Ukbaa
Well-known member
Bismillâhirrahmânirrahîm
Elhamdülillâhi rabbil âlemîn velâkibetülil müttekîn vessalêtü vessalêmü alê seyyidine Muhammedivve alê êlihi vesahbihi ecmain,alê rasulüne salevât
Miraç kelime manası arapça çıkış, yükseliş hatta merdiven ve asansör demek
İsra suresine ismini veren gece yürüyüşü demek
27 recep gecesi Efendimiz s.a.v.
Ümmü Hani'nin evinde iken Cebrail a.s.gelip
Kendisinin miraca davet edildiğini, bunun üzerine,
Mescidi Haram’a kadar beraber gideceklerini
Resulü Zişan Efendimiz nasıl gideceğiz diye sorduğunda
Cebrail as burak denen bir binekle cevabını veriyor.
Ama burağın nasıl olduğu tarih edilmiyor.
Manevi bir binek.
Bildiğimiz mercedes gibi algılanmasın.
Efendimiz,Hz. Cebrail ile birlikte necma-enbiya olan,
Peygamberlerin toplantı yerleri olan Kudüs’e geldiklerini
Ve Kudüs’te Mescidi Aksa’ya gelip ordan
Cenab-ı Hakk’a ibadet ettiklerini naklediyor.
Üstad buyuruyor ki; buraya kadar olan kısmı
mahiyetini anlamak bile inkar eden kafir olur.
Resullullah sav gördüğünü anlayabilir,
Duyduğunda idrak edebilme kabiliyetine sahip
Bunu şöyle düşünün;
Tıp okumayan birisi analiz sorularını görür ama anlayamaz.
Resulu Zişan Efendimiz her gördüğünü anlayabilme kabiliyetindedir.
Necm Suresinde Miraçtan bahsediyor.
Ama en açık şekilde hadislerde anlatılmıştır:
Efendimiz s.a.v dünyevi saat içerisinde bu seyahati
bir kaç dakika içersinde gerçekleştirmiştir.
Bunu da şuradan anlıyoruz:
Döndüğüm zaman yatağım halen sıcaktı diyor.
Ama manevi alem itibari ile buna bastı zaman diyoruz
Yani zamanın genişlemesi…
Çünkü Cenab-ı Hakk’ın dünyaya indiği
bir an bizim için seneler olabiliyor.
Üstad hz bunu çok müthiş bir şekilde ispat ediyor.
Başka bir risalede anlatıyor ve diyor ki;
Dünyanın yönüne göre jupiterin yönü
100 bin defa daha büyüktür.
Yani dünyanın günüyle jupiterin günü aynı değildir.
Jupiterin ki çok büyüktür.
Zaman izafi bir kavramdır.
Mescidi Aksa’da başlayan ve tekrarda
Ümmü Hanin evine kadar olan kısma miraç denir.
Ve Cenab-ı Hak ile konuşma gerçekleşiyor.
Mukaddimede 31.sözün başında
4 işlemi bilmeden cebir problemi çözülmez diyor.
Toplama çıkarmayı bilmeyen 2 bilinmeyen bir denklemi çözemez
Aynen öyle de islamiyette de temel iman esaslar vardır.
Allaha iman,
Ahirete iman,
Allah’ın isim ve sıfatlarına iman,
Kadir ve ilim sahibi olduğuna,
Peygambere cennete iman vs. Kadere iman.
Allah'a iman etmeyene miraç'tan (cebir pb) bahsetmek manasızdır.
İnsan kendisi yapamadığını başkasının da yapamadığını zannediyor.
Eğer bir kaç sene önce aya gidileceğini söyleselerdi
O adam deli diye bakırköye yatırılırdı.
Halbuki bugün inanmayanı yatırırlar.
Çünkü artık aya "dolmuş çalışıyor"
20 milyon doları veren gidebiliyor.
Yer kuresi:1 milyon kusur saniyede 30 km hızla gider.
Saatte 108 bin km lik bir mesafeyi 1 sene kat ettiriyor.
Efendimiz semalara yükselmesi yaradan tarafından gerçekleştiriliyor.
İmanlı birine ama şüpheye düşmüş
aklen anlayamamış birine Miraçtan bahsedilir.
İmami Suyuti,600 tane kitap yazmış bir islam alimi.
