BEYIN TEMELLI ÖGRENME
Rasim AYDOGUS
Beyin temelli ögrenme bireyin
ögrenmesinin daha etkin ve kalici olmasi
için sunulan ögrenci merkezli bir
yaklasimdir.
Beynin Yapısı
Beyin dış beyin, orta
beyin ve alt
beyinden olusur.
Sag Beynimiz
Rasim AYDOGUS
Beyin temelli ögrenme bireyin
ögrenmesinin daha etkin ve kalici olmasi
için sunulan ögrenci merkezli bir
yaklasimdir.
Beynin Yapısı
Beyin dış beyin, orta
beyin ve alt
beyinden olusur.
Sag Beynimiz
?
Yüzleri tanima/adres bulma
?
?
Geometrik ve uzaysal algilama
?
?
Ses tonu ve duygular
?
?
Jest mimik ve vücut dilini kullanma
?
?
Duygulari algilama/üretme
?
?
Müzik algilama/üretme
?
?
Mizahi algilama/üretme
?
?
Desen bulma
?
?
Sezgi, yaraticilik ve hayal kurma/rüya görme
?
?
Matematik ve problem çözme
Sol Beynimiz
Sol Beynimiz
?
Konusmanin merkezi
?
?
Aritmetik ve basamakli sirali islem yapma
?
?
Küçük parçalara bölerek anlama(Analiz)
?
?
Görülen kisinin adini bellekten çagirma
?
?
Kusurlara duyarlilik
?
?
Ben kavrami ve benlik bilinci
?
?
Yeniliklere ve özgelisime karsi olma
?
?
Büyük degisimlerin engelleyicisi
?
?
Utangaçligin merkezi
?
?
Yapamam basaramam inanci
?
Sag ve sol beyin arasindaki baglantiyi Corpus Callosum saglar. Beynin her iki tarafinda olusan bilgilerin kolayca bir tarafindan ötekine geçebilmesini saglayan 250 milyondan fazla sinir
hücresinden olusan bir yapidir.
2
?
?
Ögrenmenin temelinde sinir sistemi ve
beyin yer alir.
?
Ögrenme beyinde bir takim
kimyasal,elektriksel degisiklikler ve sinir
sisteminde yeni sinaptik baglarin
kurulmasi ile açiklanmaya çalisilmaktadir.
kurulmasi ile açiklanmaya çalisilmaktadir.
?
Ögrenme görme,isitme,dokunma,tat ve
doku duygulari ile algilanan uyarilari
beyinde iliskilendirme,tekrarlama gibi
birden çok beyin islevi sonucu gerçeklesir.
birden çok beyin islevi sonucu gerçeklesir.
Beyin Temelli Ögrenme
?
?
Insan beyninin yapisina ve islevine dayanan bir
ögrenme kuram idir.
?
Anahtar kavram: Normal beyin s üreci ile tutarli
ögrenme firsatlari saglama
?
Anlamli ögrenme için beynin kurallarinin kabul
edilmesini ve ögretimin zihindeki bu kurallarla
örgütlenmesini içerir.
?
Beyin temelli ögrenmede ögrenenler yalnizca
çalistiklari konu ile ilgili baglantilari görmezler,
ayni zamanda önceki bilgileriyle yeni bilgileri
arasinda iliski kurarak anlamli ögrenmeyi
gerçeklestirirler.
arasinda iliski kurarak anlamli ögrenmeyi
gerçeklestirirler.
Beyin Temelli Ögrenmenin Ilkeleri
1.Ilke: Beyin, paralel bir islemcidir.
2.Ilke: Ögrenme, tüm fizyoloji ile ilgilidir.
3.Ilke: Anlam arayisi içseldir.
4.Ilke: Anlam arayisi, örüntülemeyle olusur.
5.Ilke: Örüntülemede duygular çok önemlidir.
6.Ilke: Beyin, parçalari ve bütünleri ayni
zamanda isler.
