Ev Kazalarında İlk Yardım ve İlk Müdahale

TaLHa

Nur-u Aynım
Yönetici
bugep.gif
Ev Kazalarında İlkyardımHazırlayan: Uzm.Dr.Olgun GÖKTAŞ, Ertuğrulgazi Aile Hekimliği Merkezi Sorumlu Hekimi

Bu yazıyı PDF şeklinde bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız

İnsan iradesi dışında, ne zaman, nerede, nasıl olacağı bilinmeyen, yaralanma, can ve mal kaybına sebep olan olaylara KAZA denir. Kazalar önceden planlanmadığı için kaç kişinin, nasıl zarar göreceği bilinmez.Yapılan araştırmalarda kazaların büyük çoğunluğunun EVLERDE ve EVLERİN YAKINLARINDA meydana geldiği, oluşan kazalarda, ÇOCUKLARIN DAHA ÇOK ZARAR GÖRDÜĞÜ tespit edilmiştir.
Önlemlere rağmen kaza olmuşsa kazadan sonra yapılacak küçük bir müdahale, kazanın en az zararla atlatılmasına yardımcı olacaktır.
Ev kazalarını aşağıdaki gibi sınıflayabiliriz:

YANIKLAR[Başa Dön]
Yanık; su buharı, su veya diğer sıcak sıvılar, ateş, sıcak cisim, elektrik, aşırı güneş ışını veya kimyasal maddelerin (asit ve baz) insan vücuduna temas etmesiyle vücutta meydana gelen doku harabiyetidir.
Yanıklar insan vücuduna verdikleri zararlara göre sınıflandırılır:
Birinci Derece Yanıklar:
Güneş yanıkları ve çok sıcak olmayan maddelerin vücutta meydana getirdikleri yanıklardır. Yanığın oluştuğu yerde hafif kızarıklık ve ağrı hissi vardır. Hiçbir müdahale gerektirmezler. Kendi kendilerine iz bırakmadan iyileşirler.
İkinci Derece Yanıklar:
Sıcak su ile oluşan, dış deri ve derialtı dokusunun zarar gördüğü yanıklardır. Yanık yerinde içi su dolu kabarcıklar oluşur. Ağrı vardır. Sağlık kuruluşlarında steril (mikropsuz) bir bakımla iyileşirler. İyileştikten sonra iz bırakırlar.
Üçüncü Derece Yanıklar:
Şiddetli yanıklardır. Deri, deri altı dokusu , kas ve bazen kemikler bile hasar görür. Hastaneler veya özel yanık tedavi merkezlerinde uzun süreli tedavi sonucu iyileşirler. İyileştikten sonra sakatlıklar ve derin izler bırakırlar.
YANIKLARDA ALINACAK ÖNLEMLER

  • Ütüleri sıcakken gelişigüzel yerlere koymayınız. Yanık ve hatta yangına neden olabilir.
  • Soba yanan odalarda çocuklarınızı yalnız bırakmayınız.
  • Çocuğun yiyecek ve içeceklerini sıcak olarak önüne koymayınız, yerken yanında bulununuz.
  • Soba ve ocak üzerindeki su dolu kapların saplarını çocukların erişemeyeceği şekilde içeriye dönük koyunuz.
  • Elekrikli aletlerinizi çalıştırırken, kabloların sarkmamasına dikkat ediniz.
  • Piknik tüplerini kullanırken çocuklardan uzak tutunuz.
  • Çocuğunuzu banyo yaptırırken banyo suyunun sıcaklığını mutlaka kontrol ediniz.
  • Yanıcı maddeleri (kibrit, benzin, alkol, gaz, kolonya vs. ) çocukların erişemeyeceği kapalı yerlerde muhafaza ediniz.
  • Elektrik ocakları veya şöminelerde çocukların ateşle temasını önleyecek özel koruyucular kullanınız.
  • Ağzınızda veya elinizde yanan sigara varken çocuğunuzu kucağınıza almayınız.
YANIKLARDA YAPILACAK İLK MÜDAHALE