Bir bilim adamını asıl manada tanıyabilmek için eserlerini okumak gerekir.
Bu kişi annesi babası dayısı olsa dahi
eserlerini okumadan o kişiyi tam anlamıyla tanıyamaz.
Tıpla alakalı 7-8 kitap yazmış bir alim.
Kimya ile alakalı 6 kitap
Hadis ile alakalı yaklaşık 60-70 ciltlik bir eseri var.
Tefsirle alakalı yaklaşık 12 ciltlik ebduri-mensur
Arap dili ve edebiyatı ile alakalı 100 ciltlik bir eseri var.
Ne zaman nasıl yazmış? Vakti nerden bulmuş?
Bizim ise bu kitapların hepsini okuyacak zamanımız yok.
Her kitabi anlayacak terminolojimiz yok.
600 kitapla bu insanı tanıyabilmek için en az fihristeyi okumak lazım.
Allah'ın yarattıklarında bir tek insanla alakalı bir çok kitap yazılmış.
Allah’ın sanat eserlerini fihristini görmek lazım.
Tam manasıyla anlamasakta miraç budur.
Emri kün feyekün ile deniyor oluyor.
Hayvanda cereyan eden kurallarla insandakiler farklı
Her hayvanın hayatıyla alakalı doktora tezleri yapılmış ve
her mevcudun kendi arasında tabakaları var.
Gölün çeşitleri, farklı renkleri, kokuları mevcut.
Hepsinin konumu farklı.
Beşerin (insanın) eli karıştığı isler haricinde
mizansızlık bozukluk hiç göremiyoruz.
Bütün ayrı tabakalar ubudiyet vazifelerini ve
bütün mevcudatın kulluk vazifesini görünce
Cenab-ı Hakk’ın kainatta nasıl bir saltanat hakimiyet kurduğunu
"Terbiye Saltanatı" nı görüyoruz.
Hiç bir şekilde itiraz yok.
Bizim memlekette bu sene yaz gelmedi.
Karpuz ektim domates çıktı diyen olmadı.
Kainatın kuralları hiç aksamadı.
Bu nimetleri bize veren zatın emirlerine,
Bizden istediklerine dellal olmak gerek.
Bu Zat'ın eserlerini anlamak mümkün değil ama
en azından fihristsini anlamak lazım.
Miraç Hz. Muhammed s.a.v Kudüs’ten başlayarak
bütün mahlukat tabakalarını ve mevcudat dairelerini
teker teker musahabe ederek,
Kuran'ın ifadesiyle
"Gördüğünü anlayıp duyduğunu idrak ederek
cennet ve cehennemi seyredip ve nihayet kainatı bitirip (fihristini bitirip)
Onun yaratıcısı olan Allah'a yöneliştir.’’
İşte alemi imkan dediğimiz kainatın bitme noktasıyla
Allah'a muhatap olma noktasına kab-ı kavseyn diyoruz.
Üstad hazretleri alemi imkan ile Alemi vücubun ortası diyor.
Allah'ın zatını isimlerinin ve sıfatlarının dairesiyle imkan dairesi
Kabi kavseyn'den önceki dairesi Arşı Azam
Daireyi azamiyesi unvanı olan arşı Azam'a gidecek...
Kainat Arsi Azamdir, Cenabi Hakk’ın rububiyet ve
Hakimet dairesi burdaki en geniş noktaya Kuran-i Kerim Arşı azamı indirmiş.
Orayı bitirdikten sonra Kabi Kavseyne,
yani imkan ve vücut ortasına bu makama gelecek.
Cemal ve Celal sahibi Allah ile görüşecek.
Efendimiz bu miraç meselesini ilk önce Hz. Hatice (r.a)'a anlatıyor
Ve iman ediyor ve tasdik ediyor.
Daha sonra müşrikler Hz. Ebubekir'e gidiyorlar
Ve arkadaşın uzun bir seyahatten bahsediyor (miraç için) diyorlar.
Hatta Ebu Cehil "delirmiş o’ diyor.
Ve bunun üzerine Kabe'de peygamberimizi ortalarına alıp
Sorguya tabi tutuyorlar.
Sen yalan söylüyorsun diyorlar.
Sultanlar Sultanı o anda daralıyor.
Cebrail as hemen yetişiyor haber getiriyor.