7.Ilke: Ögrenme, hem çevresel /organsal algiyi
hem de odaklanmis dikkati gerektirir.
8.Ilke: Ögrenme, herzaman bilinçli ve bilinçdisi
süreçleri içerir.
9.Ilke: En az iki farkli türde bellegimiz vardir:
1) Uzamsal Bellek Sistemi, 2) Mekanik
Ögrenme Için Bir Sistemler Dizisi.
10.Ilke: Olgu ve beceriler dogal, uzamsal
bellekte yapilandirildigi zaman en iyi sekilde
anlar ve hatirlariz.
11.Ilke: Ögrenme, zorlanma ise zenginlesir,
tehditle engellenir.
12.Ilke: Her beyin, kendine özgüdür.
Karsilastirma
Bilgi yapilandirilmistir ve kalicidir.Ürün Bilgi ezbere dayalidir.
1.Ilke: Beyin, paralel bir islemcidir.
2.Ilke: Ögrenme, tüm fizyoloji ile ilgilidir.
3.Ilke: Anlam arayisi içseldir.
4.Ilke: Anlam arayisi, örüntülemeyle olusur.
5.Ilke: Örüntülemede duygular çok önemlidir.
6.Ilke: Beyin, parçalari ve bütünleri ayni
zamanda isler.
7.Ilke: Ögrenme, hem çevresel /organsal algiyi
hem de odaklanmis dikkati gerektirir.
8.Ilke: Ögrenme, herzaman bilinçli ve bilinçdisi
süreçleri içerir.
9.Ilke: En az iki farkli türde bellegimiz vardir:
1) Uzamsal Bellek Sistemi, 2) Mekanik
Ögrenme Için Bir Sistemler Dizisi.
10.Ilke: Olgu ve beceriler dogal, uzamsal
bellekte yapilandirildigi zaman en iyi sekilde
anlar ve hatirlariz.
11.Ilke: Ögrenme, zorlanma ise zenginlesir,
tehditle engellenir.
12.Ilke: Her beyin, kendine özgüdür.
Karsilastirma
Bilgi yapilandirilmistir ve kalicidir.Ürün Bilgi ezbere dayalidir.
Ögretmen rehberliginde ögrenci merkezlidir. Bazi sorumluluklar ögrenciye verilir.Ögretmen kontrollü ve hiyerarsiktir.
Sinif Yönetimi
Tematik, bütünleştirici, isbirliğine dayali ve bireysellestirilmiş projelere ağırlık verilir.Dogrusaldir. Bireysel çalisma veya ögretmen yönelimlidir.Sinif Organizasyonu Ögrenme karmasi ktir. Sosyal etkilesim, grupla ke sfetme,bireysel arayis ve derin düsünme hakimdir.Ögretim süreci ögretmen ögrenci arasinda iki yönlüdür.
Bilgi Kaynağı
BEYIN TEMELLi
ÖGRENME GELENEKSEL ÖGRETIM
?
Ögrenenin ögrenme yasantilarina etkin katilimini
saglayan bulus yoluyla ögrenme, isbirligine dayali
ögrenme, ikili ve grup çalismalari gibi strateji yöntem
ve tekniklerine yer verilir.
ve tekniklerine yer verilir.
?
Çoklu zeka kurami beyin temelli ögrenmede
önemlidir. Çünkü kuramla ilgili ögretimsel
uygulamalar ögrenenlerin ögrenmelerini
kolaylastirmakta, kendilerini tanimalarini, kendilerine
güvenmelerini, yaratici düsünmelerini gelistirmelerini
saglamaktadir.
kolaylastirmakta, kendilerini tanimalarini, kendilerine
güvenmelerini, yaratici düsünmelerini gelistirmelerini
saglamaktadir.
?
Dans,drama, rol yapma ve yaratici oyunlar zihin ve
beden bütünlesmesini sagladigi için beyin temelli
ögrenme etkinliklerinde yer almalidir.
