Kelime Analizi 27: Damen

kenz-i mahfi

Sorumlu
DÂMEN (دامن) (Farsça): Etek, kenar, taraf, zeyl, elbise veya dağ eteği,

Dâmen-keş: Feragat eden, eteğini çeken

Dâmen-i mualla: Yüksek şerefli damen, muallâ etek. (Mecazen: Yüksek namus sahibi)

Dâmen-i pâk: (Mecazen) temiz ahlaklı.

dâmenkeş-i tesir-i hakiki: Hakiki tesirden eteğini çekmek.
"Damen" (دامن) kelimesinin Arapça karşılığı "tennûre" (تنورة) kelimesidir. Genellikle elbisenin "eteği" manasında kullanılmaktadır. Mecazi olarak "damen" (دامن) kelimesi "namus" manasında kullanılmaktadır.
Divan Edebiyatı'nda "aşık" ile "sevgili" arasında anlatılan tutulmalarda sıklıkla "damen" kelimesi kullanılır.
"Damen" kelimesiyle alakalı olarak Divan Edebiyatı'nda Hatemi'nin şu mısraı manidardır.
"Tîz reftâr olanın pâyine dâmen dolaşır
Erişir menzil-i maksûduna âheste giden"
"Yani hızlı yürüyenin ayağına etek dolaşır,
aheste giden ise maksuduna ulaşır" manasındadır.
Risale-i Nur'da çok kullanılan bir kelime olmamakla beraber, Peygamber Efendimiz Hazret-i Muhammed (ASM)'in yüksek ahlakını ifade etmek için "dâmen-i muallâ" terkibi kullanılmıştır.
Kur'an'ın hakaik-ı kudsiyesi için "muallâ dâmen" tabiri kullanılmıştır.
Mevcudattaki kusur, acz ve noksanlığın Cenab-ı Hakk'ın "dâmen-i izzetine" yanaşamayacağı ifade edilmiştir.
Risale-i Nur'da "dâmen" (دامن) kelimesiyle kurulan terkipler:
- dâmen-i mualla,
- dâmen-i pâk,
- dâmen-i izzet ve
-dâmenkeş-i tesir-i hakiki,

"dâmen" (دامن) kelimesi;
Sözler: 4
Barla Lahikası: 3
Mektubat: 1
Şualar: 1
Sikke-i Tasdik-i Gaybi: 1 olmak üzere Risale-i Nur'da 10 defa zikredilmiştir.
"dâmen" (دامن) kelimesinin Ebced Değeri: 95'tir.
 
Üst