  • Su kabarcıklarının oluşmadığı, derinin hafif kızardığı birinci derece yanıkları soğuk su altına tutunuz, başka bir müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden iyileşir.
  • Su kabarcıklarının oluştuğu, derinin tamamen sıyrıldığı ikinci derece yanıkları, 5-10 dakika soğuk suyun altına tutunuz veya yanık üzerine buz koyunuz.
  • Yanığın üzerini varsa mikropsuz bir sargı beziyle, yoksa temiz bir bezle kapatınız.
  • Yanan kişi çok heyecanlı olacağından onu sakinleştiriniz, yatırınız, rahat etmesini sağlayınız.
  • Yanan kişinin elbiselerini çıkarmanız gerekiyorsa, kabarcıkları patlatmadan , elbiselerini yanık etrafından keserek çıkarınız.
  • Yanık vücutta geniş bir yer kaplıyorsa, kazazedeyi temiz bir çarşafa sarınız.
  • İkinci derece yanıklar, vücudun küçük bir kısmında dahi olsa, mikrop kaptığında iyileşme zamanı uzayacağından, imkanınız varsa hemen bir sağlık kuruluşuna götürünüz.
YANIKLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR

  • Yanığın kabarcıklarını patlatmayınız.
  • Yanan kişinin elbiselerini çekerek çıkarmayınız.
  • Ağır yanıklarda hastaya ağızdan yiyecek ve içecek vermeyiniz.
  • Yanık üzerine hiçbir şey sürmeyiniz. Yanık üzerine doktorun verdiği ilaçtan başka hiçbir şey sürmeyiniz.
  • Yanığı tentürdiyot veya benzeri şeylerle pansuman yapmayınız.
  • Yanığın üzerine kirli bez koymayınız.
KESİKLER[Başa Dön]

  • Evlerde en çok karşılaşılan kazalardan biri de kesiklerdir.
  • Kesikler, bıçak, jilet. makas, satır, balta, cam kırığı, teneke parçası, çivi gibi kesici ve delici aletlerin vücudu örten deri üzerinde meydana getirdikleri hasarlardır.
  • Sadece dış derinin zarar görmesine sebep olan hafif kesikler olduğu gibi daha derin ve damar kesiklerine sebep olan ağır vakalarda olabilir.
  • Kesiğin az veya çok olmasına bakılmaksızın, en yakın sağlık kuruluşuna götürülerek TETANOZ AŞISI yaptırılmalıdır. Kesici aletlerin hepsinde (paslı olsun olmasın) tetanoz mikrobunun bulunma ihtimali çok yüksektir. Tetanoz hastalığının başladıktan sonra başka bir tedavisi yoktur. Aşı ile tetanoz hastalığından korunmak mümkündür.
KESİKLER İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER

  • Bıçak, jilet, makas gibi kesici aletleri çocukların erişemeyeceği şekilde yüksek yerlerde veya kapalı dolaplarda bulundurun.
  • Özellikle yeni yürümeye başlayan çocukların eline bardak, şişe gibi cam eşyalar vermeyin.
  • Çocukların yiyecek ve içecek kaplarını plastik veya kırılmaz maddelerden oluşturun.
  • Çocuklara oyun amaçlı, bıçak, makas gibi sivri kenarlı, kesici ve delici aletlerden vermeyin.
  • Konserve ve yağ tenekelerinin kapaklarını kesiye sebep olmayacak şekilde açın.
  • Kapı ve pencere camlarının kalın olmasına özen gösteriniz.
  • Kesiklerde en önemli tehlike ciddi KAN KAYBIDIR. Böyle ciddi kanaması olan kişiyi bir yandan kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırarak kanamasını durdurmaya çalışılırken, bir yandan da süratli bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırın.
KESİKLERDE YAPILACAK İLK MÜDAHALE