Beyin Temelli Ögrenme Yaklasiminin
Uygulanmasinda Dikkat Edilmesi
Gereken Noktalar (Politano ve Paquin)
Gereken Noktalar (Politano ve Paquin)
?
Teklik (Biriciklik)
?Degerlendirme
Duygular
?
?
Anlam
?
?
Çoklu yol
?
?
Beyin-beden birlikteligi
?
?
Bellek
?
?
Beslenme
?
?
Döngü ve ritm
?
?
Korkularla bas etme
Teklik (Biriciklik)
Teklik (Biriciklik)
?
Ögrenenlere seçenekler sunma
?
?
Önceki bilgileri ile yeni ögrenmelerini
iliskilendirmeleri için firsat sunma
?
Ögrenme stillerini, duygularini ve güçlü
yanlarini tanima
Degerlendirme
?
?
Ögretmenin zamaninda dönüt vermesi
?
?
Ögrenenlerinin birbirine dönüt vermesi
?
?
Ögrenenlerin kendilerini yansitmalarina
firsat tanima
?
Hatalari olumlu ögrenme yoluna çevirme
Duygular
Duygular
?
Ögrenenleri duygularini açiklama
konusunda cesaretlendirme
?
Eglenceyi ögrenmenin bir parçasi olarak
tanima
?
Oyunu ögrenmenin önemli bir parçasi
olarak tanima
?
Olumlu dil kullanma
Anlam
Anlam
?
Bütüncül ögrenmeye yer verme
?
?
Bireysel uygunluk ve duygusal içerigi
tanima
?
Çalisma için yeterli zaman verme
?
?
Gelisim ve yansitma için zaman verme
4
4
Çoklu yol
?
?
Çoklu zekayi tanima
?
?
Çoklu tasarim yollarini tanima
?
?
Çesitli sunumlar için firsat yaratma
?
?
Ortami müzik,poster gibi materyallerle
zenginlestirme
Beyin-beden birlikteligi
?
?
Etkin ögrenmeyi saglama
?
?
Gezi düzenleme ve gösteri yapma
?
?
Hareket etmelerini saglama
Bellek
Bellek
?
Zihin haritalari kullanma
?
?
Çevreyi kullanma
?
?
Zengin yasantilar saglama
Beslenme
Beslenme
?
Yararli besinleri seçmelerini saglama
?
?
Beslenme hakkinda bilgilendirme
?
?
Ögrenme ortaminda su bulundurma
Döngü ve ritim
Döngü ve ritim
?
Enerjik etkinlikler için zaman ayirma
?
?
Ögrenenlerin heyecanlarini tanima ve
yönetme
?
Ritüel, yenilik ve güçlüklerin uygun
kullanimini saglamak
Korkularla bas etme
?
?
Stres yönetimi
?
?
Demokratik ortam saglama
?
?
Ögrenenleri destekleme
?
?
Ödül yerine içsel motivasyon saglama
5
5
Tartisma ögrenenin kendi bilgisini
yapilandirmas inda etkilidir. Bu yüzden tartisma
ortami yaratin.
?
Ögrenenlere ögrenmelerini motive edici zengin
ortamlar sunun
?
Kendilerini ve arkadaslarini degerlendirmeleri için
onlari cesaretlendirin
?
Ögrencilerin grupla ögrenmelerini ve bilgilerini
paylasmalarini saglayacak alanlar olusturun.
?
Ögrenme ortam ini yalniz sinifla sinirlandirmayin.
Dis mekanlari da etkin kullanin
Beyin Temelli Ögrenme Yaklasimindan
Yararlanacak Ögretmenlere Öneriler
?
Okulun genel amaçlarini okul koridorlarina
ve halka açik alanlara açin
?
Beyin gelisimini olumlu etkilemek için
ögrenme çevresindeki uyaricilari degistirin
?
