Hadis Sohbetleri 91- Ey Allah'ın kulları, kardeş olun!

"Ey Allah'ın Kulları! Kardeş Olun!"


[BILGI]İslâm, kendi toplumsal yapısının esasına kardeşliği koyar. Kardeşliği ise sadece hukukî bir olgu olarak değil, imanî bir olgu olarak değerlendirir. Kişi imana eriştiğinde eğer aynı ana rahmini paylaştığı kimse imana erişmemişse iman onların rahim bağını anlamsız kılar. Müslümanın Müslümana kardeş olması demek, son tahlilde, kardeşini kendisine tercih etmesi (isâr) demektir.[/BILGI]


insanlar Allah'ın kullarıdırlar; imana eriştiklerinde kardeş olurlar. Diğer bir deyişle; iman, onları ‘kardeş' oldurur. Bu anlamda kardeş olmak, bir şuur ve irade halidir. İnsan bu hali doğuştan getirmez. Doğuştan / tabiattan gelen kardeşlik (karındaşlık) şuur ve irade gerektirmez, zorunludur. Kişi imana eriştiğinde eğer aynı ana rahmini paylaştığı kimse imana erişmemişse iman onların rahim bağını anlamsız kılar. Nuh (as) ile oğlunun bağını anlamsız kıldığı gibi: "O senin ailenden değildir."¹ Bedir'de, Uhud'da karşı karşıya gelen mü'min ve müşrik kardeşler (!) gibi.


Kardeşliği bir şuur ve irade hali kılan şey imanın bizatihi kendisidir. Bu açıdan Müslümanlar arasındaki kardeşlik, akide temeline dayanan bir kardeşliktir. Zira Allah-u Teâlâ Hucurat Suresinin meşhur 10. ayetinde "Mü'minler ancak kardeştirler" yahut "ancak mü'minler kardeştirler" buyurarak bu durumu açıkça ifade eder. Diğer taraftan bu durum bize şunu da gösterir ki kişi ile imana dair meseleler arasında kurulması gereken bağlardan biri ve belki en önde gelenlerinden birisi kardeşlik bağıdır. Onun içindir ki Kur'an'ın pek çok yerinde ve Rasûlallah'ın (sav) sünnetinde bu bağa işaret ediliş, kardeşliği pekiştiren her şey emredilmiş, zayıflatan ve kesen her şey yasaklanmıştır.


İnsanı bütün bağlardan azade kılarak özgürleştirmeyi (!) hedefleyen modern Batı zihniyetinin en çok önem verdiği husus, insanın bireyselliğidir. Söz konusu bireysellikle insanı her türlü saldırı karşısında yalnızlığa terk eden modernizm, sonunda onu hevâ ve hevesinin oyuncağı ve şeytana teslim olmuş bir şekilde bırakır. Günümüzde Müslümanlar olarak karşı karşıya kaldığımız bu büyük tehlikeye, ancak Allah'ın kurulmasını emrettiği bağları yeniden ve daha sağlam kurarak direnebiliriz. Bu bağlar içerisinde en önemlisi kardeşlik bağıdır. Kendi yaşadığı dönemde Müslümanları kardeşlik zemininde tek bir ümmet haline getiren Rasûlallah (sav), Saadet Asrı diye nitelediğimiz örnek çağı bu bilinçle mümkün olduğunu göstererek gerçekleştirmişti. O halde yeniden bize Saadet Asrını yaşatacak olan da Hz. Peygamberin (sav) bu örnekliği olacaktır. Biz bu örnekliğin temel prensiplerini onun sahih sünnetinde bulmaktayız.

[BILGI]İslâm dininin iman esasları ile ahlâki hükümlerini birbirinden ayırmak mümkün değildir. Alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimiz Efendimiz (sav) şöyle buyurdular: Sû-i zandan (müslümana yersiz töhmetten) sakınınız. Zira sû-i zan, sözün en yalanıdır.

Tehassüs (kulak hırsızlığı) yapmayınız. Tecessüste bulunmayınız. (Birbirinizin gizli hal ve kusurunu araştırmayın). Kötülükte yarışmayınız Birbirinize hasetlik etmeyiniz. Birbirinize buğz etmeyiniz.

Birbirinizden yüz çevirmeyiniz. Ey Allahın kulları, kardeş olunuz! (Sahih-i Buhari-K. Edeb) Muminlerin birbirlerini sevmesi, kelime-i şehâdetin keyfiyetine dayanan bir hadisedir. Günümüzde yaşayan müslümanların; önce “Nizam-ı Âlem” idealini esas alan devletlerini, sonra birbirlerine karşı olan sevgilerini kaybettiklerini söylemek mümkündür.