  • Karın, göğüs ve göze saplanan kesici veya delici aleti KESİNLİKLE ÇIKARMAYIN. Çıkarmaya çalışmayın. Böyle durumlarda kazazedeyi en kısa zamanda en yakın bir sağlık kuruluşuna nakledin.
  • Kesiğin üzeri kirlenmişse, sabunlu suyla ve temiz bir bezle yıkayın.
  • Kesik üzerinde dışardan görülebilen yabancı cisim (cam kırığı, taş, kum parçası vs. ) varsa alın. Görülmeyen parçalar olabileceği düşüncesiyle, kesik içini araştırmayın, batmış olanlarını çıkarmaya çalışmayın.
  • Kesiğin üzerine tentürdiyot ve oksijenli su sürmeyin. (Kesilen kısma değmeyecek şekilde kesik etrafına tentürdiyot sürülebilir).
  • Kesiğin üzerine pamuk, sünger gibi emici özelliği olan hiçbir şey koymayın.
  • Kesikte sızıntı şeklinde kanama varsa, kanayan kısmı kalp hizasından yukarıya gelecek şekilde kaldırınız. Üzerine temiz bir bez koyarak bastırınız. Kanama durursa bu şekilde fazla sıkmadan bağlayınız.Üzerine yapılan baskıya rağmen kanama durmuyorsa aşağıdaki önerileri yapmak kaydıyla turnike uygulayın:
    1. Turnike: kalpten damarlar vasıtasıyla pompalanan kanın, kanayan kısma gelmesini önlemek için uygulanan damarları sıkıştırma yöntemidir.
    2. Turnike sadece kol ve bacaklarda olan kanamalarda uygulanır.
    3. Turnike uygulamasında lastik, kemer, kravat gibi geniş malzemeler kullanılmalı, çamaşır ipi, kablo, tel gibi malzemeler kullanılmamalıdır.
    4. Turnike;kanama kolda ise dirsekle omuz arasına, bacakta ise diz ile uyluk arası bölgeye uygulanmalıdır.
    5. Turnike malzemesi (lastik, kemer vs) kanamanın yerine göre belirtilen yerlerden ilmek şeklinde bağlanır. Kesinlikle DÜĞÜM YAPILMAZ.
    6. Turnike uygulanan el ve ayakta, parmaklar açıkta bırakılır. Sürekli kontrol edilir. Eğer parmaklarda uyuşma, karıncalanma, morarma gibi durum izlenirse turnike çözülür.
    7. Yukarıda belirtilen uyuşma, karıncalanma, morarma gibi durumlar olmasa bile, her 15-20 dakika arayla bir turnike çözülür. 3-5 dakika beklendikten sonra tekrar uygulanır. Eğer kazazedenin götürüleceği yer uzaksa bu işlem tekrarlanır.
    8. Kesik yaralara belli bir süreden sonra dikiş atılamayacağından, en geç 6 saat içinde yaralı bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
KESİKLERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR

  1. Kesik yaraların üzerine toz, merhem veya benzeri şeyler sürmeyin, üzerini kirli bezlerle sarmayın. Bunların tetanoz, gangren ve kan zehirlenmesi gibi tedavisi çok zor hastalıklara yol açabileceğini unutmayın.
  2. Kanama çok büyük değilse turnike uygulamayın. Bunun yerine kesik yara üzerine basınç yaparak kanamayı durdurmaya çalışın.
ZEHİRLENMELER[Başa Dön]
Zehirlenmeler emekleme çağı ile 5 yaş arasındaki çocuklarda sık görülen ev kazalarıdır. Bu yaştaki çocuklarda fazla merak ve öğrenme tutkusu, buldukları her şeyi ağızlarına götürme isteğinden dolayı zehirlenme olaylarında artış görülür.
ZEHİRLENMELER İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER

