Okuma Sanatı Üzerine Notlar

imamlarhaber

Yeni Üye
Bazı kitapların tadına bakılmalıdır…
Diğerleri yutulmalıdır….
Ve çok azıda çiğnenip hazmedilmelidir.
Francis Bacon

Bilindiği gibi çağı ve toplumu tanımak ‘’Oku’’ma emrini yerine getirmekle gerçekleşir. Kendimizi geliştirmek, kültürümüzü geliştirmek, hayata ve olaylara bakış açımızı geliştirmek için okumak şarttır. Okuma, aynı zamanda ilahi bir emirdir. Allah’ın adıyla başlayıp, Nas (Halk) ile biten ilahi mesaj Kur’anı kerim ‘’ Mürekkebe, kelem ve yazdıklarına ‘’ (kalem 1 ) and içerek Kur’an muhataplarına ince bir mesaj vererek okumanın yazmanın erdemliliğine ve gerekliliğine işaret eder.
Bilgisel içeriğini vahyin yorumundan alan bir zihin için tüm yönleriyle okumak tarihsel bir mirastır kanaatimce. Zira okumanın geçmişi insanlık tarihi kadar eski, geleceği de insanlık kadar uzun ömürlüdür. Bir kültürün, düşüncenin, ilerlemenin ve medeniyetin şekillenmesi ancak okumakla gerçekleşir. Okumak, bir ibadet olmakla berber aynı zamanda ahlaki ve içtimai hayatımızı anlamaya yönelik en büyük eylemdir. Anlamayı amaçladığımız birçok husus okumakla gerçekleşir. Fakat okumanın ehemmiyeti kadar ne okuduğumuz, nasıl okuduğumuz ve niye okuduğumuz da önemlidir. Her eline aldığımız kitabı okumak için almıyoruz.
Bazen teorik olarak, yüzeysel bir bilgi edinme cihetiyle elimize kitabı alırız. Bazen de bilgi edinmek, anlayışımızı arttırmak, tasavvurumuzu geliştirmek, anlama ve algılama dünyamıza ait yeni yeni bir şeyler kazandırmak için kitap okuruz. İşte bu yazımız okuma eyleminin verimlilik sürecinin birleşme ve ayrışma noktalarını belirliyor. Diğer bir deyişle okuduğumuz kitabı en iyi anlama veya hiç anlamama sebep ve nedenlerini önümüze koyuyor.
A) En iyi okuma Prensipleri
1- Okumak için en uygun zamanı seçmeli. Uygun zaman seçimi verimli bir okuma için esastır. Yorgun, bitkin, acele, zamansız bir kafa ile okunan kitap zihnin ilişkiler ağını olumsuz anlamda etkiler.
2- Önemli cümle veya ibarelerin altı çizilmeli. Tamamlanmak istenen bir fikirdeki anlam arayışı ancak önemli bulunan cümlelerin altı çizerek zihinde bir bütünlük sağlar.
3- Sayfa kenarlarına önemli görülen cümleler not alınmalı.
4- Önemli cümlelerin altı çizilmeli.
5- Karşılaşılan yeni veya anlamı bilinmeyen kelimler Lügat yardımıyla öğrenilmeli.
6- Kitap bittikten sonra mutlaka genel bir değerlendirme yapılmalı.
7- Kitap, gözden geçirilmeli
8- Kitabın arka kapağı mutlaka okunmalı. Zira arka kapak kitabın vitrinidir.
9- İçindekiler bölümüne göz atmalı. İçindekiler bölümü kitabı ele everen en önemli kısımdır.
10- Önsöz ve giriş bölümü okunmalı
11- Tekrar edilmeli. Unutmayalım ki edindiğimiz bilgilerin yüzde 80’i 24 saat içinde unutuluyor.
12- Okuduğunuz kitap mümkün mertebe gözünüzün sürekli görebileceği bir yerde olmalı.

B) Manevi Prensipler

1- Allah’ın adıyla başlamalı.
2- Münakaşa da galip gelmek için okunmamalı.
3- Okunanı hayata taşımalı, eyleme dünüştürmeli.
4- Dini bilgi ile hayati bilginin arasını ayırmalı.
5- Anlama ve yorumlama da tarihsel geleneğin yorumu öteye atılmamalı.
6- Ders ve ibret alınmalı.
Bu prensipler verimli bir okuma eylemi için vazgeçilmezdir. Yeni hayatın değişen şartları karşısında okumanın hayatiyetini devam ettirmesi için bu ve benzeri verimli okuma prensipleri kaçınılmazdır. Burada özellikle ‘’Hayatiyet’ kavramını kullandım ki okumaya can veren, varlığını sürdüren, hatta tümüyle bir milleti uyandıran, değiştiren ciddi bir okuma eylemiyle gerçekleşebileceğinin kalın ve kırmızıçizgilerle çizmektir. Kısaca özetlemek gerekirse bir çağı değiştiren, bir kuşağın giyiminden tutun da konuşmasına ve oturmasına kadar şekillendiren aslında ‘oku’ma eylemidir.

Keynakça
1- Eylem Değişim İlişkisinin Teolojik Yorumu / Nadim Macit
2- Medeniyet ve Modernsizim / Ali Şeriati
3- Diyanet Aylık Dergisi
Kaynak : mamlar Haber||Diyanet|Aktel|Dnce|Edebiyat|
 
Üst