Ögrenenin sosyal çevresi ve okul arasinda
iliski kurmasini saglayin
?
Ödüllerin ögrenen için stres kaynagi
olmasini engelleyin
Beyin gücünü zayiflatan ve dagitan su 4
durumda olmaktan nefret eder:
1. Beyin kendisinden tam, net ve kesin
olarak ne istendigini bilmek ister.
Içinizdeki devin istediginizi yapabilmesi
için önce siparislerinizi tam ve kesin
olarak bilmesi gerekir.
durumda olmaktan nefret eder:
1. Beyin kendisinden tam, net ve kesin
olarak ne istendigini bilmek ister.
Içinizdeki devin istediginizi yapabilmesi
için önce siparislerinizi tam ve kesin
olarak bilmesi gerekir.
2. Beyin hep bir konu ile ilgilenince gücü
zayiflar. Siradan, basit, tekdüze bir ise
konsantre bir sekilde uzun süre yaparsa
beyin inanilmaz bir sekilde sikilir ve
yorulur.
zayiflar. Siradan, basit, tekdüze bir ise
konsantre bir sekilde uzun süre yaparsa
beyin inanilmaz bir sekilde sikilir ve
yorulur.
3. Ne söylendigini anlamayinca beyin
bunalir. Patronunuzun veya
ögretmeninizin sizden istedigini tam
anlamadan ‘Tamam, tamam’ diyerek
odasindan çikarsiniz. Sonra ‘Ne demisti?
Hangi adresti?’ gibi sorulara takilirsiniz.
Anlasilabilirligi düsük kitaplar da insan
beynini yorar, kizdirir, çildirtir!
bunalir. Patronunuzun veya
ögretmeninizin sizden istedigini tam
anlamadan ‘Tamam, tamam’ diyerek
odasindan çikarsiniz. Sonra ‘Ne demisti?
Hangi adresti?’ gibi sorulara takilirsiniz.
Anlasilabilirligi düsük kitaplar da insan
beynini yorar, kizdirir, çildirtir!
4. Beyin gücünü zayiflatan veya israf eden
bir davranis da beynin sahibinin bir amaci
olmamasidir. Içinizdeki dev ‘dile benden
ne dilersen’ derken ona ‘Canim hiçbir sey
istemiyor’ derseniz deviniz sizin için ne
düsünür? Muhtemelen sizin ugrunda bisey
yapilmaya degmez bir budala oldugunuzu
düsünecektir.
6Içinizdeki devi kızdirmayin, birlikte bir hayli
vakit geçireceksiniz.
TESEKKÜRLER…
Kaynakça
?
bir davranis da beynin sahibinin bir amaci
olmamasidir. Içinizdeki dev ‘dile benden
ne dilersen’ derken ona ‘Canim hiçbir sey
istemiyor’ derseniz deviniz sizin için ne
düsünür? Muhtemelen sizin ugrunda bisey
yapilmaya degmez bir budala oldugunuzu
düsünecektir.
6Içinizdeki devi kızdirmayin, birlikte bir hayli
vakit geçireceksiniz.
TESEKKÜRLER…
Kaynakça
?
Caine Renate.Numella. and Geoffrey. Caine (Çev.Ed.
Gülten Ülgen). Beyin Temelli Ögrenme.Ankara:Nobel
Yayin Dagitim,2002.
?
Demirel, Ö. Egitimde Yeni Yönelimler.Ankara egema
Yayinc ilik,2005
?
Sekman, M.Kesintisiz Ögrenme.Istanbul: Alfa
Yayinc ilik,1998
?
Oktaylar, H..KPSS Egitim Bilimleri.Ankara:Yargi
Yayinevi, 2005
?
H.Alp Boydak,TED Hizmetiçi Egitim
Seminerleri,24.03.2007 Afyonkarahisar, Yeni
Programlara Temel Olan Yaklas imlar Sunumu
?
Ulug, M. Beyin Temelli Ögrenme