Sen şimdiye kadar Kudüs’e hiç gitmedin
Sorsunlar Mescidi Aksa hakkında her bilgiyi ver onlara diyor.
Sultanlar Sultanı ama ben hatırlamıyorum diyor.
Merak etme diyor Cebrail Aleykum selam
Ben senin gözünün önüne getireceğim.
Ve başlıyorlar sormaya:
Mescidi aksa nedir?
Resulu Zişan Efendimiz sav sanki
Tam karşısındaymış gibi hepsini tek tek görüyor.
Ve cevap veriyor.
İnanmıyorlar diyorlar ki;
Muhammedin büyüsü semalara da işledi.
Bunun üzerine efendimiz a.s.v
Niye ticaret kervanlarınızı merak etmiyorsunuz der?
Onların nerde olduklarını da mı biliyorsun derler.
Evet ben giderken şu noktadalardı,
Şu saatlerde yerlerine ulaşacaklar diyor.
Bütün Mekke müşrikleri o kervanın geleceği dağlara yöneliyor
ve tam Sultanlar Sultanı’nın söylediği anda kervan geliyor.
Ebu Cehil:"Muhammed'in büyüsü semayı da etkisi altına aldı’ diyor.
İnanmamaya devam ediyor.
Miraç'ta ettehiyyatü duasını okuyor.
15.şuada etteiyyatünün anlam ve izahı çok müthiş anlatılmış.
Kişi namazda :
Cenab-ı Hakk:
Dünya ve ahiretin selamı benim rahmetim ve bereketim
Ey şanlı peygamber senin üzerine olsun diyor.
Efendimiz s.a.v bu cevap üzerine ümmetini düşünüyor
Selam hem bizim üzerimize ve hem salih kullarının üzerine olsun"
Bütün bunları makam olarak çok uzaktan seyreden Cebrail a.s şehadet getiriyor:
Miraç bununla sona eriyor ve efendimiz Ümmü Saninin evine geri dönüyor.
Miraç: Resullulah'ın Allah'ın yardımıyla
Allah'ın eserlerini görmek üzere kainatın seyrü seferidir.
Ettahıyyetü duasıyla namaz müminin miracı olmuş oluyor.
Ve efendimizin geçmiş olduğu kabi kavseyni
Ve arşı azamı hayalde olsa gezmiş oluyor.
Subhâneke lâ ilmelene illema allemtene inneke entel alîmul hakîm ve ahiru de’vehüm enilhamdülillahi rabbil âlemin el fatiha meas salavat
Elhamdülillâhi rabbil âlemîn velâkibetülil müttekîn vessalêtü vessalêmü alê seyyidine Muhammedivve alê êlihi vesahbihi ecmain,alê rasulüne salevât
OTUZ BİRİNCİ SÖZ
Mirac-i Nebeviyeye (a.s.m.) dairdir.
İHTAR:
Miraç meselesi, erkân-i imaniyenin usulünden sonra terettüp eden bir neticedir.
Ve erkân-i imaniyenin nurlarından medet alan bir nurdur.
Erkân-i imaniyeyi kabul etmeyen dinsiz mülhidlere karşı, elbette bizzat ispat edilmez.
Çünkü, Allah’ı bilmeyen, Peygamberi tanımayan ve melâikeyi kabul etmeyen
veya semâvâtin vücudunu inkâr eden adamlara Miraçtan bahsedilmez;
evvelâ o erkânı ispat etmek lâzım geliyor.
Miraç meselesi, erkân-i imaniyenin usulünden sonra terettüp eden bir neticedir.
Ve erkân-i imaniyenin nurlarından medet alan bir nurdur.
Erkân-i imaniyeyi kabul etmeyen dinsiz mülhidlere karşı, elbette bizzat ispat edilmez.
Çünkü, Allah’ı bilmeyen, Peygamberi tanımayan ve melâikeyi kabul etmeyen
veya semâvâtin vücudunu inkâr eden adamlara Miraçtan bahsedilmez;
evvelâ o erkânı ispat etmek lâzım geliyor.
Miraç kelime manası arapça çıkış, yükseliş hatta merdiven ve asansör demek
İsra suresine ismini veren gece yürüyüşü demek
27 recep gecesi Efendimiz s.a.v.