  • Evdeki ilaçlarınızı, çocukların erişemeyeceği yüksek yerlerde veya kilitli dolaplarda tutun.
  • Çocuklarınızın yanında, onları heveslendirecek şekilde ilaç kullanmayın.
  • İlaçlarınızı kullandıktan sonra kendi ambalajlarına koyun. Değişik kutulara koymayın.
  • Zirai ilaçlar ve böcek öldürücüler çok zehirli olduklarından saklanmasına azami dikkat edin.
  • Şofben kullanımında, bacaya bağlı olmasını, borularında kırık veya delik olmamasını sağlayın.
  • Oturma odasında gaz sobası yanıyorsa uyumayın. Çocuğunuzu uyutup yalnız bırakmayın.
  • Piknik tüplerini ve gaz çakmaklarını çocuklardan uzak tutun.
  • Yemek için kültür mantarlarını tercih edin. Çok iyi bilmediğiniz mantarları yemeyiniz.
  • Bozulmuş süt veya diğer yiyecekleri yemeyiniz.
  • Haşere (bit, pire, sinek vs. ) ilaçları kullanırken kesinlikle vücudunuza sürmeyin.
  • Çocuklarınıza kurşunlu boya ile boyanmış oyuncaklar almayınız.
ZEHİRLENMELERDE YAPILACAK İLK MÜDAHALE
Zehirlenme ne ile ve nasıl olursa olsun, zehirlenen kişinin Sağlık Kuruluşunda bir süre Doktor kontrolünde tutulması gerekir. Zehirlenmelerde genel durumu iyi gibi görülen kazazede aniden fenalaşabilir hatta ölebilir.
Zehirlenmede kazazede en kısa sürede en yakın sağlık kuruşuna nakledilmelidir.
İlaç ve Besin Zehirlenmelerinde İlk Müdahale
Kazazede baygınsa ve sorulara cevap vermiyorsa;

  • Kazazedeyi yan yatırın. Rahat nefes alabilmesi için ağzını açarak dilini temiz bir bezle tutup öne doğru çekin. Ağzında nefes almasını engelleyecek yabancı cisim varsa çıkarın
  • Kazazedeyi çok kısa bir sürede en yakın Sağlık Kuruluşuna nakledin.
  • Sağlık Kuruluşunda yapılacak olan tedaviyi kolaylaştıracağından, zehirlenmenin, ne ile ve ne zaman olduğunu öğrenin. Varsa zehirlenenin kusmuğundan bir miktar sağlık kuruluşuna götürün.
Zehirlenen kişi sorulara cevap veriyorsa ve istediğiniz hareketleri yapabiliyorsa;

  • Midedeki zehirli maddeyi dışarı atmak için tuzlu su içirerek kusturmaya çalışın. Kusamıyorsa parmağınızı ağzına sokarak kusmasına yardımcı olun.
  • Zehrin vücutta emilmesini geciktirmek için bol süt içiriniz.
  • Zehirli madde 4-5 saatten daha önce alınmışsa zehir barsaklara geçmiş olacağından kusturmayın. Müshil (Hint yağı, zeytin yağı) vererek barsaklarda emilmeden dışarı çıkmasına yardımcı olun.
Tendürdiyot içerek zehirlenenlerde;
Bir litre suya 30 gram nişasta koyarak pelte yapıp yediriniz. Sonra kusturunuz. Kusmuk mavi renkte olacaktır. Kusmuğun rengi mavi olmayıncaya kadar pelte yedirip kusturmaya devam ediniz.
Gazyağı, Benzin, Tiner Zehirlenmelerinde İlk Müdahale

  • Bu tür zehirlenmelerde KESİNLİKLE KUSTURMAYINIZ.
  • Birkaç bardak zeytinyağı, süt veya diğer sıvı yağlardan içirin.
  • Kemerini, yaka düğmelerini çözün. Temiz havaya çıkararak oksijen almasını sağlayın.
  • En yakın sağlık kuruluşuna götürün.
Deri ve Solunum Yolu Zehirlenmelerinde İlk Müdahale
Şofben, soba, mangal, ocak, zirai ilaçlar, haşere ilaçları ve DDT türü ilaç zehirlenmeleri bu gruba girer. Bu tür zehirlenmelerde;

  • Kazazedeyi zehirli ortamdan uzaklaştırıp temiz havaya çıkarın.
  • Eğer zehirlenme deri yoluyla gerçekleşmişse elbiseleri de zehirli olacağından hastayı hemen soyun ve vücudunu bol suyla yıkayın.
  • Kazazedeyi yürütmeyiniz ve koşturmayın.
  • Açık ortamda düz bir yere yatırarak bol oksijen almasını sağlayın ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna götürün.
ZEHİRLENMELERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR

  • Zehirlenen kişiye buradaki açıklamalar dışında hiçbir müdahalede bulunmayınız.
  • Şuuru bulanık olanları, asit içerenleri ve 6 aylıktan küçük bebekleriKUSTURMAYINIZ.
  • Zehirlenme DDT içerek olmuşsa yağlı sıvılar vermeyiniz, bol su içiriniz.
  • Zehirlenmenin türü ne olursa olsun, bir taraftan açıklanan bu müdahaleyi uygularken bir taraftan da vakit geçirmeden en yakın bir sağlık kuruluşuna götürülmesine yardımcı olun.
DÜŞME ve ÇARPMALAR[Başa Dön]
Çocuklarda emekleme ile okul dönemi arasında daha sık görülür. Bu tür kazalar iyi izlenmeli, hekime danışmadan kazanın önemsiz olduğuna karar verilmemelidir.
DÜŞME VE ÇARPMALARDA ALINACAK ÖNLEMLER

  • 5 Aylıktan itibaren bebekler yattıkları yerde dönebildiklerinden yüksek ve yanları çocuğun düşebileceği şekilde açık olan masa üzerinde, sedirde veya salıncakta uyutmayın ve yalnız bırakmayın.
  • Balkon demirlerini çocukların sarkmayacağı yükseklikte ve aralarından geçemeyeceği genişlikte yaptırın.
  • Emekleyen ve yeni yürümeye başlayan çocukları balkon, duvar üstü, merdiven başı veya dam üzerinde tek başına bırakmayın.
  • Çocuklar takılıp düşeceğinden, odalarda halı uçlarının kıvrık olmamasına, zeminin ayağa takılacak bir şeyler içermemesine dikkat edin.
  • Mutfak, tuvalet, banyo gibi kaygan zeminleri ıslak tutmayın.
  • Merdiven başları ve kapı girişlerini iyi ışıklandırın.
  • Çocuğunuza küçük veya büyük olmayan uygun ayakkabılar giydirin.
  • Çocuğunuzun yatağının yanlarına uygun yükseklikte, düşmesini önleyecek parmaklık yaptırın.
DÜŞME VE ÇARPMALARDA YAPILACAK İLK MÜDAHALE

  • Kaza geçiren çocuk ağlamıyorsa , şuuru yerindeyse ve ellerini, kollarını normal hareket ettiriyorsa hiçbir müdahalede bulunmayın, fakat 24 saat gözleyin.
  • Kazadan sonra 24 saat içerisinde kusma, dalgınlık, sürekli uyku hali, solunum sıkıntısı, karın ağrısı, renk solukluğu veya havale geçirme gibi bulgular olursa mutlaka bir sağlık kuruluşuna götürün.
  • Yüksekten düşmelerde yukarıda sayılan belirtiler olmasa bile kırık çıkık veya bir iç kanama ihtimali olacağından en yakın sağlık kuruluşuna götürün.
  • Kaza sonucu vücutta şişlik veya morluk oluşmuşsa üzerine buz veya soğuk suyla ıslatılmış bez koyarak daha fazla şişmesini önleyiniz.
BURKULMA, KIRIK ve ÇIKIKLAR[Başa Dön]
Burkulma; çeşitli sebeplerle vücuttaki eklemlerin normal hareket alanlarının zorlanmasından dolayı eklem etrafındaki veya içindeki dokuların zarar görmesidir. Burkulan eklemde şişlik, ağrı ve morluk olur. Ağrılı olmasına rağmen eklem hareketinde azalma yoktur.
Kırık; herhangi bir darbe sonucu kemik bütünlüğünün bozulmasıdır.
Kırıklar; AÇIK KIRIK ( kırılan kemiğin kasları ve deriyi yırtarak kırık ucunun dışarıdan görülebilir şekilde), ya da KAPALI KIRIK ( deri bütünlüğü bozulmadan kırılan kemiğin dışarıdan görülmemesi şeklinde) olarak isimlendirilir. Kırık yerinde ve etrafında çok şiddetli ağrı, morarma ve şişlik olur. Aşırı hassasiyet olur. Kemiğin eski görünümü değişmiştir ve şekil bozukluğu oluşur, hareket yapılamaz.
Çıkık; Vücudun hareketli kısımları olan eklemlerde, eklemi oluşturan kemiklerin birinin veya birkaçının yer değiştirmesidir. hareket kısıtlılığı ve ağrı olur. Bazen eklem içindeki dokuların yırtılması ile şişlik görülebilir.
BURKULMA, KIRIK ve ÇIKIKLARDA ALINACAK ÖNLEMLER