Sahih bir iman ve bu imana dayanan sevgi (saygı) yeniden ihya edilmediği müddetçe imtihanı kazanmak kolay değildir. muminlerin birbirlerini Allah (cc) için sevmeleri, fütüvvet ahlâkının zaruri bir sonucudur.[/BILGI]

Kötülükte Yarışmayınız



Kötülük lügatta; şer, fenalık, zararlı ve kötü amel gibi anlamlara gelir. İslâmî ıstılahta kötülük; Allah Azze ve Celle’nin uygun görmediği, razı olmadığı, sevmediği ve yapılmasını istemediği; yapıldığında ise kulun cezaya ve kınanmaya müstahak olacağı amellerdir.

İslâm’ın inanç ve ahlaki değerlerine aykırı olan her şey kötü ve bunlarla iştigal etmek ise en büyük kötülüktür.

Hayrın, iyiliğin ve güzelliğin zıddı olan kötülük; yalnızca onu işleyenlere değil, başta kötülerin kötülüklerine seyirci kalanlar olmak üzere dünyadaki her şeye sirayet edecektir. Bu halde akl-ı selime düşen; kötülükleri yeryüzünden kaldırmak olacaktır.

Kötülükte yarışmak, insanın ezeli ve ebedi düşmanı olan şeytan aleyhilla’nenin bir emri ve arzusudur. Kötülükte yarışanlar Allah (cc)’ın rızasından çıkıp şeytanın rızasına uymuş olur. Nitekim Rab Teâlâ buyuruyor: “O (şeytan) size ancak kötülüğü, çirkini ve Allah hakkında bilmediğiniz şeyleri söylemenizi emreder.” (Bakara, 169)


Allah Azze ve Celle kullarına asla zulmedici değildir. Kullarını tüm güzelliklerle mücehhez kıldıktan sonra, yeryüzüne kendi halifesi olarak göndermiştir. Bütün bunlara rağmen kul, kendi haddini ve değerini bilmeyip Allah (cc)’a asi olmaktadır. Kulun hak etmiş olduğu ceza ancak işlemiş olduğu kötülüklerden dolayıdır. Allah Teâlâ uyarıyor: “Kim iyi bir iş yaparsa, bu kendi lehinedir. Kim de kötülük yaparsa aleyhinedir. Rabbin kullara zulmedici değildir. (Fussilet, 46)

Müslüman bir kulun şu dünyada yapacağı en büyük kötülük; hiç şüphesiz kardeşler arasındaki kardeşlik hukukunu zedeleyerek, İslâm’ın birliğini bozmak ve gücünü dağıtmaktır.

Kardeşler arasında çirkin bir rekabet olarak da karşımıza çıkan kötülükte yarışma hususunda Rahmet Nebisi (sas) ümmetini şiddetle uyarıyor: Birbirinizin satışı üzerine satış yapmayın Pazarlığa girip yalandan fiyat yükseltmeyin.€œKişi kardeşinin istediği kıza talip olmasın.


Biriniz başkasının alışverişini bozmasın. Ey Allah’ın kulları kardeş olunuz. (Müslim, Birr)
Unutulmamalıdır ki; başta tüm insanlık olmak üzere, âlemlerin kurtuluşu ancak Müslümanların kardeşlik hukukunu koruyup kollamalarına bağlıdır.

Asr-ı Saadett’e sahabeden iki kişi Allah Rasûlü (sas)’nün huzuruna muhakeme olmaya gelmişlerdi. Rasûlullah (sas) buyurdu ki: Ben de sizin gibi bir insanım. Siz ise bana muhakeme için geliyorsunuz. Olabilir ki biriniz delilini diğerinden eksik ifade eder. Ben de dinlediğime göre hüküm veririm. Bundan dolayı her kimin lehine, kardeşinin hakkında bir şeye hüküm verirsem ona bir ateş parçasını (hüküm) vermiş olurum.Bunun üzerine taraflardan ikisi de ağladılar ve her biri; Benim hakkım kardeşimin olsun” dedi. Rasûlullah ta Haydi bakınız, araştırınız. Sonra kusra atınız. Ondan sonra da birbirinizle helalleşiniz.” buyurdu. (Buhari, Mezalim)
Kötülükte yarışanlar dünya hayatında asla huzurlu ve mutlu olamayacakları gibi, ahirette de ancak kötülerin komşuları olacaklardır.


Ebu Zer (ra) bildiriyor: Dostum Ebu’l Kasım (sas)’ı şöyle buyururken işittim Dikenli ağaçlardan üzüm devşirilmediği/toplanmadığı gibi, kötülerde iyilerin makamlarına konamazlar. Bu iki farklı yoldur. Hangi yolu tutarsanız, o yol sizi, o yolun yolcularının yanına götürür. (İbn Hacer, Metâlibu’l- Âliye, 3130

Mustafa TUNA

[BILGI]

Arkadaş! İman bütün eşya arasında hakikî bir uhuvveti, irtibatı, ittisali ve ittihad rabıtalarını tesis eder.


