Gıybet Efendimiz'in ifadeleriyle mümin kardeşinin hoşuna gitmediği bir şeyi onun gıyabında söylemektir. Allah’ü Tealâ Hucurat süresinde(49/12) mealen “Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan kaçının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerini arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz. O halde Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah, tevbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir” buyurmaktadır. Kur'an-ı Kerim gıybeti bir müminin diğer bir mümin kardeşinin ölü etini yemeye benzetmiş ve bu çirkin fiili haram kılmıştır. Bununla birlikte gıybet bazı durumlarda caiz görülmüştür:
• Zulümden şikayet etmek: Zulme uğrayan bir insanın uğradığı haksızlığı bir üst makama iletmesi gıybet değildir.
• Islah maksadıyla söylenen sözler:
Hah maksadıyla bir kişinin yaptığı kötülükleri anlatmak ve bu kötülükleri gidermek için konuşmak gıybet dairesine girmemektedir.
• Fetva istemek: Esinden rahatsız olan bir kişinin bir müftüye giderek "Eşim çok cimridir, bana geçim için yetecek kadar para vermiyor. İzinsiz olarak onun cebinden para alabilir miyim?" şeklinde ondan fetva istemesi gıybet değildir.
• Bir mümini kötülükten korumak:
Bir iş kuracak olan adam ortağının güvenilir birisi olup olmadığım araştırırken bu mevzuda etrafındaki insanların o kişinin' güvensiz bir insan olduğunu ifade etmek için "Bu adam üçkağıtçı, dolandırıcı, çarpabilir." gibi ifadeler kullanmaları gıybet değildir.
9 Lakabı söylemek: Kişinin üzerinde bulunan ve o özelliğiyle tanınan birisinin bir özründen dolayı "Kel, aksak..." gibi ifadelerle isimlendirilmesi gıybet değildir.
• Bir günahı açıkça isleyen ve bununla övünen kişi: Bir günahı açıkça işleyen ve bunu bir övünç vesilesi yapan kişi hakkında da örneğin "İçkici, kumarcı, zinacı..." demek gıybet değildir
• Zulümden şikayet etmek: Zulme uğrayan bir insanın uğradığı haksızlığı bir üst makama iletmesi gıybet değildir.
• Islah maksadıyla söylenen sözler:
Hah maksadıyla bir kişinin yaptığı kötülükleri anlatmak ve bu kötülükleri gidermek için konuşmak gıybet dairesine girmemektedir.
• Fetva istemek: Esinden rahatsız olan bir kişinin bir müftüye giderek "Eşim çok cimridir, bana geçim için yetecek kadar para vermiyor. İzinsiz olarak onun cebinden para alabilir miyim?" şeklinde ondan fetva istemesi gıybet değildir.
• Bir mümini kötülükten korumak:
Bir iş kuracak olan adam ortağının güvenilir birisi olup olmadığım araştırırken bu mevzuda etrafındaki insanların o kişinin' güvensiz bir insan olduğunu ifade etmek için "Bu adam üçkağıtçı, dolandırıcı, çarpabilir." gibi ifadeler kullanmaları gıybet değildir.
9 Lakabı söylemek: Kişinin üzerinde bulunan ve o özelliğiyle tanınan birisinin bir özründen dolayı "Kel, aksak..." gibi ifadelerle isimlendirilmesi gıybet değildir.
• Bir günahı açıkça isleyen ve bununla övünen kişi: Bir günahı açıkça işleyen ve bunu bir övünç vesilesi yapan kişi hakkında da örneğin "İçkici, kumarcı, zinacı..." demek gıybet değildir