Samarra Camii yahut Mütevekkiliye Camii

pendüender

Well-known member


Samarra kenti, Bağdat'a bir saat kadar uzaklıktaki şehir ve Abbasi Halifesi Muttasım tarafından 836'da inşa ettirilmiş. Bağdat'ta, Araplar ile sorun yaşamaya başlayan giderek sayıları artan Türk askerler ve saraydaki Türk komutanlar buraya yerleştirilmiş. Sonra da halife ve ülkenin başkenti buraya taşınmış. Abbasi sultanı ve İslam dünyasının halifesi, böylece Türklerin fiili korumasına girmiş. Yani Samarra, Araplarla Türklerin nüfuz mücadelesinde, Türklerin üstün gelmelerinin mimari anıtı bir yönüyle. Samarra için, Türklere Ortadoğu'ya açılan kapı oldu demek aslında daha doğru. Nitekim, Samarra'da yetişmiş Türk komutan Ahmed İbn-i Tulun vali olarak tayin edildiği Mısır'da, 878 yılında Suriye'yi de kapsayan halifeye bağlı bir devlet kurdu.

Samarra'da bu gün sadece kuşatma duvarları ile minaresi ayakta kalan büyük cami (cami-ül-kebir), halife Mütevekkil tarafından 848 ile 852 seneleri arasında yaptırılmıştır. dünyanın en geniş camisi olup, 240 metre boyunda, 156 metre enindedir. cami, müştemilatıyla birlikte otuz sekiz bin metre karelik bir saha kaplamaktadır. kuşatma duvarları, ortalama on beş metre yükseklikte, iki buçuk metre kalınlıkta olup, pişmiş tuğladan yapılmıştır ve aralıklı takviye kuleleri vardır. iç bölmeleri ve mermer sütunlar üzerine oturan tavanlar tamamen yok olmuştur. bozulmadan kalan, melviye denilen minaresi caminin kuzey tarafında ve 27 metre dışındadır. koni şeklinde olan minare, kare bir taban üzerinde helezoni olarak yükselir ve tepesine dışarıdan dolanan bir merdivenle çıkılır.

*********************

Abbasiler döneminde yapılmıştır.Samarra Camii, öteki adıyla Mütevekkiliye Camii, İslam Dünyasının en büyük camii yapılarından biridir. 150.000 kişi burada bir arada namaz kılabiliyordu. Basit mimarisi, ilk İslam Camii planının anıtsal ölçüler içinde tekrarından ibarettir. Yapımında tuğla ve kerpiç kullanılan caminin ilginç bir minaresi vardır. Kare tabana oturan dev boyutlu bu anıtsal minareye geniş bir rampa ile çıkılır. bu minare formu, yine Samarra'da Ebu Dulaf Camii' nde tekrarlanmış ve bir daha kullanılmamıştır.


Mısır'ın başkenti Kahire'nin en büyük camii, halen Eski Kahire'de yer alan İbn-i Tulun Camii'dir. 879'da inşa ettirilen İbn-i Tulun Camii, orijinali Samarra'da olan Büyük Cami'nin taklidi.​
 
Son düzenleme:
Üst