Ümmü Hani'nin evinde iken Cebrail a.s.gelip
Kendisinin miraca davet edildiğini, bunun üzerine,
Mescidi Haram’a kadar beraber gideceklerini
Resulü Zişan Efendimiz nasıl gideceğiz diye sorduğunda
Cebrail as burak denen bir binekle cevabını veriyor.
Ama burağın nasıl olduğu tarih edilmiyor.
Manevi bir binek.
Bildiğimiz mercedes gibi algılanmasın.
Efendimiz,Hz. Cebrail ile birlikte necma-enbiya olan,
Peygamberlerin toplantı yerleri olan Kudüs’e geldiklerini
Ve Kudüs’te Mescidi Aksa’ya gelip ordan
Cenab-ı Hakk’a ibadet ettiklerini naklediyor.
Üstad buyuruyor ki; buraya kadar olan kısmı
mahiyetini anlamak bile inkar eden kafir olur.
Resullullah sav gördüğünü anlayabilir,
Duyduğunda idrak edebilme kabiliyetine sahip
Bunu şöyle düşünün;
Tıp okumayan birisi analiz sorularını görür ama anlayamaz.
Resulu Zişan Efendimiz her gördüğünü anlayabilme kabiliyetindedir.
Necm Suresinde Miraçtan bahsediyor.
Ama en açık şekilde hadislerde anlatılmıştır:
Efendimiz s.a.v dünyevi saat içerisinde bu seyahati
bir kaç dakika içersinde gerçekleştirmiştir.
Bunu da şuradan anlıyoruz:
Döndüğüm zaman yatağım halen sıcaktı diyor.
Ama manevi alem itibari ile buna bastı zaman diyoruz
Yani zamanın genişlemesi…
Çünkü Cenab-ı Hakk’ın dünyaya indiği
bir an bizim için seneler olabiliyor.
Üstad hz bunu çok müthiş bir şekilde ispat ediyor.
Başka bir risalede anlatıyor ve diyor ki;
Dünyanın yönüne göre jupiterin yönü
100 bin defa daha büyüktür.
Yani dünyanın günüyle jupiterin günü aynı değildir.
Jupiterin ki çok büyüktür.
Zaman izafi bir kavramdır.
Mescidi Aksa’da başlayan ve tekrarda
Ümmü Hanin evine kadar olan kısma miraç denir.
Ve Cenab-ı Hak ile konuşma gerçekleşiyor.
Mukaddimede 31.sözün başında
4 işlemi bilmeden cebir problemi çözülmez diyor.
Toplama çıkarmayı bilmeyen 2 bilinmeyen bir denklemi çözemez
Aynen öyle de islamiyette de temel iman esaslar vardır.
Allaha iman,
Ahirete iman,
Allah’ın isim ve sıfatlarına iman,
Kadir ve ilim sahibi olduğuna,
Peygambere cennete iman vs. Kadere iman.
Allah'a iman etmeyene miraç'tan (cebir pb) bahsetmek manasızdır.
İnsan kendisi yapamadığını başkasının da yapamadığını zannediyor.
Eğer bir kaç sene önce aya gidileceğini söyleselerdi
O adam deli diye bakırköye yatırılırdı.
Halbuki bugün inanmayanı yatırırlar.
Çünkü artık aya "dolmuş çalışıyor"
20 milyon doları veren gidebiliyor.
Yer kuresi:1 milyon kusur saniyede 30 km hızla gider.
Saatte 108 bin km lik bir mesafeyi 1 sene kat ettiriyor.
Efendimiz semalara yükselmesi yaradan tarafından gerçekleştiriliyor.
Erkan-ı imaniyeyi kabul etmeyen dinsiz mülhidlere karsı elbette bizzat ispat edilmez.
Çünkü Allah’ı bilmeyen Peygamberi tanımayan ve melaikeyi kabul etmeyen
veya semavatın vücudunu inkar eden adamlara
Miraçtan bahsedilmez evvela esasları ispat etmek gerekiyor.
veya semavatın vücudunu inkar eden adamlara
Miraçtan bahsedilmez evvela esasları ispat etmek gerekiyor.
İmanlı birine ama şüpheye düşmüş
aklen anlayamamış birine Miraçtan bahsedilir.
Öyle ise, biz, Miracda istib’âd ile vesveseye düsen
bir mü’mini muhatap ittihaz ederek, ona karsı serd-i kelâm edip ara sıra,
makam-ı istimâda olan mülhidi nazara alip serd-i kelâm edeceğiz.