  • Düşme ve çarpmalarda belirtilen önerilere ek olarak çocuklara ağır yükler taşıtmayın.
  • Sürekli kullanıldığından kayıp düşme ihtimaline karşı banyo ve lavabo önünü ıslak tutmayın.
  • Özellikle mutfakta yüksek raflara ağır eşyalar (tencere, tava) koymayın.
  • Ağırlık kaldırırken dizlerinizi bükerek çözünüz, ağırlığı bacaklarınıza vererek kaldırınız.
  • Sandalye veya masa üzerine çıkarak iş yapmayınız. Bu tür bir iş yapmanız gerekiyorsa önlem alınız.
BURKULMA, KIRIK ve ÇIKIKLARDA YAPILACAK İLK MÜDAHALE:
Kaza geçiren bir kişide kırık çıkık veya burkulmadan hangisinin olduğuna ancak bir hekim karar verir. Kırık varsa, kazazedeye yaptırılacak en ufak bir hareket bile kırığın açılmasına, kanamalara ve kısmi felçlere yol açıp, kırığın iyileşme süresini uzatır.

  • Kırık ihtimali varsa kazazedenin elbiselerini çıkarmayın. Gerekirse keserek çıkarın. Çıkarmak için de önce sağlam tarafı sonra kırık tarafı çıkarın.
  • Kırık eğer bacakta ise, fazla hareket ettirmeden topuktan kalçaya kadar uzanan bir tahtayı bacağın altına koyun. Geniş bir bez parçası veya kemer, kuşak gibi bir şeyle bacağı tahtaya bağlayarak hareketini önleyin.
  • Kırık diz ekleminin üst kısmında, kalçaya daha yakın yerlerde ise, bacağın altına koyacağınız tahta bele kadar uzanmalıdır. Sağlam bacağı da içine alacak şekilde, her iki bacak birlikte tahta üzerine bağlanmalıdır.
  • Belde bir kırık şüphesi varsa, kazazedenin altına boydan boya geniş bir tahta veya kapı koyun. Omuz hizasından, kalça hizasından ve diz hizasından geniş bir bezle tespit edin. Kafasının oynamaması için boynunun her iki tarafına yastık veya benzer bir şey yerleştirin.
  • Kollarda olan kırıklarda kırık eğer el ile dirsek arasında ise, elden dirseğe kadar uzanan bir tahta yerleştirin. Kolu geniş bezlerle tahtaya tespit edin. Geniş bir bez parçası veya bir tülbentle kolu boynundan asılı vaziyette bağlayın.
  • Kırık dirsekle omuz arasında veya omuz kemiklerinde ise, kırık tarafın koltuk altı kısmına pamuk veya çok küçük yumuşak bir yastık koyun. Kolu vücuda yapışık vaziyette, kırık olan kolun avuç içini kırık olmayan taraftaki omuz hizasına getirin. Geniş bir bez veya sargıyla dirsek hizasından omuz hizasına kadar kırık kolu vücuda tespit edin.
  • Çıkıkları kendiniz yerine koymaya çalışmayın, yapacağınız yanlış bir hareketle dokulara zarar verebilirsiniz. Çıkıklar bir sağlık kuruluşunda hekim tarafından yerine koyulmalıdır.
  • Burkulmalar genellikle ayak bileği, diz ve el bileklerinde görülür. Burkulan eklemi vücut seviyesinden yukarı kaldırın. üzerine naylon torba içine koyulmuş buz, buz yoksa soğuk suyla ıslatılmış bez parçası koyun ve bu işlemi birkaç kez tekrarlayın. Bu şişme ve ağrıyı önler.
BURKULMA, KIRIK ve ÇIKIKLARDA DİKKAT EDİLECEK DURUMLAR

