله سير ايدر. أگر جنابِ حقّه صاتمايوب بلكه نفس حسابنه چاليشديرسهكۡ؛ گچيجى، دوامسز بعض گوزللكلرى، منظرهلرى سير ايله شهوت و هوسِ نفسانيهيه بر قوّاد دركهسنده بر خدمتكار اولور. أگر گوزى، گوزكۡ صانعِ بصيرينه صاتسهكۡ و اونكۡ حسابنه و إذنى دائرهسنده چاليشديرسهكۡ؛ او زمان شو گوز، شو كتابِ كبيرِ كائناتكۡ بر مطالعهجيسى و شو عالمدهكى معجزاتِ صنعتِ ربّانيهنكۡ بر سيرجيسى و شو كُرهِٔ أرض باغچهسندهكى رحمت چيچكلرينكۡ مبارك بر آريسى درجهسنه چيقار. مثلا: ديلدهكى قوّهِٔ ذائقهيى، فاطرِ حكيمنه صاتمازسهكۡ، بلكه نفس حسابنه، معده نامنه چاليشديرسهكۡ؛ او وقت معدهنكۡ طاولاسنه و فابريقهسنه بر قپوجى دركهسنه اينر، سقوط ايدر. أگر رزّاقِ كريمه صاتسهكۡ؛ او زمان ديلدهكى قوّهِٔ ذائقه، رحمتِ إلٰهيه خزينهلرينكۡ بر ناظرِ ماهرى و قدرتِ صمدانيه مطبخلرينكۡ بر مفتّشِ شاكرى رتبهسنه چيقار.
ايشته أى عقل، دقّت ايت! مشئوم بر آلَت نرهده؟ كائنات آناختارى نرهده؟ أى گوز، گوزل باق! عادى بر قوّاد نرهده؟ كتبخانهِٔ إلٰهينكۡ متفنّن بر ناظرى نرهده؟ و أى ديل، ايى طاد! بر طاولا قپوجيسى و بر فابريقه ياساقجيسى نرهده؟ خزينهِٔ خاصّهِٔ رحمت ناظرى نرهده؟
و داها بونلر گبى باشقه آلَتلرى و أعضالرى قياس ايتسهكۡ آكۡلارسكۡ كه: حقيقةً مؤمن جنّته لايق و كافر جهنّمه موافق بر ماهيت كسب ايدر. و اونلركۡ هر برى، اويله بر قيمت آلمالرينكۡ سببى: مؤمن، ايمانيله خالقنكۡ أمانتنى، اونكۡ نامنه و إذنى دائرهسنده إستعمال ايتمهسيدر. و كافر، خيانت ايدوب نفسِ أمّاره حسابنه چاليشديرمسيدر.
دردنجى كار: إنسان ضعيفدر، بلالرى چوق. فقيردر، إحتياجى پك زياده. عاجزدر، حيات يوكى پك آغير. أگر قديرِ ذو الجلاله طايانوب توكّل ايتمزسه و إعتماد ايدوب تسليم اولمازسه، وجدانى دائم عذاب ايچنده قالير. ثمرهسز مشقّتلر، ألملر، تأسّفلر اونى بوغار. يا سرخوش ويا جاناوار ايدر.
بشنجى كار: بتون او أعضا و آلَتلركۡ عبادتى و تسبيحاتى و او يوكسك اجرتلرى، أكۡ محتاج اولديغكۡ بر زمانده، جنّت يميشلرى صورتنده سكۡا ويريلهجگنه؛ أهلِ ذوق و كشف و أهلِ إختصاص و مشاهده إتّفاق ايتمشلر.
ايشته بو بش مرتبه كارلى تجارتى ياپمازسهكۡ، شو كارلردن محروميتدن باشقه، بش درجه خسارت ايچنده خسارته دوشهجكسكۡ.
برنجى خسارت: او قدر سَوْديگكۡ مال و أولاد و پرستش ايتديگكۡ نفس و هوا و مفتون اولديغكۡ گنجلك و حيات ضايع اولوب غائب اولاجق، سنكۡ ألكۡدن چيقاجقلر. فقط گناهلرينى، ألملرينى سكۡا بيراقوب بوينكۡه يوكلتهجكلر.
ايكنجى خسارت: أمانتده خيانت جزاسنى چكهجكسكۡ. چونكه أكۡ قيمتدار آلَتلرى، أكۡ قيمتسز شيلرده صرف ايدوب نفسكۡه ظلم ايتدكۡ.
اوچنجى خسارت: بتون او قيمتدار جهازاتِ إنسانيهيى، حيوانلقدن چوق آشاغى بر دركهيه دوشوروب حكمتِ إلٰهيهيه إفترا و ظلم ايتدكۡ.
دردنجى خسارت: عجز و فقركۡ ايله برابر، او پك آغير حيات يوكنى، ضعيف بلكۡه يوكلهيوب زوال و فراق سيللهسى آلتنده دائم واويلا ايدهجكسكۡ.
بشنجى خسارت: حياتِ أبديه أساساتنى و سعادتِ اُخرويه لوازماتنى تدارك ايتمك ايچون ويريلن عقل، قلب، گوز و ديل گبى گوزل هديهِٔ رحمانيهيى، جهنّم قپولرينى سكۡا آچاجق چركين بر صورته چويرمكدر.
شيمدى صاتمغه باقهجغز. عجبا او قدر آغير بر شى ميدر كه، چوقلرى صاتمقدن قاچييورلر. يوق، قطعا و أصلا! هيچ اويله آغيرلغى يوقدر. زيرا حلال دائرهسى گنيشدر، كيفه كافى گلير. حرامه گيرمگه هيچ لزوم يوقدر. فرائضِ إلٰهيه ايسه خفيفدر، آزدر. اللّٰهه عبد و عسكر اولمق، اويله لذّتلى بر شرفدر كه، تعريف ايديلمز. وظيفه ايسه: يالكۡز بر عسكر گبى اللّٰه نامنه ايشلهملى، باشلاملى. و اللّٰه حسابيله ويرمهلى و آلمالى. و إذنى و قانونى دائرهسنده حركت ايتملى، سكونت بولمالى. قصور ايتسه، إستغفار ايتملى. يا ربّ! قصوريمزى عفو ايت، بزى كنديكۡه قول قبول ايت، أمانتكۡى قبض ايتمك زماننه قدر بزى أمانتده أمين قيل. آمين ديمهلى و اوكۡا يالوارملى...
٭ ٭ ٭
Osm.Sözler ( 32 - 37