Bazı Sözlerde hakikat-i Miracın bir kısım lem’aları zikredilmiştir.
ayrı o lem’aları hakikatin aslıyla birleştirmek ve
kemâlât-i Ahmediyenin (a.s.m.) cemâline birden bir âyine yapmak için,
inayeti Allah’tan istedik.
makam-ı istimâda olan mülhidi nazara alip serd-i kelâm edeceğiz.
Bazı Sözlerde hakikat-i Miracın bir kısım lem’aları zikredilmiştir.
ayrı o lem’aları hakikatin aslıyla birleştirmek ve
kemâlât-i Ahmediyenin (a.s.m.) cemâline birden bir âyine yapmak için,
inayeti Allah’tan istedik.
İmami Suyuti,600 tane kitap yazmış bir islam alimi.
Bir bilim adamını asıl manada tanıyabilmek için eserlerini okumak gerekir.
Bu kişi annesi babası dayısı olsa dahi
eserlerini okumadan o kişiyi tam anlamıyla tanıyamaz.
Tıpla alakalı 7-8 kitap yazmış bir alim.
Kimya ile alakalı 6 kitap
Hadis ile alakalı yaklaşık 60-70 ciltlik bir eseri var.
Tefsirle alakalı yaklaşık 12 ciltlik ebduri-mensur
Arap dili ve edebiyatı ile alakalı 100 ciltlik bir eseri var.
Ne zaman nasıl yazmış? Vakti nerden bulmuş?
Bizim ise bu kitapların hepsini okuyacak zamanımız yok.
Her kitabi anlayacak terminolojimiz yok.
600 kitapla bu insanı tanıyabilmek için en az fihristeyi okumak lazım.
Allah'ın yarattıklarında bir tek insanla alakalı bir çok kitap yazılmış.
Allah’ın sanat eserlerini fihristini görmek lazım.
Tam manasıyla anlamasakta miraç budur.
Emri kün feyekün ile deniyor oluyor.
Hayvanda cereyan eden kurallarla insandakiler farklı
Her hayvanın hayatıyla alakalı doktora tezleri yapılmış ve
her mevcudun kendi arasında tabakaları var.
Gölün çeşitleri, farklı renkleri, kokuları mevcut.
Hepsinin konumu farklı.
Beşerin (insanın) eli karıştığı isler haricinde
mizansızlık bozukluk hiç göremiyoruz.
Bütün ayrı tabakalar ubudiyet vazifelerini ve
bütün mevcudatın kulluk vazifesini görünce
Cenab-ı Hakk’ın kainatta nasıl bir saltanat hakimiyet kurduğunu
"Terbiye Saltanatı" nı görüyoruz.
Hiç bir şekilde itiraz yok.
Bizim memlekette bu sene yaz gelmedi.
Karpuz ektim domates çıktı diyen olmadı.
Kainatın kuralları hiç aksamadı.
Bu nimetleri bize veren zatın emirlerine,
Bizden istediklerine dellal olmak gerek.
Bu Zat'ın eserlerini anlamak mümkün değil ama
en azından fihristsini anlamak lazım.
Miraç Hz. Muhammed s.a.v Kudüs’ten başlayarak
bütün mahlukat tabakalarını ve mevcudat dairelerini
teker teker musahabe ederek,
Kuran'ın ifadesiyle
"Gördüğünü anlayıp duyduğunu idrak ederek
cennet ve cehennemi seyredip ve nihayet kainatı bitirip (fihristini bitirip)
Onun yaratıcısı olan Allah'a yöneliştir.’’
İşte alemi imkan dediğimiz kainatın bitme noktasıyla
Allah'a muhatap olma noktasına kab-ı kavseyn diyoruz.
Üstad hazretleri alemi imkan ile Alemi vücubun ortası diyor.
Allah'ın zatını isimlerinin ve sıfatlarının dairesiyle imkan dairesi
Kabi kavseyn'den önceki dairesi Arşı Azam
Daireyi azamiyesi unvanı olan arşı Azam'a gidecek...
Kainat Arsi Azamdir, Cenabi Hakk’ın rububiyet ve
Hakimet dairesi burdaki en geniş noktaya Kuran-i Kerim Arşı azamı indirmiş.