  • Her burkulmada, kırık olabileceğini düşünerek müdahale ediniz.
  • Açık kırık üzerinde kemik parçaları varsa kesinlikle almayınız.
  • Kırık üzerinde yara varsa sadece temiz bir bezle kapatınız.
  • Kırığa yapılacak yanlış bir müdahalenin, kemiğin eğri olarak kaynamasına, kısmi felçlere, kangren ve sonuçta kırık organın kesilmesine yol açabileceğini düşünerek mutlaka en kısa sürede birSAĞLIK KURULUŞUNA gönderin.
KULAK, BURUN, BOĞAZ ve GÖZE YABANCI CİSİM
KAÇMASI
[Başa Dön]
Genellikle çocuklar meraklarından dolayı ellerine geçirdikleri fasulye, nohut, mısır, boncuk gibi maddeleri ağızlarına götürme veya kulak, burun deliklerine sokma gibi olumsuz davranışlarda bulunduklarından bu tür kazalar oyun çağındaki çocuklarda sık görülür.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

  • Belirtilen maddelerin çocukların ulaşamayacakları yerlerde tutulmasına ve ellerine oyuncak olarak verilmemesine dikkat edilmelidir.
  • Hangi nedenle olursa olsun ağzınıza iğne, boncuk gibi yutulabilecek maddeleri almayın. Bu tür davranışlarda çocuklarınıza izin vermeyin.
  • Çocuklara çiğnetemeyeceği kadar büyük veya çiğnenmesi zor olan yiyecekler vermeyin.
  • Çocuğunuza yemek yedirirken oturur vaziyette yedirin, yatar durumda yemek yedirmeyin.
  • Kulak temizliği yaparken çivi, şiş, tığ gibi sert cisimler veya kulağın içinde kalabilecek pamuk, küçük bez parçası kullanmayın.
GÖZE YABANCI CİSİM KAÇMASINDA YAPILABİLECEK MÜDAHALELER

  • Göze kaçan yabancı cisim toz, sinek, kıl gibi küçük bir cisimse, gözün alt kapağını aşağıya doğru gerdirerek temiz bir tülbentle veya mendil ucuyla hafifçe dokunarak alınız.
  • Cisim üst kapakta ise sümkürme taklidi yaptırarak cismin alt kapağa geçmesini sağlayın ve almaya çalışın.
  • Cismi alamazsanız, fazla uğraşmadan temiz bir bez kapatarak sağlık kuruluşuna götürün.
  • Göze sivri bir cisim batmışsa çıkarmadan ve oynatmadan hemen hastaneye götürün.
KULAK ve BURUNA CİSİM KAÇMASINDA YAPILABİLECEK MÜDAHALELER

  • Kulak veya buruna kaçan cisim görülüyorsa ve dışardan tutulabilecek durumdaysa cımbız veya uygun bir şeyle çıkarınız. Cismin daha ileri gitmemesine ve dokuya zarar vermemeye dikkat edin.
  • Cisim, fasulye, nohut, mısır gibi gıdalar ise bunlar şişebileceğinden ıslatmayınız.
  • Cismi çıkarmaya çalışırken iğne gibi sivri ve batıcı şeyler kullanmayın.
  • Kulağa böcek veya sinek kaçmasında fener tutarak gözleyin.
  • Cisim çıkmıyorsa fazla uğraşmadan bir sağlık kuruluşuna götürün.
BOĞAZA YABANCI CİSİM KAÇMASINDA YAPILABİLECEK MÜDAHALELER

  • Boğaza kaçan yabancı cisimler solunum yollarını kapatabileceğinden daha tehlikelidir. Ölüme yol açabilirler. Kaza olduğunda soğuk kanlı davranın.
  • Cisim ağız açıldığında görülebiliyorsa parmakla almaya çalışın. Alınamayacak kadar ileride ise kişinin sırtına kuvvetlice birkaç kez vurun ve öksürme taklidi yaptırın
  • İğne, jilet veya küçük cam parçası gibi kesici ve delici cisimler kaçmışsa yumuşak ekmek içi yedirin.
  • Kaçan yabancı cisim çıkarılsın veya çıkarılmasın kaza sonrası mutlaka bir sağlık kuruluşuna sevk edin.
ISIRIKLAR[Başa Dön]
Hayvan ısırıkları ve böcek sokmaları şeklinde olur. Kırsal kesimde ve çiftliklerde sıktır.
ISIRIKLARDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