Küfür ise, bürudet gibi bütün eşyayı birbirinden ayrı gösterir ve birbirine ecnebi nazarıyla baktırır. Bunun içindir ki, mü'minin ruhunda adavet, kin, vahşet yoktur. En büyük bir düşmanıyla bir nevi kardeşliği vardır. Kâfirin ruhunda hırs, adavet olduğu gibi nefsini iltizam ve nefsine itimadı vardır. Bu sırra binaendir ki, dünya hayatında bazan galebe kâfirlerde olur. Ve keza kâfir, dünyada hasenatının mükâfatını (filcümle) görür. Mü'min ise, seyyiatının cezasını görür.

Mesnevi-i Nuriye ( 69 )[/BILGI]

[BILGI]Dördüncü Hastalık: "Sû'-i zan"dır.

Evet insan hüsn-ü zanna memurdur. İnsan, herkesi kendisinden üstün bilmelidir. Kendisinde bulunan sû'-i ahlâkı, sû'-i zan saikasıyla başkalara teşmil etmesin. Ve başkaların bazı harekâtını, hikmetini bilmediğinden, takbih etmesin. Binaenaleyh eslaf-ı izamın hikmetini bilmediğimiz bazı hallerini beğenmemek, sû'-i zandır. Sû'-i zan ise, maddî ve manevî içtimaiyatı zedeler.

Mesnevi-i Nuriye ( 66 - 67 )[/BILGI]




[BILGI]Elhasıl: Muhabbet, uhuvvet, sevmek İslâmiyetin mizacıdır, rabıtasıdır. Ehl-i adavet, mizacı bozulmuş bir çocuğa benziyor ki, ağlamak ister, birşey arıyor ki onunla ağlasın. Sinek kanadı kadar ehemmiyetsiz bir şey, ağlamasına bahane olur. Hem insafsız, bedbîn bir adama benzer ki, sû'-i zan mümkün oldukça hüsn-ü zan etmez. Bir seyyie ile on haseneyi örter. Bu ise, seciye-i İslâmiye olan insaf ve hüsn-ü zan bunu reddeder.


Hutbe-i Şamiye ( 53 - 54 )[/BILGI]

[BILGI]

Ebu Hurayre (r.a)"den rivayete göre Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurmuştur:

Ey Müslümanlar!
Zandan (Delilsiz ithamdan) çekininiz! Çünkü zan sözlerin en yalanıdır. Birbirinizin eksikliğini görmeye ve işitmeye çalışmayınız! Özel ve mahrem hayatlarınızı da araştırmayınız! Bir de almayacağınız bir malı alıcıyı zarara sokmak için arttırmayınız! Birbirinize haset etmeyiniz! Birbirinize buğz etmeyiniz!Birbirinize arkanızı çevirip küsmeyiniz de, Ey Allah"ın kulları!Birbirinize kardeş olunuz!.
(Buhari-Müslim)[/BILGI]

Bu Hadis-i Şerifde beyan edilen "Birbirinizin eksikliğini görmeye ve işitmeye çalışmayınız! bu sözün bir nevi tefsiri olan Uhuvvet Risalesinde Ustad Bediüzzaman kusur araştırmanın neticesinde adavet doğacağını bunun ise çok büyük zararlarını ifade etmekte. Şöyle ki :


[BILGI]
ÜÇÜNCÜ VECİH: Adalet-i mahzayı ifade eden وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ اُخْرَى [SUB]1[/SUB] sırrına göre; bir mü'minde bulunan câni bir sıfat yüzünden sair masum sıfatlarını mahkûm etmek hükmünde olan adavet ve kin bağlamak, ne derece hadsiz bir zulüm olduğunu ve bahusus bir mü'minin fena bir sıfatından darılıp küsüp, o mü'minin akrabasına adavetini teşmil etmek, [SUB]2[/SUB] اِنَّ اْلاِنْسَانَ لَظَلُومٌ sîga-i mübalağa ile gayet azîm bir zulüm ettiğini, hakikat ve şeriat ve hikmet-i İslâmiye sana ihtar ettiği halde; nasıl kendini haklı bulursun, "Benim hakkım var" dersin?


Hakikat nazarında sebeb-i adavet ve şerr olan fenalıklar, şerr ve toprak gibi kesiftir; başkasına sirayet ve in'ikas etmemek gerektir. Başkası ondan ders alıp şerr işlese, o başka mes'eledir. Muhabbetin esbabı olan iyilikler, muhabbet gibi nurdur; sirayet ve in'ikas etmek, şe'nidir. Ve ondandır ki; "Dostun dostu dosttur" sözü, durub-u emsal sırasına geçmiştir. Hem onun içindir ki; "Bir göz hatırı için çok gözler sevilir" sözü umumun lisanında gezer.


İşte ey insafsız adam! Hakikat böyle gördüğü halde, sevmediğin bir adamın, sevimli masum bir kardeşine ve taallukatına adavet etmek; ne kadar hilaf-ı hakikat olduğunu hakikat-bîn isen anlarsın.

1 : “Hiçbir günahkâr başkasının günahını yüklenmez.” En’âm Sûresi, 6:164.
2 : “Muhakkak ki insan çok zalimdir.” İbrahim Sûresi, 14:34.


Mektubat ( 264 - 265 )



[/BILGI]