Orayı bitirdikten sonra Kabi Kavseyne,
yani imkan ve vücut ortasına bu makama gelecek.
Cemal ve Celal sahibi Allah ile görüşecek.
Efendimiz bu miraç meselesini ilk önce Hz. Hatice (r.a)'a anlatıyor
Ve iman ediyor ve tasdik ediyor.
Daha sonra müşrikler Hz. Ebubekir'e gidiyorlar
Ve arkadaşın uzun bir seyahatten bahsediyor (miraç için) diyorlar.
Hatta Ebu Cehil "delirmiş o’ diyor.
Ve bunun üzerine Kabe'de peygamberimizi ortalarına alıp
Sorguya tabi tutuyorlar.
Sen yalan söylüyorsun diyorlar.
Sultanlar Sultanı o anda daralıyor.
Cebrail as hemen yetişiyor haber getiriyor.
Sen şimdiye kadar Kudüs’e hiç gitmedin
Sorsunlar Mescidi Aksa hakkında her bilgiyi ver onlara diyor.
Sultanlar Sultanı ama ben hatırlamıyorum diyor.
Merak etme diyor Cebrail Aleykum selam
Ben senin gözünün önüne getireceğim.
Ve başlıyorlar sormaya:
Mescidi aksa nedir?
Resulu Zişan Efendimiz sav sanki
Tam karşısındaymış gibi hepsini tek tek görüyor.
Ve cevap veriyor.
İnanmıyorlar diyorlar ki;
Muhammedin büyüsü semalara da işledi.
Bunun üzerine efendimiz a.s.v
Niye ticaret kervanlarınızı merak etmiyorsunuz der?
Onların nerde olduklarını da mı biliyorsun derler.
Evet ben giderken şu noktadalardı,
Şu saatlerde yerlerine ulaşacaklar diyor.
Bütün Mekke müşrikleri o kervanın geleceği dağlara yöneliyor
ve tam Sultanlar Sultanı’nın söylediği anda kervan geliyor.
Ebu Cehil:"Muhammed'in büyüsü semayı da etkisi altına aldı’ diyor.
İnanmamaya devam ediyor.
Miraç'ta ettehiyyatü duasını okuyor.
15.şuada etteiyyatünün anlam ve izahı çok müthiş anlatılmış.
Kişi namazda :
"Ey Allah'ım bütün gezdiğim kainattaki mahlukatın, mevcudatın,
özellikle hayat sahiplerinin sana karşı ibadetlerini
Onlar namına vekaleten sana takdim ediyorum Ya Rabbi. "Bütün güzellikler sana aittir" diyor.
Onlar namına vekaleten sana takdim ediyorum Ya Rabbi. "Bütün güzellikler sana aittir" diyor.
Cenab-ı Hakk:
"Esselamu aleyke eyyühen nebiyyu ve rahmetullah ve berakatuhu"
Dünya ve ahiretin selamı benim rahmetim ve bereketim
Ey şanlı peygamber senin üzerine olsun diyor.
Efendimiz s.a.v bu cevap üzerine ümmetini düşünüyor
"Essalamu alleyna ve ibadillahi ve sallihi Ya Rabb,
Selam hem bizim üzerimize ve hem salih kullarının üzerine olsun"
Bütün bunları makam olarak çok uzaktan seyreden Cebrail a.s şehadet getiriyor:
"Bende şahitlik ediyorum ki Allah'tan başka ilah yoktur ve
yine şehadet ediyorum ki
Hz. Muhammed O'nun hem kulu hem de peygamberidir.
Hz. Muhammed O'nun hem kulu hem de peygamberidir.
Miraç bununla sona eriyor ve efendimiz Ümmü Saninin evine geri dönüyor.
Miraç: Resullulah'ın Allah'ın yardımıyla
Allah'ın eserlerini görmek üzere kainatın seyrü seferidir.
Ettahıyyetü duasıyla namaz müminin miracı olmuş oluyor.
Ve efendimizin geçmiş olduğu kabi kavseyni
Ve arşı azamı hayalde olsa gezmiş oluyor.
Subhâneke lâ ilmelene illema allemtene inneke entel alîmul hakîm ve ahiru de’vehüm enilhamdülillahi rabbil âlemin el fatiha meas salavat
21.30’da sohbet kanalında işlenen derstir.