  • Evdeki kedi, köpek gibi hayvanlar belirli aralıklarla veteriner kontrolünde olmalıdır.
  • Hayvanlar yiyecek verilirken ve bağlı olduğunda kızgın labileceğinden çocukları uzak tutun.
  • Evlerde eğer varsa farelere karşı tuzak, ilaç veya diğer yöntemlerle tedbir alınız.
  • Böcek ve sineklere karşı pencerelerinize sineklik taktırınız.
  • Bahçe ve tarlada çalışırken, çocuklarınızı toprak üstünde uyutmayın ve yalnız bırakmayın.
HAYVAN ISIRIKLARINDA YAPILABİLECEK MÜDAHALELER
Hayvan ısırıklarında (köpek, kedi, fare, at, eşek vs) hayvanın kuduz olabileceği düşünülerek;

  • Isırık yerini bol su ile yıkayın.
  • Isıran hayvanı öldürmeyin, veteriner tarafından kontrol edilebilmesi için canlı olarak gözetim altında tutun.
  • Isıran hayvan eğer ölmüşse kafasını keserek naylon bir torba içinde veterinere götürün.
  • Mutlaka bir sağlık kuruluşuna gidin. Burada hayvan ve sahibi hakkında sorulanları cevaplayın
  • Bu tür havyan ısırıklarına maruz kalan herkes kuduz hastalığına karşı aşılanmaktadır. Aşıları size söylendiği gibi yaptırın.
  • Her ısırığı şüpheli kuduz vakası olarak düşünün. Kuduz hastalığı başlayınca tedavisinin olmadığını aklınızdan çıkarmayın.
KUDUZ HASTALIĞININ TEDAVİSİ, SADECE ZAMANINDA YAPILAN AŞIYLA MÜMKÜNDÜR! BÖCEK SOKMALARINDA YAPILABİLECEK MÜDAHALELER
Yılan ve akrep sokmalarında;

  • Isırık yerini bol su ile yıkayın, vücutta olabilecek şişmelere karşı bilezik ve yüzükleri çıkarın.
  • Isırılan kişiyi sakinleştirin, yürütmeyin, alkollü içecekler vermeyin.
  • Kullanılmamış bir jilet veya ateşe tutulmuş bir bıçak ile ısırık üzerinde 1 cm uzunluğunda ve 3-4 mm derinliğinde bir kesi yapın. Deriyi keserken kirli malzeme kullanmayın.
  • Kesik yerin merkeze yakın olan kısmından uç kısma doğru sıvazlayarak bir miktar kan akıtın Bu işlem zehirin bir kısmının dışarı çıkarak vücuda yayılmasını önleyecektir.
  • Bütün bunları yaparken ısırılan kişiyi en yakın bir sağlık kuruluşuna götürün.
Arı ve diğer böcek sokmaları;
Genellikle sokulan yerde şişme, kızarıklık, kaşıntı ve ağrı belirtileri gösterir.

  • Arı sokmalarında ilk iş olarak arının iğnesini çıkarın. İğne zehir kesesi ile beraber olduğundan parmakla sıkılarak çıkarılmak istendiğinde, kesecikteki zehir vücuda boşalacaktır. Bunun için bıçağı, deri ile iğnenin birleştiği yerden sıyırtarak veya bir cımbızla zehir kesesi ile iğnenin arasından tutarak çıkarın.
  • Sokulan yüzeyi sabunlu su ile yıkayın. Ağrı varsa buz veya soğuk suyla ıslatılmış bez koyun.
  • Göz, boğaz, burun ve ağız içinde olan arı sokmalarında, bu bölgelerin şişmesi neticesi, nefes borusunun kapanma ihtimali olduğundan hemen bir sağlık kuruluşuna götürün.
Böcek sokmalarında Tetanoz ihtimali olduğundan TETANOZ AŞISINI yaptırın.

 
Üst